02/01/2006: Thảm họa nổ mỏ Sago

Nguồn: 13 coal miners are trapped in Sago Mine disaster; 12 die, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2006, một vụ nổ đã làm rung chuyển mỏ Sago ở Sago, Tây Virginia. 13 thợ mỏ bị kẹt, và sau cùng, tất cả, chỉ trừ một người, đã qua đời. Thảm kịch – bị làm trầm trọng hơn bởi các báo cáo sai lệch rằng 12 thợ mỏ đã được giải cứu – đã khiến giới truyền thông, công ty sở hữu mỏ, và chính quyền của tổng thống George W. Bush khi đó bị giám sát gắt gao hơn.

Vụ nổ xảy ra vào sáng sớm ngày 02/01, khi hai nhóm thợ đi vào mỏ. Vụ sập hầm đã khiến nhóm đầu tiên gồm 13 người bị kẹt bên trong mỏ. Nhưng nhóm thứ hai đi phía sau đã nhanh chóng nhận ra không khí bị ô nhiễm bởi carbon monoxide, khiến họ không thể giải cứu các đồng nghiệp. Theo lời kể của người sống sót duy nhất, Randal McCloy, Jr., những thợ mỏ bị kẹt đã được trang bị “bình cứu hộ” oxy khẩn cấp, nhưng một số bình lại không hoạt động. Khi các đội cứu hộ cố gắng nhưng không thành công trong việc tìm kiếm những người thợ mỏ, những người bị mắc kẹt đã hành động khẩn cấp để bảo vệ bản thân khỏi khói độc nhưng cuối cùng vẫn ngã gục. McCloy nhớ lại cả nhóm đã cùng nhau cầu nguyện và viết thư cho những người thân yêu của họ trong lúc từng người một lần lượt bất tỉnh.

Hơn 40 giờ sau vụ nổ, khi các nhân viên cứu hộ cuối cùng đã đến được với những người thợ mỏ, họ tìm thấy McCloy đang trong tình trạng nguy kịch và những người khác đã chết. Anh được đưa đến bệnh viện, nơi anh bất tỉnh suốt nhiều ngày. Không xác định được là do nguồn nào, nhưng có thông tin cho rằng 12 thợ mỏ đã sống sót, khiến các tờ báo và kênh truyền thông trên khắp nước Mỹ lan truyền câu chuyện sai sự thật về một “phép màu.” Các phương tiện truyền thông quốc gia đã nhanh chóng đổ xô đến Sago, trong đó Anderson Cooper của CNN và Geraldo Rivera của Fox News thậm chí còn quay phim trực tiếp từ bên ngoài mỏ. Người dân địa phương sau đó đã cáo buộc các phương tiện truyền thông quốc gia gây ra tổn thương tinh thần họ bằng cách đưa tin chưa được xác minh.

Tương tự như nguồn tin sai lệch, nguyên nhân của vụ nổ cho đến nay vẫn chưa được xác định. Một số người tin rằng sét đánh hoặc hoạt động địa chấn là nguyên nhân, trong khi những người khác nghi ngờ tia lửa từ việc khởi động lại thiết bị sau kỳ nghỉ năm mới đã gây ra vụ nổ. Nhiều cuộc điều tra và phiên điều trần đã cố gắng xác định ai phải chịu trách nhiệm, trong đó nhiều cuộc điều tra tập trung vào thực tế là Chính quyền Bush đã bổ nhiệm các cựu giám đốc điều hành và thành viên ban vận động hành lang từ ngành công nghiệp than vào các vị trí quản lý. Đặc biệt, những người chỉ trích đổ lỗi cho cựu giám đốc khai thác mỏ Dave Lauriski, người được Bush bổ nhiệm làm người đứng đầu Cơ quan An toàn và Sức khỏe Khai thác Mỏ. Lauriski đã bác bỏ một quy định được đề xuất trong đó yêu cầu các mỏ phải duy trì hai lối thoát hiểm hoạt động mọi lúc. Sau Thảm kịch Sago, Tây Virginia đã nhanh chóng thông qua một đạo luật yêu cầu các khu mỏ phải có nhiều lối thoát hiểm.