26/04/2012: Cựu tổng thống Liberia bị kết án vì tội ác chiến tranh

Nguồn: Former Liberian President Charles Taylor found guilty of war crimes, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2012, cựu tổng thống Liberia, Charles Taylor, bị kết tội đã che giấu và xóa bỏ các tội ác chiến tranh khủng khiếp, bao gồm cưỡng hiếp và cắt xẻo thân thể ở Sierra Leone.

Bản án dành cho Taylor là lần đầu tiên tội ác chiến tranh của một cựu nguyên thủ quốc gia được đưa ra xét xử tại một tòa án quốc tế kể từ sau các phiên tòa Nuremberg nhằm xét xử các lãnh đạo Đức Quốc Xã sau Thế chiến II. Taylor bị kết tội giúp đỡ và tiếp tay cho một lực lượng phiến quân tàn bạo khét tiếng – những kẻ đã giết người, hãm hiếp, cưỡng bức nô lệ tình dục, xây dựng một đội quân trẻ em và khai thác kim cương để trả tiền mua vũ khí.

Con đường khiến Taylor trở thành tội phạm chiến tranh bắt đầu sau khi ông ra khỏi nhà tù Mỹ, nơi ông bị tạm giam trong khi chờ dẫn độ vì tội tham ô. Sau đó, Taylor đếm Libya và xây dựng nhóm dân quân Mặt trận Yêu nước Quốc gia Liberia (NPFL). Với lực lượng dân quân mới thành lập, ông đã lật đổ chế độ của Samuel Doe vào năm 1989. Cuộc đảo chính đã đẩy đất nước vào nội chiến đẫm máu kéo dài 14 năm. Cuối cùng, 200.000 người đã thiệt mạng trong chiến tranh và hơn một nửa dân số trở thành người tị nạn.

Sau khi thỏa thuận hòa bình được thực hiện để chấm dứt nội chiến, Taylor đã được bầu làm Tổng thống Liberia cho đến khi ông bị buộc từ chức vào năm 2003. Trong thời gian cầm quyền, Taylor được cho là đã can thiệp vào một cuộc nội chiến khác đang diễn ra ở Sierra Leone. Các nhân chứng cho biết ông đã bán súng và sắp xếp các cuộc tấn công cho nhiều nhóm phiến quân để đổi lấy “kim cương máu.” Tuy nhiên, Taylor không chỉ tiếp tay cho cuộc nội chiến. Ông ta còn gieo rắc sự tàn bạo khủng khiếp. Hơn 50.000 người đã bị giết và hàng ngàn người khác bị cắt xẻo thân thể trong cuộc nội chiến kéo dài hơn một thập niên. Các phiến quân được cho là đã cắt cụt chân tay, hãm hiếp phụ nữ, bắt những người sống sót làm nô lệ và buộc các cậu bé tham gia vào đoàn quân trẻ em.

Taylor đã bác bỏ mọi cáo buộc, nhưng khi bị đưa ra xét xử vào năm 2006, 115 nhân chứng, bao gồm các nạn nhân bị hãm hiếp và cắt xẻo thân thể, đã làm chứng chống lại ông ta. Các cuộc gọi radio và điện thoại được sử dụng làm bằng chứng trong vụ án cũng tiết lộ liên lạc trực tiếp giữa ông và phiến quân.

Taylor hiện đang thi hành bản án 50 năm trong một nhà tù ở Vương quốc Anh.