29/04/1974: Tổng thống Nixon công bố băng ghi âm Watergate

Nguồn: President Nixon announces release of Watergate tapes, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1974, Tổng thống Richard Nixon tuyên bố với công chúng rằng ông sẽ công bố băng ghi âm 46 cuộc trò chuyện tại Nhà Trắng để đáp lại trát hầu tòa xét xử vụ Watergate được ban hành vào tháng 07/1973. Ủy ban Tư pháp Hạ viện đã chấp nhận sử dụng 1.200 trang phụ đề của các cuốn băng này vào ngày hôm sau, nhưng khẳng định rằng các cuốn băng vẫn phải được nộp lại đầy đủ.

Trong thông báo của mình, Nixon đã rất nỗ lực để giải thích cho công chúng về sự miễn cưỡng của ông trong việc tuân thủ trát hầu tòa và bản chất của nội dung mà ông định công bố. Ông viện dẫn quyền hành pháp của mình để bảo vệ bí mật quốc gia và tuyên bố rằng phụ đề đã được ông và các cố vấn chỉnh sửa để bỏ qua bất kỳ điều gì “không liên quan” đến cuộc điều tra Watergate hoặc các vấn đề quan trọng đối với an ninh quốc gia.

Nixon kêu gọi các thành viên ủy ban trực tiếp nghe lại các đoạn băng để xác định xem tổng thống có bỏ qua bằng chứng buộc tội nào trong phụ đề hay không. “Tôi muốn không có câu hỏi nào còn vương lại,” Nixon nhấn mạnh, “về thực tế là Tổng thống không có gì phải che giấu trong vấn đề này” và “Tôi đã nói rõ là không có bất kỳ sự che đậy nào.”

Sang tháng 06/1972, năm người đàn ông có liên hệ với Ủy ban Tái Tranh cử Tổng thống của Nixon (CREEP) đã bị bắt quả tang đột nhập vào Trụ sở Ủy ban Quốc gia của Đảng Dân chủ ở Khách sạn Watergate ở Washington, D.C. Một cuộc điều tra sau đó đã vạch trần các hoạt động bất hợp pháp khác do CREEP thực hiện và được ủy quyền bởi các thành viên cấp cao của chính quyền Nixon. Nó cũng đặt ra câu hỏi về liệu Tổng thống đã biết được bao nhiêu về những hoạt động đó.

Nixon mạnh mẽ phủ nhận việc có liên quan đến việc che đậy vụ trộm, thẳng thừng tuyên bố “Tôi không phải là kẻ gian.” Tháng 05/1973, Thượng viện tiến hành một cuộc điều tra về vụ bê bối Watergate trong bối cảnh công chúng kêu gọi phải luận tội Nixon. Đến tháng 07/1974, Tối cao Pháp viện bác bỏ tuyên bố của Nixon về đặc quyền hành pháp và ra lệnh cho ông phải giao nộp các đoạn băng ghi âm còn lại. Trong số này, người ta có thể nghe được Tổng thống ra lệnh cho FBI kết thúc cuộc điều tra về vụ đột nhập ở Watergate – và nó chính là “nòng súng bốc khói” (smoking gun, nghĩa là ‘bằng chứng không thể chối cãi’) cho thấy tội lỗi của Nixon.

Ngày 08/08/1974, Nixon đã tránh được một phiên tòa luận tội tại Thượng viện bằng cách trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên quyết định từ chức. Sau đó, ông được người kế nhiệm, Tổng thống Gerald Ford, ân xá “vì tất cả các tội chống lại nước Mỹ mà ông đã phạm hoặc có thể đã phạm phải.”