Nguồn: Historic figures, BBC
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
William Tuke (1732 – 1822) là một nhà từ thiện hàng đầu thuộc phái Giáo hữu và đã nghiên cứu ra các phương pháp nhân đạo hơn để điều trị bệnh tâm thần.
William Tuke sinh ngày 24/03/1732 tại York trong một gia đình hàng đầu theo phái Giáo hữu. Từ khi còn nhỏ, ông đã tham gia vào công việc buôn bán trà và cà phê của gia đình. Ngoài việc kinh doanh, Tuke còn dành rất nhiều thời gian để theo đuổi hoạt động từ thiện.
Khi một tín đồ phái Giáo hữu chết trong điều kiện tồi tàn và thiếu nhân đạo của Bệnh viện tâm thần York Asylum, Tuke đã được mời đến và kinh hoàng khi chứng kiến cảnh tượng ở đây. Mùa xuân năm 1792, ông kêu gọi Hiệp hội Giáo hữu tiến hành cách mạng hóa việc điều trị cho người bị bệnh tâm thần. Ông đã huy động đủ kinh phí để mở Bệnh viện tâm thần York Retreat vào năm 1796 – một cơ sở trị bệnh cho người mất trí.
Cơ sở đầu tiên này ở Anh đã tiên phong trong việc tạo ra các phương pháp chữa trị nhân đạo cho bệnh tâm thần, bao gồm tháo bỏ xiềng xích cho các bệnh nhân, cho họ ở trong một môi trường dễ chịu với đầy đủ thức ăn và áp dụng chương trình điều trị bằng lao động. Thành tựu của Tuke xuất hiện cùng thời với một thành tựu đột phá tương tự ở Pháp do Philippe Pinel nghiên cứu, mặc dù hai người làm việc độc lập với nhau.
William Tuke mất vào năm 1822. Sau này, ít nhất bốn thành viên trong gia đình ông cũng theo đuổi công việc từ thiện liên quan. Henry (1755 – 1814), con trai của Tuke, là người đồng sáng lập Bệnh viện tâm thần York. Con trai của Henry là Samuel (1784 – 1857) cũng quan tâm nghiên cứu về điều kiện sống cho người mất trí. Năm 1831, Samuel đã viết bản tường thuật ‘Description of the Retreat’ về Bệnh viện tâm thần York Retreat, trong đó bao gồm một bản báo cáo về các nguyên lý của ‘liệu pháp nhân đạo’, phương pháp được xem là nền tảng của hoạt động trị liệu tại đây. Được viết theo yêu cầu của cha, công trình của Samuel đã tập trung phân tích những vụ ngược đãi phổ biến trong các ‘nhà thương điên’ vào thời điểm đó, đồng thời đưa ra hướng đi cho các nhu cầu cải cách cấp bách.
Con trai của Samuel là James Hack Tuke (1819 – 1896) đã tiếp nối cha hỗ trợ quản lý Bệnh viện tâm thần York Retreat, đồng thời tập trung vào cứu trợ nạn đói cho Ireland sau này. Daniel Hack Tuke (1827 – 1895), em trai của James, là đồng tác giả nghiên cứu quan trọng ‘A Manual of Psychological Medicine’ (Cẩm nang về Y học Tâm lý) vào năm 1858 và sau này là một bác sĩ hàng đầu chuyên nghiên cứu về bệnh tâm thần.
