Nguồn: Whites massacre Chinese in Wyoming Territory, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1885, 150 thợ mỏ da trắng ở Rock Springs, Wyoming, đã tấn công dã man các đồng nghiệp người Trung Quốc, giết chết 28 người, làm bị thương 15 người khác và khiến hàng trăm người phải rời khỏi thị trấn.
Trước đó, các thợ mỏ làm việc tại mỏ than Union Pacific đã cố gắng tập hợp lại và đình công suốt nhiều năm để đòi điều kiện làm việc tốt hơn. Nhưng lúc nào công ty đường sắt đầy quyền lực này đều luôn chiến thắng. Vì muốn tìm người để đổ lỗi, các thợ mỏ giận dữ đã trút giận vào người Trung Quốc. Các thợ khai thác than người Trung Quốc là những công nhân chăm chỉ, song ban đầu Union Pacific đã đưa nhiều người trong số họ tới Rock Springs để làm người phản đối đình công, và họ tỏ ra không mấy quan tâm đến công đoàn của các thợ mỏ tại đây.
Tức giận bởi quyết định của công ty cho phép công nhân Trung Quốc làm việc ở những vỉa than dồi dào nhất, một nhóm thợ mỏ da trắng đã đột ngột quyết định đáp trả bằng cách tấn công khu phố Tàu nhỏ của Rock Springs. Khi trông thấy nhóm người có vũ trang tiến đến, hầu hết người Trung Quốc đã bỏ nhà và cửa hàng để chạy lên các ngọn đồi. Tuy nhiên, những người không kịp chạy thoát đã bị đánh đập và giết hại dã man.
Một tuần sau, ngày 09/09, quân đội Hoa Kỳ đã hộ tống những người Trung Quốc sống sót quay về thị trấn và trở lại làm việc. Cuối cùng, Union Pacific đã sa thải 45 người trong số các thợ mỏ da trắng liên quan đến vụ thảm sát, song không một người tham gia nào bị truy tố.
Vụ thảm sát ở Rock Springs là biểu hiện của tâm lý bài xích người Trung Quốc của nhiều người Mỹ vào thời điểm đó. Người Trung Quốc từng là nạn nhân của thành kiến và bạo lực kể từ khi họ đến miền Tây Hoa Kỳ vào giữa thế kỷ 19 để chạy trốn khỏi nạn đói và các biến động chính trị ở Trung Quốc.
Bị đổ lỗi khắp nơi cho tất cả các loại tệ nạn xã hội, người Trung Quốc còn trở thành mục tiêu công kích của một số chính trị gia Hoa Kỳ, những người đã tuyên truyền các khẩu hiệu cực đoan như “The Chinese Must Go” (Người Trung Quốc phải rời đi) và góp phần thông qua một đạo luật vào năm 1882 khiến Hoa Kỳ ngừng tiếp nhận thêm người Trung Quốc nhập cư. Trong bối cảnh của hận thù sắc tộc, các cuộc tấn công bạo lực chống người Trung Quốc ở miền Tây đã trở nên vô cùng phổ biến, song vụ thảm sát ở Rock Springs vẫn gây chú ý bởi quy mô và mức độ dã man của nó.
