Nguồn: Lewis and Clark depart Fort Clatsop, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1806, sau khi trải qua một mùa đông ẩm ướt và buồn tẻ gần Bờ biển Thái Bình Dương, Lewis và Clark đã quyết định rời Pháo đài Clatsop và hướng về phía đông để về nhà.
“Đoàn Khám phá” của hai người đã đến Thái Bình Dương vào tháng 11 năm trước, sau khi chật vật vượt qua Dãy Rocky hiểm trở. Họ đến trú đông ở phía nam Sông Columbia, tại một nơi được gọi là Pháo đài Clatsop để vinh danh bộ tộc người Mỹ bản địa địa phương. Thời tiết mưa gió và tình trạng thiếu thịt tươi đã ảnh hưởng nặng nề đến họ, và không một ai trong Đoàn Khám phá hối hận khi rời Pháo đài Clatsop.
Vào những ngày trước khi khởi hành, hai vị chỉ huy Lewis và Clark đã chuẩn bị cho chặng cuối cùng của hành trình. Lewis nhận ra rằng thảm họa vẫn có thể ngăn cản họ quay trở lại phía đông, và ông đã thận trọng để lại danh sách tên của tất cả những người trong đoàn thám hiểm cho Tù trưởng Coboway của tộc Clatsop. Lewis yêu cầu tù trưởng trao danh sách này cho thủy thủ đoàn của đoàn tàu tiếp theo đến đây, để thế giới biết rằng họ đã từng đặt chân đến Thái Bình Dương.
Vài ngày trước đó, thời tiết khá giông bão, nhưng đến ngày 22/03, mưa đã bắt đầu tạnh. Hai chỉ huy đồng ý khởi hành vào ngày hôm sau và đã tặng lại Pháo đài Clatsop cùng toàn bộ đồ đạc cho Tù trưởng Coboway như một món quà chia tay.
Lúc 1 giờ chiều ngày 23/03/1806, Đoàn Khám phá lên đường đi ngược Sông Columbia bằng xuồng. Sau gần một năm sống trong vùng hoang dã, kho dự trữ vật tư lớn của đoàn thám hiểm đã cạn kiệt nghiêm trọng – họ lên đường trở về chỉ với vài hộp thuốc súng, một số dụng cụ, một kho nhỏ cá khô và rễ cây, cùng súng trường. Đoàn thám hiểm đã sử dụng gần hết vật tư.
Phía trước là những sườn núi cao, gồ ghề của Dãy Rocky, nơi đã chứng minh là rất khó để vượt qua theo hướng ngược lại vào năm trước. Tuy nhiên, lần này, lợi thế của Lewis và Clark là họ đã biết trước lộ trình mà mình sẽ đi. Dù vậy, họ hiểu rằng chặng đường sẽ rất khó khăn và họ rất muốn tìm bộ tộc bản địa Nez Perce, những người mà họ sẽ cần sự giúp đỡ để vượt qua những ngọn núi.
Những tháng tiếp theo sẽ chứng kiến một số khoảnh khắc nguy hiểm nhất của chuyến đi, bao gồm cuộc đụng độ dữ dội của Lewis với các thành viên của bộ tộc Blackfeet gần Sông Marias của Montana vào tháng 7. Tuy nhiên, đúng bảy tháng sau, vào ngày 23/09/1806, Đoàn Khám phá đã đến bến tàu St. Louis, nơi cuộc hành trình dài của họ đã bắt đầu gần hai năm rưỡi trước đó.
