Thế giới hôm nay: 25/07/2023

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Quốc hội Israel thông qua đạo luật tước quyền phủ quyết của Tòa án Tối cao đối với các quyết định “vô lý” của chính phủ. Bộ trưởng tư pháp Yariv Levin nói đây là “bước đầu tiên” trong việc “sửa chữa hệ thống tư pháp,” trong khi các nghị sĩ đối lập tẩy chay cuộc bỏ phiếu. Biểu tình phản đối cải cách vẫn leo thang khi hàng chục nghìn người tụ tập bên ngoài toà nhà quốc hội hô vang “dân chủ hoặc nổi loạn.” Một diễn đàn kinh doanh hàng đầu, bao gồm khoảng 150 công ty lớn nhất Israel, đã đình công vào thứ Hai.

Máy bay không người lái của Nga đã phá hủy các kho chứa ngũ cốc trên sông Danube ở Ukraine, vốn là một tuyến xuất khẩu quan trọng. Các cảng này nằm gần Romania, một nước thành viên NATO. Kể từ khi rút khỏi thỏa thuận cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc từ các cảng Biển Đen, Nga đã nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng cảng của nước này. Trước đó, Nga cáo buộc Ukraine tiến hành “tấn công khủng bố” bằng máy bay không người lái làm hư hại ít nhất hai tòa nhà ở Moscow.

Ngân hàng Anh và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã phạt ngân hàng Thụy Sĩ UBS tổng cộng 388 triệu đô la vì các hành vi phạm pháp của Credit Suisse, vốn được UBS mua lại từ tháng 6. Fed nói Credit Suisse không “quản lý đầy đủ” các rủi ro của Archegos, một công ty đầu tư gia đình. Sự sụp đổ của công ty vào năm 2021 đã khiến Credit Suisse mất 5,5 tỷ đô la.

Hàng ngàn người phải sơ tán và ít nhất 15 người thiệt mạng ở Algeria khi cháy rừng bùng phát trên khắp đất nước. Trước đó, Hy Lạp đã tiến hành đợt sơ tán lớn nhất từ trước đến nay trên đảo Rhodes, nơi cháy rừng hoành hành sáu ngày nay. Khoảng 19.000 người, chủ yếu là khách du lịch, được yêu cầu rời khỏi khách sạn và nhà của họ.

Hoạt động kinh doanh ở Đức đã giảm xuống mức thấp nhất năm nay, với chỉ số nhà quản lý mua hàng tổng hợp nhanh của S&P Global đạt 48,3 (ngưỡng trên 50 thể hiện tăng trưởng). Hoạt động sản xuất về ngang mức của đại dịch trong khi tăng trưởng dịch vụ giảm tháng thứ hai liên tiếp. Còn tại Pháp, khu vực kinh tế tư nhân cũng suy thoái, với chỉ số PMI giảm còn 46,6.

Friedrich Merz, lãnh đạo của Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo trung hữu (CDU), đảng đối lập lớn nhất nước Đức, cho biết ông sẵn sàng hợp tác với đảng cực hữu Giải pháp thay thế cho nước Đức (AfD) ở cấp địa phương. CDU từ lâu duy trì chính sách “tường lửa” về việc không hợp tác với các lực lượng cực hữu. Ông Merz loại trừ khả năng hợp tác với AfD ở cấp tiểu bang, liên bang hoặc châu Âu. Thế của AfD gần đây đã tăng mạnh trong các cuộc thăm dò.

Elon Musk công bố logo mới của Twitter, “X”. Ông nói kể từ giờ các tweet sẽ được gọi là “X’s.” CEO Linda Yaccarino đã đăng một bức ảnh về logo tối giản mới được chiếu lên trụ sở chính của công ty. Vào Chủ nhật, ông Musk đã thông báo ý định loại bỏ “tất cả những con chim” khỏi Twitter.

Con số trong ngày: 36%, là tỷ lệ người Mỹ tin tưởng “khá nhiều” vào giáo dục đại học.

TIÊU ĐIỂM

Dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu của IMF

Khi Quỹ Tiền tệ Quốc tế cập nhật dự báo kinh tế lần cuối vào tháng 4, nước Mỹ còn đang trong một cuộc khủng hoảng ngân hàng và lạm phát toàn cầu tỏ ra dai dẳng. Họ cảnh báo về một “cuộc phục hồi khó khăn” ở phía trước. Nhưng quỹ có thể sẽ tích cực hơn trong bản cập nhật vào thứ Ba, khi kể từ tháng 5 không có ngân hàng Mỹ nào phá sản, thị trường tài chính đang bùng nổ và lạm phát, mặc dù vẫn cao, đã giảm nhanh hơn dự kiến.

