Nguồn: Archaeologists enter tomb of King Tut, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1922, tại Thung lũng các vị Vua của Ai Cập, nhà khảo cổ học người Anh Howard Carter và Huân tước Carnarvon trở thành những người đầu tiên bước vào ngôi mộ của Vua Tutankhamen trong hơn 3.000 năm. Hầm mộ được niêm phong kín của Tutankhamen vẫn còn nguyên vẹn một cách kỳ diệu, và bên trong là một bộ sưu tập hàng ngàn cổ vật vô giá, bao gồm một chiếc quan tài bằng vàng chứa xác ướp của vị vua thiếu niên.
Khi Carter lần đầu tiên đến Ai Cập vào năm 1891, hầu hết các ngôi mộ Ai Cập cổ đại đều đã được phát hiện, và phần lớn trong số này đã bị cướp bóc bởi những kẻ trộm hầm mộ trong hàng ngàn năm qua. Tuy nhiên, Carter là một nhà khảo cổ tài ba, và trong những năm đầu tiên của thế kỷ 20, ông đã phát hiện ra các ngôi mộ của Nữ hoàng Hatshepsut và Vua Thutmose IV. Khoảng năm 1907, ông hợp tác với Bá tước Carnarvon, một nhà sưu tập cổ vật, người đã ủy thác Carter tới giám sát các cuộc khai quật tại Thung lũng các vị Vua. Đến năm 1913, hầu hết các chuyên gia đều cảm thấy không còn gì trong thung lũng chưa được khám phá. Tuy nhiên, Carter vẫn kiên trì với những nỗ lực của mình, tin rằng ngôi mộ của vua Tutankhamen ít được biết đến vẫn có thể được tìm thấy.
Vua Tutankhamen đăng quang vào năm 1333 TCN khi còn là một đứa trẻ. Ông qua đời một thập niên sau đó ở tuổi 18 và do đó chỉ tạo ra một ấn tượng mờ nhạt trong lịch sử Ai Cập cổ đại. Vào thế kỷ 13 TCN, Tutankhamen và các vị vua thời kỳ Amarna khác đã bị nguyền rủa công khai, và hầu hết hồ sơ về họ đã bị phá hủy – bao gồm vị trí ngôi mộ của Tutankhamen. Một thế kỷ sau, vào thế kỷ 12 TCN, các công nhân xây hầm mộ cho Ramses VI vô tình che phủ ngôi mộ của Tutankhamen bằng một lớp đá dăm dày, bảo vệ nó khỏi sự khám phá trong tương lai.
Sau Thế chiến I, Carter bắt đầu một cuộc tìm kiếm chuyên sâu về lăng mộ của Tutankhamen và vào ngày 04 tháng 11 năm 1922, đã phát hiện ra lối vào của nó. Huân tước Carnarvon vội vã tới Ai Cập, và vào ngày 23 tháng 11 họ đã phá vỡ một cánh cửa bằng gạch bùn, để lộ ra một lối đi dẫn đến lăng mộ của Tutankhamen. Có bằng chứng cho thấy những tên cướp đã đi vào cấu trúc này tại một thời điểm nào đó, và các nhà khảo cổ lo ngại rằng họ vừa phát hiện ra một ngôi mộ bị cướp bóc khác. Tuy nhiên, vào ngày 26 tháng 11, họ phá vỡ một cánh cửa khác, và Carter nghiêng người vào với một cây nến để nhìn. Đằng sau ông, Huân tước Carnarvon hỏi, “Ông có thấy gì không?” Carter đáp, “Có, những thứ thật tuyệt vời.”
Đó là phòng ngoài của lăng mộ Tutankhamen, và nó vẫn còn nguyên vẹn một cách lộng lẫy. Sàn nhà đầy bụi vẫn cho thấy dấu chân của những người thợ xây mộ đã rời khỏi căn phòng cách đây hơn 3.000 năm. Rõ ràng, những tên cướp đã đột nhập vào lăng mộ của Tutankhamen ngay sau khi nó được hoàn thành và bị bắt trước khi chúng vào phòng bên trong và gây ra thiệt hại nghiêm trọng.
Sau đó bắt đầu một công cuộc khai quật vĩ đại, Carter cẩn thận khảo sát ngôi mộ bốn phòng trong nhiều năm, khám phá ra một bộ sưu tập đáng kinh ngạc với hàng ngàn hiện vật. Bên cạnh rất nhiều đồ trang sức và vàng, còn có các bức tượng, đồ nội thất, quần áo, một chiếc xe ngựa, vũ khí và nhiều vật thể khác soi rọi rực rỡ nền văn hóa và lịch sử Ai Cập cổ đại. Phát hiện tuyệt vời nhất là một bộ quách với ba quan tài được lồng vào nhau. Bên trong quan tài cuối cùng, được đúc bằng vàng đặc, là xác ướp của cậu bé – nhà vua Tutankhamen, được bảo tồn trong 3.200 năm. Phần lớn các kho báu này hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng Cairo.
