Nguồn: Sandinistas are defeated in Nicaraguan elections, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1990, một năm sau khi đồng ý tổ chức bầu cử tự do, chính phủ Sandinista cánh tả của Nicaragua đã thua trong cuộc bỏ phiếu. Đợt bầu cử đã chấm dứt hơn một thập niên nỗ lực của người Mỹ nhằm lật đổ chính phủ Sandinista.
Phe Sandinista lên nắm quyền khi họ lật đổ nhà độc tài lâu năm Anastacio Somoza vào năm 1979. Ngay từ đầu, các quan chức Mỹ đã phản đối chế độ mới, cho rằng nó có định hướng theo chủ nghĩa Marx. Trước sự phản đối này, Sandinista đã quay sang khối cộng sản để được hỗ trợ kinh tế và quân sự. Năm 1981, Tổng thống Ronald Reagan đã chấp thuận để Mỹ hỗ trợ bí mật cho tổ chức gọi là Contras — phiến quân chống Sandinista chủ yếu ở Honduras và Costa Rica. Các viện trợ này đã được duy trì trong phần lớn nhiệm kỳ của Reagan, mãi cho đến khi công chúng Mỹ hay tin và lên tiếng phản đối, đồng thời các báo cáo về hành động vi phạm của Contra đã khiến Quốc Hội phải cắt nguồn tài trợ.
Năm 1989, tổng thống Nicaragua Daniel Ortega đã gặp các tổng thống của El Salvador, Costa Rica, Honduras và Guatemala để vạch ra một kế hoạch hòa bình cho đất nước của mình. Để đổi lấy lời hứa từ các quốc gia khác về việc đóng cửa các căn cứ Contra trong biên giới của họ, Ortega đồng ý tổ chức bầu cử tự do trong vòng một năm – sự kiện được tổ chức vào ngày 26/02/1990. Ortega và phe Sandinista đã phải hứng chịu thất bại thảm hại khi Violeta Barrios de Chamarro, góa phụ là vợ của một biên tập viên báo chí bị ám sát trong thời Somoza, nhận được hơn 55% phiếu bầu. Sau đó, phe đối lập cũng chiếm được Quốc Hội.
Chiến thắng của Chamarro là sự phủ nhận hơn 10 năm cai trị của Sandinista, được đặc trưng bởi cuộc chiến tranh phá hoại đối đầu với Contras và bởi một hệ thống kinh tế thất bại. Người Mỹ coi chiến thắng của Chamarro là kết quả của sự ủng hộ lâu dài của họ đối với Contra, và nhiều nhà phân tích đã ví thất bại bầu cử của Sandinista với sự sụp đổ của chế độ cộng sản ở Đông Âu trong cùng thời kỳ. Những người chỉ trích chính sách của Mỹ đối với Nicaragua phản pháo lại rằng các cuộc đàm phán giữa các tổng thống Trung Mỹ mới là thứ mang lại bầu cử tự do cho Nicaragua – điều mà gần 10 năm Mỹ ủng hộ xung đột vũ trang đã không thể mang lại được.
Sau khi bầu cử kết thức, chính quyền của Tổng thống George Bush ngay lập tức tuyên bố chấm dứt lệnh cấm vận của Mỹ đối với Nicaragua và cam kết các viện trợ kinh tế mới. Dù có tin đồn rằng quân đội do Sandinista kiểm soát và lực lượng an ninh sẽ không chấp nhận Chamarro, nhưng bà đã nhậm chức mà không xảy ra sự cố nào.
