Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Một thẩm phán Mỹ phán quyết rằng Don McGahn, một cựu cố vấn Nhà Trắng, có thể bị buộc ra điều trần trong cuộc điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump. Bộ Tư pháp của chính quyền Trump đã kháng án. Một luật sư của John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, nói rằng phán quyết về McGahn không buộc thân chủ ông phải ra làm chứng; ông Bolton sẽ chờ đợi một phán quyết riêng.
Giáo sĩ đứng đầu Do Thái giáo ở Anh đã lên án Công đảng vì không thể chấm dứt chủ nghĩa bài Do Thái. Trước thềm cuộc tổng tuyển cử vào ngày 12 tháng 12, Ephraim Mirvis gọi tuyên bố của các lãnh đạo Công đảng rằng họ đã giải quyết xong vấn đề này là một “sự hư cấu xuyên tạc”. Một số chính trị gia Do Thái, bao gồm nghị sĩ Luciana Berger và Louise Ellman, đã rời khỏi đảng.
Quân đội Pháp cho biết 13 binh sĩ của họ đã bị giết ở Mali; máy bay trực thăng của họ đã va chạm ở độ cao thấp khi đang hỗ trợ lực lượng mặt đất chiến đấu với các phiến quân Hồi giáo. Pháp đã triển khai 4.500 binh sĩ để hỗ trợ các lực lượng từ Mali, Burkina Faso, Chad, Mauritania và Nigeria chiến đấu chống lại các nhóm phiến quân Hồi giáo trên khắp khu vực Sahel.
Liên Hợp Quốc đã mô tả tương lai là “kém tươi sáng” sau khi một báo cáo cho thấy khí nhà kính trong khí quyển đang ở mức cao nhất từ trước đến nay. Liên Hợp Quốc cho biết lượng khí thải carbon hiện sẽ phải giảm 7,6% mỗi năm trong một thập niên tới để tình trạng ấm lên có thể được giữ ở mức 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Mức giảm như vậy là chưa từng có tiền lệ.
Một trận động đất với cường độ 6,4 độ vừa tấn công Albania. Ít nhất 18 người thiệt mạng và hơn 600 người bị thương. Đây là cơn địa chấn mạnh thứ hai ở khu vực này trong hai tháng. Các nước láng giềng như Hy Lạp, Kosovo, Montenegro, Bắc Macedonia và Serbia đã cam kết sẽ gửi hỗ trợ và các đội cứu hộ khẩn cấp.
Các cổ phiếu của Mỹ đã tăng sau khi Tổng thống Donald Trump nói rằng Mỹ và Trung Quốc đang ở “bước cuối cùng” để đạt đồng thuận về giai đoạn đầu tiên của một thỏa thuận thương mại. Bình luận của ông đến ngay sau một cuộc điện thoại giữa các nhà đàm phán cấp cao của 2 bên mà bộ thương mại Trung Quốc nói đã diễn ra suôn sẻ. Ông Trump cũng nhấn mạnh sự ủng hộ của chính quyền của ông đối với người biểu tình Hồng Kông.
Ngân hàng trung ương Anh đã phạt 44 triệu bảng (57 triệu đô la), khoản tiền lớn nhất từ trước đến nay, đối với các chi nhánh tại Anh của Citigroup. Gã khổng lồ ngân hàng Mỹ đã mắc phải “những sai sót lớn” khi báo cáo thông tin về vốn và thanh khoản của mình cho Cơ quan Quản lý Thận trọng, bộ phận quản lý của Ngân hàng Trung ương Anh, trong giai đoạn 2014 đến 2018.
TIÊU ĐIỂM
Hôm nay Bangladesh xét xử các thủ phạm vụ khủng bố 2016
Một tòa án ở Bangladesh sẽ ra phán quyết về một trong những vụ tấn công khủng bố tồi tệ nhất kể từ khi nước này giành độc lập vào năm 1971. Một nhóm thanh niên Bangladesh đã sát hại 22 người tại quán Holey Artisan Bakery trong một khu phố hạng sang ở Bangladesh vào tháng 7 năm 2016. Các nạn nhân gồm 18 người nước ngoài, trong đó có nhiều người làm việc trong ngành may mặc. IS đã nhận trách nhiệm cho vụ khủng bố, song chính quyền phủ nhận có sự can dự từ nước ngoài. Tám bị cáo, hầu hết từ các gia đình Bangladesh giàu có và sùng đạo, khả năng cao sẽ bị kết án tử hình.
Vụ tấn công đã gây sốc và khiến chính phủ vốn lơ là trước khủng bố của thủ tướng Sheikh Hasina phải bắt tay vào hành động. Họ thành lập một đơn vị cảnh sát chống khủng bố và tiến hành một cuộc đàn áp những kẻ cực đoan bị nghi ngờ. Hơn 100 người, bao gồm cả những kẻ chủ mưu vụ tấn công vào quán cà phê, đã bị giết và hàng trăm người bị bắt. Thành công này cũng giúp gia tăng vị thế của chế độ trước các nền dân chủ phương Tây và Ấn Độ. Bangladesh có thể trở nên độc đoán hơn, nhưng họ hy vọng ít nhất việc đó có thể giúp chống lại khủng bố.
