Nguồn: Tetsushi Takahashi, Beijing Diary, Nikkei Asian Review, 03/2021.
Người dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Có lẽ nên mô tả Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (Nhân đại, tức Quốc hội) năm nay ở Bắc Kinh bằng cụm từ “trật tự có kế hoạch”. Phiên họp của cơ quan lập pháp này kéo dài bảy ngày – thường chỉ nhằm “đóng mộc” cho các chính sách của Đảng Cộng sản Trung Quốc – đã bế mạc vào thứ Năm (11/03/2021), sau khi thông qua một nghị quyết cải cách hệ thống bầu cử của Hồng Kông.
Một điểm rất nổi bật là sự sùng bái Tập Cận Bình. Trong lễ bế mạc, đồng minh thân cận của Tập, Chủ tịch Ủy ban Thường vụ Nhân đại Lật Chiến Thư, đã kêu gọi các ủy viên đoàn kết quanh Trung ương Đảng với đồng chí Tập làm hạt nhân. Ngay lập tức Đại Lễ đường Nhân dân vỗ tay như sấm nổ.
Cuộc họp báo theo thông lệ của thủ tướng, được tổ chức ngay sau lễ bế mạc Nhân đại hàng năm, là dịp duy nhất người ta có thể trông đợi một điều bất ngờ. Thủ tướng sẽ nhận câu hỏi từ các nhà báo, phóng viên, cả trong nước lẫn quốc tế. Không có cơ hội nào tương tự để phỏng vấn các ủy viên khác của Thường vụ Bộ Chính trị, bao gồm cả ông Tập.
Tại cuộc họp báo năm ngoái, Thủ tướng Lý Khắc Cường đã gây tranh cãi khi cho biết 600 triệu người Trung Quốc chỉ kiếm được khoảng 1.000 nhân dân tệ (154 USD) một tháng, và thậm chí không đủ tiền thuê nhà ở một thành phố hạng trung.
Đảng Cộng sản tuyên bố xây dựng một “xã hội tương đối thịnh vượng” vào năm 2020. Song bình luận của ông Lý cho thấy mục tiêu đó còn xa vời.
Tôi hồi hộp chờ nghe ông Lý phát biểu.
Ông lên lịch gặp báo chí lúc 4 giờ chiều thứ Năm. Để tham dự, tôi đến một khách sạn ở phía tây Đại Lễ đường từ 7 giờ sáng và phải xét nghiệm coronavirus. Sau đó tôi được đưa vào một phòng cách ly sáu giờ cho đến khi có kết quả xét nghiệm.
Tôi cuối cùng được phép rời phòng lúc 2:30 chiều và bắt xe buýt đưa đón đến trung tâm truyền thông. Cũng như năm ngoái, cuộc họp báo được tổ chức trực tuyến như một biện pháp phòng ngừa.
Công nghệ 5G hiện đại nhất của Trung Quốc chắc hẳn đã được sử dụng. Tôi có thể thấy hình ảnh rõ từng chi tiết của ông Lý trên màn hình lớn, và với độ trễ rất ít. Tôi có cảm giác như ông đang đứng ngay trước mặt mình trong quá trình trả lời các câu hỏi.
Tôi may mắn được đặt câu hỏi về mục tiêu tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc. “Tốc độ tăng trưởng ít nhất 6% trong năm 2021 không phải quá tham vọng, nhưng [tăng trưởng thực tế] có thể cao hơn”, ông trả lời một cách lịch sự.
Ông kết thúc cuộc họp báo dài 120 phút bằng lời chào: “Cảm ơn mọi người. Tôi hy vọng chúng ta có thể gặp mặt trực tiếp vào lần tới.”
Không có bất ngờ nào.
Liệu từ giờ về sau, cuộc họp báo của thủ tướng sẽ chỉ là một sự kiện được dàn dựng tỉ mỉ, cũng như Nhân đại trở thành nơi để ca ngợi ông Tập? Tôi rời trung tâm truyền thông với cảm giác trống rỗng./.
Tetsushi Takahashi là trưởng văn phòng Nikkei ở Trung Quốc.
