Thế giới hôm nay: 15/07/2020

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Chính phủ Anh cho biết các thiết bị của Huawei phải được gỡ bỏ khỏi mạng di động 5G của nước này vào năm 2027 và cấm công ty Trung Quốc cung cấp thiết bị mới tính từ năm tới. Hội đồng An ninh Quốc gia kết luận rằng các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Huawei làm tăng rủi ro bảo mật, cụ thể là khiến hãng khó mua được linh kiện đáng tin cậy. Chính phủ thừa nhận quyết định này sẽ khiến việc thiết lập mạng 5G ở Anh chậm tiến độ thêm ba năm.

Vụ xử tử cấp liên bang đầu tiên của Mỹ trong 17 năm qua được tiến hành sau khi Tòa án Tối cao bỏ phiếu 5-4 cho phép vụ tử hình này được thực hiện. Năm thẩm phán bảo thủ phán quyết rằng việc sử dụng pentobarbital để tiêm thuốc gây chết người là không vi hiến. Daniel Lewis Lee, một kẻ giết ba người, đã bị tử hình vào sáng thứ Ba; trước đó một tòa án đã chặn việc xử tử người này vào hôm thứ Hai. Hai người khác sẽ bị thi hành án trong tuần này.

Các ngân hàng Mỹ bước vào tuần công bố thu nhập quý hai với cảm xúc lẫn lộn, trong bối cảnh các khoản dự phòng rủi ro làm giảm lợi nhuận. JPMorgan Chase báo cáo thu nhập ròng 4,7 tỷ đô la, khoảng một nửa so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng nhiều hơn con số 3,3 tỷ đô la mà các nhà phân tích dự báo. Thu nhập ròng 1,3 tỷ đô la của Citigroup cũng tốt hơn dự đoán, nhưng giảm 73% so với cùng kỳ năm trước. Còn Wells Fargo lỗ ròng 2,4 tỷ đô la, lần đầu tiên kể từ 2008.

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo vừa leo thang cuộc chiến công luận với Trung Quốc, tuyên bố rằng hầu hết các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông là bất hợp pháp. Với động thái này, ông đưa chính sách của Mỹ trở nên nhất quán với phán quyết của một tòa trọng tài quốc tế hồi năm 2016. Quan hệ Trung-Mỹ cũng đang xấu đi trên nhiều mặt trận khác – bao gồm thương mại, Huawei và Tân Cương.

Chính quyền Trump đã từ bỏ kế hoạch trục xuất các sinh viên quốc tế chỉ học trực tuyến vào mùa thu, một chiến thắng lớn của Đại học Harvard và Viện Công nghệ Massachusetts, bên nguyên đơn. Thông báo này sẽ giúp làm an lòng hàng trăm ngàn sinh viên quốc tế và nhiều trường đại học dựa vào nguồn thu học phí từ họ.

Delta báo cáo khoản lỗ trước thuế 7 tỷ đô la trong quý hai, lớn thứ hai trong lịch sử hãng. Phong tỏa và hạn chế đi lại nhằm hạn chế covid-19 lây lan làm giảm 88% doanh thu hoạt động so với cùng kỳ năm trước. Do nhu cầu bay thấp, hãng cũng đã công bố kế hoạch cho nghỉ ít nhất 15.000 trong số 91.000 nhân viên qua chính sách nghỉ hưu sớm.

Ghislaine Maxwell, một tay ăn chơi có tiếng người Anh, không nhận tội đã giúp Jeffrey Epstein, nhà tài chính người Mỹ tự sát trong tù năm ngoái, tuyển và lạm dụng các cô gái. Thẩm phán tòa án liên bang ở thành phố New York ấn định ngày xét xử vào tháng 7 tới. Bà Maxwell đã bị buộc sáu tội danh, bốn trong số đó liên quan đến việc vận chuyển trẻ vị thành niên cho các hành vi tình dục bất hợp pháp. Bà bị từ chối bảo lãnh.