Song kinh tế toàn cầu có chậm lại vì thắt chặt tiền tệ. Cục Dự trữ Liên bang và Ngân hàng Trung ương châu Âu dự kiến tăng lãi suất lần lượt vào ngày 26 và 27 tháng 7. Nhiều nhà kinh tế lo ngại chặng cuối cùng của quá trình giảm phát sẽ là khó khăn nhất, với tỷ lệ thất nghiệp sẽ phải tăng đáng kể để các ngân hàng trung ương có thể đưa giá cả năm xuống mức mục tiêu 2%. Và không phải tất cả các tin tức gần đây đều tốt. Kinh tế Trung Quốc đặc biệt tỏ ra chậm chạp dù được kỳ vọng bùng nổ trong năm nay.

Kinh tế Đức chậm đi

Vào năm 1999, The Economist từng gọi nền kinh tế Đức là “Âu châu bệnh phu.” Nhưng chỉ sau một vài năm cải cách, kinh tế Đức phục hồi và đi vào 15 năm hoàng kim với tỉ lệ có việc làm kỷ lục và tăng trưởng tốt đẹp.

Nhưng giờ đây, Đức đang nằm trong nhóm đội sổ về tăng trưởng kinh tế ở châu Âu, với triển vọng phía trước không hề sáng sủa. Đợt công bố dữ liệu tháng 7 vào thứ Ba của IFO, một chỉ số về sức khỏe nền kinh tế Đức, sẽ cho thấy bức tranh tổng quan về hướng đi của đất nước.

Chỉ số quản lý mua hàng được công bố hôm thứ Hai cũng không dự báo điềm tốt. Nó cho thấy ngành chế tạo tiếp tục giảm mạnh hơn dự kiến. Còn nhớ hồi tháng 3, thủ tướng Đức Olaf Scholz đã mạnh dạn dự đoán “một giai đoạn tăng trưởng cao” cho nền kinh tế. Những tuần gần đây người ta không còn nghe ông nói như vậy nữa.

Trump gây quỹ ở Louisiana

Vào thứ Ba, Donald Trump sẽ đáp máy bay tới Louisiana để gặp các nhà tài trợ. Vé tham dự buổi gây quỹ tư nhân của ông, do hai nhà tài chính nổi tiếng nhất của đảng Cộng hòa tổ chức, sẽ có giá hơn 23.000 đô la. Dù còn lâu mới tới bầu cử, nhưng rõ ràng là người dân Louisiana rất đánh giá cao cựu tổng thống. Trong cả hai năm 2016 và 2020, ông đều đánh bại đối thủ Dân chủ ở bang này với cách biệt 20 điểm.

Cuộc gây quỹ diễn ra khi ông Trump có thể sớm đối mặt với một bản cáo trạng hình sự khác: tội kích động bạo lực trong cuộc bạo động Đồi Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021. Nhưng không như hầu hết các chính trị gia khác, đây có thể là cơ hội gây quỹ cho ông Trump. Hồ sơ từ Ủy ban Bầu cử Liên bang cho thấy các khoản quyên góp cho chiến dịch tranh cử của ông đã tăng mạnh vào tháng 4, thời điểm ông bị truy tố và buộc tội che giấu một kế hoạch chi tiền bịt miệng trong chiến dịch tranh cử 2016. Và gây quỹ cũng tăng vào tháng 6 khi ông bị buộc tội xử lý sai các tài liệu mật của Nhà Trắng. Chỉ riêng mặt tài trợ, có vẻ như không có dư luận nào là dư luận xấu đối với ông Trump.

Thị trường hào hứng với công nghệ AI

Microsoft và Alphabet, công ty mẹ của Google, sẽ báo cáo kết quả quý vào thứ Ba. Tăng trưởng doanh thu đã chậm lại ở cả hai công ty trong năm qua. Viễn cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu làm ảnh hưởng đến cả doanh số bán quảng cáo của Google và hoạt động kinh doanh phần mềm doanh nghiệp của Microsoft.

Tuy vậy, định giá của họ vẫn tăng cao nhờ trí tuệ nhân tạo. Giá cổ phiếu của Alphabet tăng 37% trong năm nay, còn cổ phiếu của Microsoft tăng 43% — vượt xa mức tăng 19% của chỉ số S&P 500. Cả hai công ty đều hy vọng tăng doanh số bán hàng bằng cách đưa AI vào các sản phẩm của họ, chẳng hạn như Google Search hay Microsoft Word. Họ cũng bán quyền truy cập vào các công cụ AI thông qua nhánh điện toán đám mây của mình.

Hồi tháng 4, Microsoft cho biết kỳ vọng AI giúp tăng trưởng doanh thu của mảng điện toán đám mây tăng thêm một điểm phần trăm trong quý này. Dù nghe có vẻ nhỏ, các nhà đầu tư tỏ ra rất hào hứng. Họ sẽ rất mong chờ tin tốt hôm nay.