Nguồn: First Medal of Honor action, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1861, Đại tá Bernard J.D. Irwin – một bác sĩ phẫu thuật của quân đội, phục vụ trong cuộc xung đột lớn đầu tiên giữa người Mỹ và người Apache – đã thực hiện hành động đầu tiên sẽ được trao tặng Huân chương Danh dự (Medal of Honor). Khi đến gần Đèo Apache, ở phía đông nam Arizona, Irwin, một bác sĩ gốc Ireland, đã tình nguyện đi giải cứu Thiếu úy George N. Bascom, người đang bị mắc kẹt cùng 60 binh sĩ của Trung đoàn Bộ binh số 7 Mỹ trong vòng vây của người Chiricahua Apache.
Ban đầu, vì không có ngựa nên Irwin và 14 cấp dưới của mình đã cưỡi la vượt qua hành trình dài 100 dặm đến giải cứu lực lượng của Bascom. Sau khi chiến đấu và bắt giữ người Apache dọc trên đường đi và thu hồi ngựa và gia súc bị đánh cắp, họ đã đến được vị trí của lực lượng Bascom vào ngày 13/02 và chứng tỏ vai trò quan trọng của mình trong việc phá vỡ cuộc bao vây.
Cuộc xung đột đầu tiên người Mỹ và người Apache đã bắt đầu từ vài ngày trước, khi Cochise, tù trưởng người Chiricahua Apache, bắt cóc ba người đàn ông da trắng để đổi lấy em trai và hai cháu trai của mình, những người bị Quân đội Mỹ giam giữ vì tội ăn cắp gia súc và bắt cóc trẻ em. Khi cuộc trao đổi bị từ chối, Cochise đã giết những người đàn ông da trắng, và quân đội đã đáp trả bằng cách giết chết người thân của ông, gây ra Chiến tranh Apache đầu tiên.
Dù lòng dũng cảm của Irwin trong cuộc xung đột này là hành động được trao tặng Huân chương Danh dự sớm nhất, nhưng đến năm 1862 giải thưởng này mới được tạo ra, và mãi đến ngày 21/01/1894, Irwin mới nhận được danh hiệu quân sự cao nhất của đất nước.