TIÊU ĐIỂM

Ngành công nghệ thông tin Ấn Độ thiệt hại vì đại dịch

Ngành công nghệ Ấn Độ, với doanh thu 177 tỷ đô la vào năm ngoái, đang chao đảo trước các tác động từ trong và ngoài nước. Tuần trước, đại gia Tata Consultancy Services cho biết lợi nhuận quý đầu tiên, kết thúc vào tháng 6, đã giảm 14% so với cùng kỳ năm trước. Hôm nay đến lượt Infosys. Các nhà phân tích kỳ vọng hãng này sẽ khá hơn một chút. Hãng tư vấn Gartner dự đoán ​​chi tiêu cho công nghệ thông tin (CNTT) nội địa sẽ giảm 8% trong năm nay vì covid-19.

Mỹ và châu Âu, chiếm hơn hai phần ba xuất khẩu CNTT của Ấn Độ, cũng đang phải cắt giảm. Khoảng 30.000 người trong ngành đã mất việc làm trong thời gian đại dịch và 60.000 người đã bị cho nghỉ không lương. Quyết định đình chỉ thị thực H1-B cho đến tháng 12 của Tổng thống Donald Trump cũng gây khó khăn cho các chuyên gia công nghệ Ấn Độ vốn hy vọng được làm việc ở Mỹ. Nasscom, một hiệp hội của ngành, đang tìm cách để đạt miễn trừ cho các nhân viên công nghệ Ấn Độ, song có lẽ là vô ích. Ngành CNTT Ấn Độ giờ chỉ còn biết trông chờ vào vận may.

Joe Biden vẫn chưa chọn được đối tác tranh cử

Joe Biden không có đối thủ nào khó nhằn trên sân khấu tranh luận hơn Kamala Harris, người đã dập ông tơi tả về vấn đề hồi tưởng các thượng nghị sĩ phân biệt chủng tộc và vì ông từng phản đối việc đưa trẻ em đi học trên xe buýt để thực hiện hòa nhập trường học. Tuần trước, bà tổ chức một buổi gây quỹ cho ông, trong cùng ngày Elizabeth Warren, người cũng từng tranh luận với ông Biden, xuất hiện tại một sự kiện vì ông.

Sự nhiệt tình đối với đối thủ trước đây của họ có thể không chỉ là nghĩa vụ đảng phái đơn giản. Một cuộc thăm dò gần đây của Monmouth đặt hai người phụ nữ này ở vị trí thứ nhất và thứ hai trong số các ưu tiên phó tổng thống theo lựa chọn của các cử tri Dân chủ. Cũng được ghi nhận trong danh sách của ông Biden là Val Demings, nghị sĩ đến từ Florida; Tammy Duckworth, thượng nghị sĩ từ Illinois; Stacey Abrams, cựu nghị sĩ bang Georgia; Michelle Lujan Grisham, thống đốc bang New Mexico; và Susan Rice, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Barack Obama. Ông Biden – người sẽ 78 tuổi vào tháng 1 và chưa rõ liệu ông có tìm kiếm một nhiệm kỳ thứ hai nếu được bầu hay không – hứa sẽ công bố lựa chọn của mình vào đầu tháng 8.

eBay từ chỗ khó khăn bỗng hưởng lợi vì covid-19

Công ty tiên phong trong lĩnh vực thương mại điện tử, vốn báo cáo thu nhập vào hôm nay, đã bị những người khổng lồ trong ngành vượt mặt. Gần đây họ đã để mất vị trí số hai trong số các nhà bán lẻ trực tuyến của Mỹ vào tay mảng thương mại điện tử mới phát triển của Walmart. Doanh thu của Amazon cao hơn eBay gấp 30 lần. Intercontinental Exchange, bên sở hữu Sở Giao dịch Chứng khoán New York, đã bày tỏ ý định mua lại công ty này trước khi nhanh chóng thay đổi ý định vào tháng 2.

