Thế giới hôm nay: 03/05/2024

Print Friendly, PDF & Email

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Tổng thống Joe Biden lên án bạo lực trong biểu tình đang lan rộng khắp các trường đại học Mỹ. Ông nói: “Có quyền biểu tình nhưng không có quyền gây hỗn loạn.” Trước đó, cảnh sát đã bắt giữ khoảng 200 người tại Đại học California, Los Angeles, sau khi những người biểu tình ủng hộ Palestine phớt lờ lệnh giải tán. Theo thống kê của hãng tin AP, số người biểu tình đại học bị bắt trên toàn quốc đã vượt quá 2.000 người.

Gazprom, gã khổng lồ khí đốt thuộc sở hữu nhà nước của Nga, báo cáo khoản lỗ ròng 629 tỷ rúp (6,9 tỷ USD) trong năm 2023, khoản lỗ theo năm đầu tiên sau khoảng hai thập niên. Công ty đã báo cáo lợi nhuận ròng 1,2 nghìn tỷ rúp vào năm trước. Châu Âu đã mua 40% lượng khí đốt từ Nga vào năm 2021, nhưng mùa đông không quá lạnh và chiến tranh ở Ukraine đã ảnh hưởng đến xuất khẩu của Nga, dự kiến sẽ giảm hơn nữa trong năm nay.

John Swinney, một nhân vật lâu năm của Đảng Quốc gia Scotland, đã tuyên bố ra tranh cử trong cuộc đua lãnh đạo đảng sắp tới. Ông là ứng viên duy nhất cho đến nay. Kate Forbes, người đứng thứ hai trong cuộc đua lãnh đạo gần đây nhất của SNP cách đây hơn một năm và được coi là một ứng viên tiềm năng, cho biết bà sẽ không tham gia. Người thắng trong cuộc đua sẽ trở thành thủ hiến mới của Scotland.

Sony Pictures, một công ty truyền thông, và Apollo, một công ty cổ phần tư nhân, được cho là đã đề nghị mua Paramount với giá 26 tỷ USD. Paramount — bao gồm một xưởng phim, dịch vụ phát trực tuyến và mạng truyền hình — bấy lâu nay vẫn đang đàm phán sáp nhập độc quyền với Skydance Media, nhưng thời hạn độc quyền sẽ hết hạn vào thứ Sáu. Hội đồng quản trị của Paramount đã sa thải Bob Bakish khỏi vị trí CEO hồi đầu tuần này; ông được cho là phản đối thỏa thuận với Skydance.

Nhà Trắng cáo buộc Nga gửi dầu tinh chế tới Triều Tiên ở mức cao hơn mức giới hạn do Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc áp đặt. Mỹ cho biết họ sẵn sàng áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với “những người tạo điều kiện” cho các hoạt động như vậy. Vào tháng 3, Nga đã phủ quyết việc gia hạn cho một nhóm chuyên gia Liên Hợp Quốc làm công tác giám sát việc Triều Tiên tuân thủ các lệnh trừng phạt quốc tế.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo sự sống còn của châu Âu đang “bị đe dọa,” trong một cuộc phỏng vấn với The Economist. Ông Macron xác định ba mối đe dọa liên quan đến nhau: châu Âu đấu tranh chống lại Nga; cú sốc kinh tế kép do tiến bộ công nghệ và Trung Quốc; và chủ nghĩa dân tộc đang trỗi dậy, được thúc đẩy bởi thông tin sai lệch.

Con số trong ngày: 1.811 giờ, là số giờ trung bình người Mỹ làm việc mỗi năm, nhiều hơn 15% so với EU.

