Nguồn: Croatia declares independence, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1941, quân xâm lược Đức và Ý tại Nam Tư đã thành lập Nhà nước Độc lập Croatia (Independent State of Croatia, bao gồm cả Bosnia và Herzegovina) và trao cho nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa quốc gia của phong trào Ustase (phong trào nổi dậy thân phát xít), Ante Pavelic, quyền kiểm soát một chính thể thực chất là một chế độ bù nhìn của phe Trục.
Ustase đã bắt đầu một cuộc bức hại không ngừng những người Serbia, người Do Thái, người Gypsies (di gan), và cả những người Croat chống phát xít. Đã có khoảng 350.000 đến 450.000 nạn nhân bị thảm sát, và trại tập trung Jasenovac đã trở nên nổi tiếng như một lò sát sinh.
Dù người Serbia tại Croatia có kháng cự lẻ tẻ, nhưng chính đảng cộng sản, do Josip Broz Tito (một người Croat) đứng đầu, mới đem lại khả năng lãnh đạo chống lại chủ nghĩa phát xít.
Đến năm 1944, phần lớn Croatia – ngoài các thành phố quan trọng – đã được giải phóng khỏi lực lượng của phe Trục, và người Croat đã gia nhập hàng ngũ đảng viên [cộng sản] với số lượng lớn.
Tuy nhiên, khi chiến tranh kết thúc, nhiều người Croat, đặc biệt là những người có liên quan đến chế độ Ustase hoặc những người phản đối cộng sản, đã tìm cách tị nạn tại các nước đồng minh. Nhưng các chỉ huy người Anh lại giao họ cho phe cộng sản – những người đã giết hại hàng chục ngàn người, gồm cả dân thường, trong những cuộc di dời bắt buộc và trong các trại tử thần.