EU sắp có Ủy ban Châu Âu mới
Sau một vài trở ngại, Ursula von der Leyen sẽ nhậm chức chủ tịch mới của Ủy ban châu Âu vào ngày 1 tháng 12, sau khi vào hôm nay Nghị viện châu Âu chấp thuận nhóm ủy viên mới của bà. Việc bỏ phiếu chỉ mang tính hình thức. Hồi tháng Bảy, Nghị viện đã bỏ phiếu, với cách biệt rất nhỏ, ủng hộ bà von der Leyen, trong khi các phiên điều trần của 26 ủy viên khác (mỗi quốc gia thành viên có một đại diện) lại không suôn sẻ như vậy.
Ứng viên ban đầu của Pháp đã bị từ chối, còn các ứng viên Rumani và Hungary thì gặp khó. Nhưng các ứng viên thay thế thỏa đáng đã được đề cử hợp lệ. Một rào cản cuối xuất hiện khi Anh từ chối đề cử người của mình vì họ dự định rời EU vào ngày 31 tháng 1. Về mặt kỹ thuật, điều này làm cho số lượng ủy viên không phải là số lẻ (để bỏ phiếu không bị bế tắc), nhưng sau khi tham khảo chuyên gia pháp lý, các ủy viên khác đã quyết định rằng họ có thể tiếp tục.
Hôm nay công bố số liệu tiêu dùng ở Mỹ
Người tiêu dùng nội địa là xương sống của nền kinh tế Mỹ. Tiêu dùng chiếm đến 70% GDP, và gần đây nó đã giữ cho nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng. Trong quý hai và ba của năm 2019, tiêu dùng chiếm toàn bộ mức tăng GDP và hơn thế nữa. Đầu tư tư nhân (18% nền kinh tế) đã giảm; thương mại ròng cũng giảm. Vì vậy, với nền kinh tế giảm tốc –chỉ tăng khoảng 2% so với cùng kì năm ngoái trong hai quý đó – các số liệu hôm nay, dựa trên ước tính số tiền mà người Mỹ đã chi trong tháng 10, sẽ cho chúng ta biết liệu người tiêu dùng có còn lạc quan hay không.
Có thể là không. Dữ liệu được công bố đầu tháng này cho thấy doanh số bán lẻ (không bao gồm xe hơi, phụ tùng xe hơi và xăng dầu) chỉ tăng 0,1% so với tháng Chín. Chi tiêu cho quần áo giảm 1% và chi cho đồ nội thất giảm 0,9%. Có phải người tiêu dùng đang chờ đợi mùa mua sắm, bắt đầu vào thứ Sáu tuần này, hay họ đang thận trọng hơn? Câu trả lời rất có thể là vế sau.
Biểu tượng công nghiệp John Deere của Mỹ công bố số liệu kinh doanh
Hiện tại là khoảng thời gian khó khăn của nhà sản xuất thiết bị nông nghiệp và công nghiệp mang tính biểu tượng của Mỹ. Cuộc chiến thương mại của Donald Trump đã gây thiệt hại nặng cho nền kinh tế Trung Quốc, một thị trường lớn của John Deere. Động thái phản công của Trung Quốc đã nhắm vào các trang trại Mỹ, những khách hàng then chốt của công ty này. Song công ty 182 tuổi, với thu nhập quý công bố hôm nay, lại đang hoạt động khá tốt. Giá cổ phiếu của họ cao hơn gấp đôi so với mức bốn năm trước, và gần với mức cao nhất mọi thời đại.
Một lý do là ngành sản xuất của Mỹ, vốn trước đây sụt giảm, đã trỗi dậy và do đó có nhu cầu cao hơn về các sản phẩm công nghiệp của Deere. Ngoài ra, cuộc chiến thương mại dường như đang hướng tới hòa giải. Nếu mọi thứ diễn ra như mong đợi, tức Trung Quốc thực hiện một giao dịch mua nông sản lớn như một phần của thỏa thuận, thì việc tăng thu nhập của các trang trại sẽ giúp ích cho công ty. Họ thậm chí còn có một liên doanh mới với công ty Volocopter của Đức để phát triển một máy bay không người lái phun thuốc cho cây trồng. Dẫu có gặp khó khăn, John Deere đang nhìn thấy tương lai xán lạn phía trước.
Chương trình vũ trụ của châu Âu
Các bộ trưởng từ 22 quốc gia thành viên của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu hôm nay sẽ bắt đầu cuộc họp hai ngày tại Seville để quyết định việc chi tiêu trong ba năm tới. So với NASA, ESA rất nhỏ bé: nhu cầu tài chính ba năm của họ chỉ là 12,5 tỷ euro (13,8 tỷ đô la), khoảng một nửa số tiền cơ quan vũ trụ Mỹ chi mỗi năm. Song họ lại có rất nhiều mục tiêu cần làm. Họ rất muốn tham gia vào kế hoạch của NASA để đưa con người trở lại mặt trăng, có lẽ bằng cách phát triển một tàu đổ bộ hàng hóa công suất cao.
Năm tới sẽ chứng kiến chuyến bay đầu tiên của tên lửa Ariane 6. Được thúc đẩy từ các bước phát triển bởi SpaceX, công ty mà các tên lửa tái sử dụng được của họ đã giúp giảm chi phí phóng, Ariane 6 hy vọng sẽ phóng lên với giá chỉ bằng một nửa so với phiên bản Ariane 5 mà nó thay thế. Các ý tưởng về “các máy phóng siêu nhỏ” giá rẻ cũng đang được triển khai. Và vào năm 2021, một xe thám hiểm tự hành chung giữa châu Âu và Nga sẽ cùng tham gia với cỗ máy Curiosity của Mỹ mà hiện đang thăm dò bề mặt Sao Hỏa.