TIÊU ĐIỂM

Nga sắp mở chiến dịch tấn công ở Ukraine

Thứ Sáu đánh dấu 800 ngày kể từ khi Nga xâm lược toàn diện Ukraine. Trong những tháng gần đây, lực lượng Nga đã dần dần đạt được những tiến bộ, đặc biệt là ở mặt trận phía đông. Điều này phần lớn là do hỏa lực vượt trội của họ, vì trong khi các đối tác phương Tây của Ukraine do dự cung cấp viện trợ quân sự, các nhà sản xuất vũ khí Nga đã tăng cường sản xuất. Ở một số khu vực trên mặt trận, cứ mỗi quả pháo Ukraine bắn ra, người Nga bắn tới 17 quả. Giao tranh ác liệt hiện đang diễn ra xung quanh Chasiv Yar, một thị trấn gần Bakhmut mà Nga chiếm được vào năm ngoái. Việc chiếm được Chasiv Yar sẽ giúp Nga tiến hành các cuộc tấn công vào các thành phố lớn hơn ở tỉnh Donetsk.

Các quan chức Ukraine dự đoán một cuộc tấn công lớn hơn của Nga sẽ bắt đầu trong tháng này. Sự xuất hiện của viện trợ quân sự Mỹ, mà Quốc hội Mỹ cuối cùng cũng thông qua hôm 20 tháng 4, sẽ giúp Ukraine chống lại cuộc tấn công. Nhưng có thể phải mất vài năm Ukraine mới phát triển được khả năng tiến hành một chiến dịch tấn công nghiêm túc của riêng mình.

Thị trường lao động Mỹ có còn nóng?

Trong bốn tháng qua, nền kinh tế Mỹ đã tạo thêm hơn 1 triệu việc làm mới, một mức tăng đáng kể khi tỷ lệ thất nghiệp về dưới 4%. Vào thứ Sáu, dữ liệu của tháng 4 sẽ cho thấy liệu màn trình diễn ấn tượng này có tiếp tục hay không. Các nhà phân tích dự đoán khoảng 240.000 việc làm đã được tạo ra vào tháng trước, cao hơn nhiều so với mức trung bình trong thập niên trước đại dịch Covid-19. Tuy vậy, câu hỏi khiến thị trường lo lắng là liệu đây có phải là một điều quá tốt hay không.

Mối lo ngại về tăng trưởng việc làm mạnh mẽ là nó có nguy cơ đẩy tiền lương lên cao và gây thêm áp lực lạm phát. Giới phân tích kỳ vọng các số liệu trên thực tế sẽ cho thấy áp lực nhẹ nhàng hơn một chút, với mức tăng trưởng tiền lương giảm dần xuống còn 4% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều đó cho thấy nhiều công việc mới thuộc về những người nhập cư vừa đến. Nguồn cung lao động sẵn sàng mở rộng sẽ giúp giảm bớt áp lực trên thị trường lao động kể cả khi nền kinh tế có nóng.

Liệu Société Générale có vượt qua khó khăn?

Société Générale từng trải qua những giai đoạn khó khăn hơn trong quá khứ: chẳng hạn, họ gần như bị phá sản bởi Jérôme Kerviel, một kẻ lừa đảo làm cho ngân hàng Pháp bị mất 4,9 tỷ euro (7,2 tỷ USD) vào năm 2008. Song kết quả quý đầu được công bố vào thứ Sáu vẫn sẽ không làm nhà đầu tư vui lên. Cuộc cải tổ của ngân hàng lớn thứ ba nước Pháp, được CEO Slawomir Krupa công bố vào tháng 9 năm ngoái, chỉ đang cho thấy những lời hứa.

Kết quả quý 4 năm 2023 công bố vào tháng 2 cho thấy lợi nhuận giảm 60% so với cùng kỳ năm 2022, trong khi doanh thu giảm 10%. Dù vậy, vẫn có một số hy vọng rằng vận mệnh của ngân hàng sẽ bắt đầu thay đổi sau nhiều tháng tái cơ cấu. Bộ phận giao dịch chứng khoán của công ty hoạt động tốt, và do lãi suất cao hơn nên bộ phận bán lẻ trong nước cũng cải thiện vừa phải. Ông Krupa gọi năm 2023 là năm chuyển tiếp. Bây giờ ông sẽ cần chứng minh 2024 là năm tăng trưởng trở lại của ngân hàng.