28/08/1955: Emmett Till bị sát hại

Nguồn: Emmett Till is murdered, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1955, trong khi đến thăm gia đình người thân ở Money, Mississippi, Emmett Till, 14 tuổi, một cậu bé người Mỹ gốc Phi đến từ Chicago, đã bị sát hại dã man vì bị nghi ngờ đã tán tỉnh một phụ nữ da trắng bốn ngày trước đó.

Những kẻ tấn công cậu bé – chồng của người phụ nữ da trắng nọ và anh trai của anh ta – đã bắt Emmett vác một chiếc quạt tách bông cotton nặng khoảng 34kg đến bờ sông Tallahatchie và ra lệnh cho cậu cởi bỏ quần áo của mình. Hai tên này sau đó đánh cậu đến gần chết, khoét mắt cậu, bắn vào đầu, rồi dùng kẽm gai trói xác cậu vào chiếc quạt mà ném xuống sông.

Emmett Till là ai?

Till lớn lên trong một khu phố của tầng lớp lao động nằm ở phía nam Chicago, và dù đã từng theo học ở một trường tiểu học phân theo chủng tộc (segregated school), cậu bé vẫn không thể đoán biết được mức độ phân biệt mà mình sẽ gặp phải ở Mississippi. Mẹ cậu đã cảnh báo con trai phải cẩn thận vì chủng tộc của mình, nhưng Emmett là một thiếu niên rất thích các trò nghịch ngợm.

Ngày 24/08, trong khi đứng chơi cùng anh em họ và một số bạn bè bên ngoài một cửa hàng ở Money, Emmett khoác lác rằng bạn gái của mình tại quê nhà là một người da trắng. Bạn bè là người Mỹ gốc Phi của Emmett tỏ ý không tin cậu, và thách Emmett dám hỏi người phụ nữ da trắng ngồi sau quầy cửa hàng đi hẹn hò cùng cậu.

Cậu nhóc liền bước vào cửa hàng, mua một ít kẹo, sau đó trong lúc bước ra ngoài, có người đã nghe thấy cậu nói “Tạm biệt, em yêu” với người phụ nữ. Không có nhân chứng nào trong cửa hàng, nhưng Carolyn Bryant – người phụ nữ đứng sau quầy – sau đó đã khai rằng Till đã động chạm cô, có những hành vi dâm ô và còn huýt sáo tán tỉnh cô khi bước ra ngoài.

Án mạng Emmett Till

Sau đó vài ngày, Roy Bryant, chủ sở hữu cửa hàng đồng thời là chồng của Carolyn, trở về sau chuyến công tác và được nghe kể về cách mà Emmett nói chuyện với vợ mình. Bừng bừng tức giận, anh ta đến nhà của người bác của Till, Mose Wright, cùng với người anh cùng cha khác mẹ của mình là J.W. Milam vào sáng sớm ngày 28/08.

Hai anh em yêu cầu được gặp cậu bé. Bất chấp lời khẩn cầu của Wright, hai anh em vẫn buộc Emmett lên xe của mình. Sau khi lái xe đi vòng quanh trong đêm, và nhiều khả năng đã đánh Till trong một kho chứa dụng cụ phía sau căn nhà của Milam, họ đã chở cậu bé xuống sông Tallahatchie.

Ba ngày sau, thi thể của Emmett Till được tìm thấy nhưng nó bị biến dạng đến mức Mose Wright chỉ có thể nhận ra cháu mình bằng một chiếc nhẫn. Nhà chức trách muốn nhanh chóng chôn cất thi thể, nhưng mẹ của Till, Mamie Bradley, đã yêu cầu đưa con trai bà trở về Chicago.

Tang lễ với quan tài mở

Sau khi nhìn thấy thi thể không nguyên vẹn của con mình, Mamie Bradley đã quyết định tổ chức một đám tang với quan tài mở để cả thế giới có thể thấy những tên sát nhân phân biệt chủng tộc đã làm gì với đứa con trai duy nhất của bà. Jet, một tạp chí hàng tuần của người Mỹ gốc Phi, đã cho đăng một bức ảnh thi hài Emmett, và ngay sau đó các phương tiện truyền thông chính thống đã đăng tải câu chuyện này.

Chưa đầy hai tuần sau khi thi thể Emmett được chôn cất, Milam và Bryant đã bị đưa ra xét xử tại một tòa án phân theo chủng tộc (segregated courthouse) ở Sumner, Mississippi. Đã chẳng có nhân chứng nào ngoài Mose Wright, người khẳng định chắc nịch rằng hai bị cáo đã sát hại Emmett.

Ngày 23/09, một bồi thẩm đoàn toàn người da trắng đã thảo luận trong chưa đầy một giờ trước khi đưa ra phán quyết bị cáo “không có tội,” viện dẫn rằng tiểu bang đã không chứng minh được danh tính của thi thể. Nhiều người trên khắp đất nước đã phẫn nộ trước quyết định này và còn bởi quyết định của chính quyền tiểu bang khi không truy tố Milam và Bryant về tội bắt cóc.

Lời thú nhận của Carolyn Bryant

Phiên tòa xét xử vụ giết người Emmett Till đã tiết lộ sự tàn bạo của chế độ phân biệt chủng tộc Jim Crow ở miền Nam, và chính là động lực sơ khai cho phong trào dân quyền.

Năm 2017, Tim Tyson, tác giả cuốn sách The Blood of Emmett Till, tiết lộ rằng Carolyn Bryant đã rút lại lời khai của mình, thừa nhận rằng Till chưa bao giờ động chạm, đe dọa hoặc quấy rối cô. “Chẳng có điều gì mà cậu bé đó đã làm có thể biện minh cho những gì đã xảy ra với cậu ấy,” cô nói.