Nhưng những gián đoạn kinh tế do covid-19 gây ra có thể là tin vui cho eBay. Vào tháng 6, hãng đã tăng kỳ vọng doanh thu trong quý hai vì doanh số bán hàng tăng lên khi phong toả buộc mọi người phải mua sắm trực tuyến. Công ty đã tìm cách lôi kéo các doanh nghiệp nhỏ bị ảnh hưởng bởi lệnh ở nhà vào nền tảng của mình – điều có thể ảnh hưởng đến thu nhập, vì họ đã cam kết miễn 100 triệu đô la phí bán hàng và trợ giúp tiếp thị. Dù vậy các nhà đầu tư không hề quan tâm. Giá cổ phiếu eBay đã tăng hơn gấp đôi kể từ khi chạm đáy hồi tháng 3.

Bắc Macedonia tổ chức tổng tuyển cử

Người Macedonia hôm nay đi bỏ phiếu trong bối cảnh số ca nhiễm covid-19 tăng vọt. Không thể dự đoán được kết quả. Chính phủ do Đảng Dân chủ Xã hội lãnh đạo đã giải quyết cuộc tranh chấp kéo dài 27 năm với Hy Lạp và đổi tên nước (trước đây chỉ là Macedonia), mở đường cho việc gia nhập NATO và đàm phán gia nhập EU. Nhưng những người ủng hộ của họ mong đợi nhiều hơn, đặc biệt là giải quyết nạn tham nhũng trong ngành tư pháp.

Thông thường, bất kỳ đảng nào muốn nắm quyền đều phải được người thiểu số Albania ủng hộ. Điều đó là khó hơn cho VMRO, đảng dân tộc chủ nghĩa và bảo thủ, so với Đảng Dân chủ Xã hội (nhưng không phải là không thể). Nếu thắng, ít có khả năng VMRO sẽ huỷ bỏ việc đổi tên nước, mặc dù họ từng phản đối nó. Nhưng nếu họ muốn đào lên các tranh chấp về bản sắc với Hy Lạp và Bulgaria, họ sẽ bị hai người hàng xóm cô lập. Dù vậy, chính phủ VMRO cũng có một người bạn: Thủ tướng Hungary Viktor Orban, người coi đảng này là đồng minh cho thương hiệu “dân chủ phi tự do” của mình.

Xe cá nhân Segway ngừng sản xuất sau gần 20 năm

Khi được công bố vào năm 2001, Segway Personal Transporter (PT – xe cá nhân Segway) đã được coi là một cuộc cách mạng đi lại – một phương tiện cho các chuyến đi ngắn, nhanh hơn đi bộ nhưng rẻ hơn và hiệu quả hơn lái xe. Hoàn toàn bằng điện, mẫu xe tự cân bằng này không cần phanh và vô-lăng. Người điều khiển chỉ phải nghiêng về phía trước hoặc lùi để di chuyển nó. Nhưng cỗ máy do người Mỹ sản xuất này hóa ra lại là một thứ bị thổi phồng quá mức, và hôm nay Segway sẽ ngừng sản xuất nó.

Giá của PT (4.995 đô la lúc ban đầu) và cân nặng (khoảng 32kg) khiến nó trở thành một mặt hàng khó bán. Tệ hơn nữa, những người đi xe trông có vẻ ngờ nghệch – hãy xem cú ngã của Tổng thống George W. Bush. Ninebot, công ty Trung Quốc đã mua Segway vào năm 2015, kể từ đó đã tung ra những chiếc xe đạp một bánh tự cân bằng, giày trượt điện tử và robot giao hàng dưới thương hiệu này. Họ cũng sản xuất hầu hết các xe tay ga điện giá rẻ đang chạy rầm rầm trên đường phố khắp thế giới. Năm ngoái, PT chiếm chưa tới 1,5% doanh thu của hãng. Các bảo vệ khu thương mại và khách du lịch sẽ nhớ chúng.