Nguồn: Khrushchev and Eisenhower offer views on summit meeting, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1959, một ngày sau khi kết thúc cuộc họp thượng đỉnh tại Washington, D.C., lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev và Tổng thống Dwight D. Eisenhower đã đưa ra ý kiến của họ về tầm quan trọng và ý nghĩa của các cuộc đàm phán giữa hai bên. Cả hai bên đều lạc quan rằng họ đã đạt được tiến bộ trong việc giảm bớt căng thẳng Chiến tranh Lạnh.
Từ ngày 15 tháng 09 đến ngày 27 tháng 09, Nikita Khrushchev đến thăm Hoa Kỳ, kết thúc chuyến đi của mình với một hội nghị thượng đỉnh kéo dài hai ngày với Tổng thống Eisenhower. Đối với nhiều người ở Mỹ, Liên Xô và trên toàn thế giới, chuyến đi của Khrushchev và cuộc hội nghị thượng đỉnh với Eisenhower được xem là những dấu hiệu đầy triển vọng để giảm bớt căng thẳng Chiến tranh Lạnh.
Vào ngày 28 tháng 09, hai vị lãnh đạo đều cho rằng đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc cải thiện mối quan hệ Mỹ-Xô. Khrushchev nói chuyện trước đám đông hàng ngàn người Nga và tuyên bố rằng ông rất hài lòng với cuộc gặp với Eisenhower. “Tôi có ấn tượng rằng ông ấy chân thành muốn xóa bỏ ‘Chiến tranh Lạnh’ và cải thiện mối quan hệ giữa hai cường quốc chúng ta.”
Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng có những “lực lượng tại Hoa Kỳ đang chống lại chúng ta và chống lại sự xoa dịu căng thẳng quốc tế.” Những người này, Khrushchev tuyên bố, nên bị “vạch trần và trừng trị công khai. Hãy để những người muốn tiếp tục Chiến tranh Lạnh phải tức giận. Họ sẽ không được những có lý trí ủng hộ.”
Khrushchev cũng gửi một bức điện đến Eisenhower để cảm ơn ông vì sự hiếu khách, và ghi nhận, “Việc làm quen với cuộc sống của người Mỹ rất thú vị và hữu ích.” Eisenhower, trong một cuộc họp báo ở Washington, lặp lại sự lạc quan của Khrushchev. Mặc dù không đạt được thỏa thuận cụ thể nào, Eisenhower cảm thấy rằng các cuộc thảo luận rất hữu ích và sẽ dẫn đến một mối quan hệ tốt đẹp hơn trong tương lai.
Vào tháng 09 năm 1959, quan hệ của Hoa Kỳ với Liên Xô đã tốt hơn so với bất kể thời điểm nào mà họ đã từng có kể từ khi Thế chiến II kết thúc. Tại Hoa Kỳ và Liên Xô, mọi người chào đón các phát biểu của hai nhà lãnh đạo với sự lạc quan và hy vọng cho một tương lai hòa bình.
Tuy nhiên, những hy vọng đó dường như đã tiêu tan, khi vào tháng 05 năm 1960, Liên Xô bắn hạ một chiếc máy bay do thám của Hoa Kỳ. Các cáo buộc qua lại giữa hai quốc gia đã hủy hoại bất kỳ kế hoạch nào về một hội nghị thượng đỉnh khác giữa Eisenhower và Khrushchev. Vào thời điểm Eisenhower kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 1 năm 1961, mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Liên Xô đã trở nên xấu như trước.
