14/12/1900: Sự ra đời của thuyết lượng tử

Nguồn: The birth of quantum theory, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1900, nhà vật lý học người Đức Max Planck công bố nghiên cứu đột phá của ông về ảnh hưởng của bức xạ đối với một vật đen (blackbody), và thuyết lượng tử của vật lý hiện đại đã ra đời.

Thông qua các thí nghiệm vật lý, Planck đã chứng minh rằng năng lượng, trong một số tình huống nhất định, có thể thể hiện các đặc tính của vật chất. Theo các lý thuyết của vật lý cổ điển, năng lượng chỉ là một hiện tượng giống như sóng liên tục, không phụ thuộc vào đặc tính của vật chất. Lý thuyết Planck, cho rằng năng lượng bức xạ được tạo thành từ các thành phần giống như hạt, được gọi là quanta. Continue reading “14/12/1900: Sự ra đời của thuyết lượng tử”

20/06/1900: Khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn nổ ra ở Bắc Kinh

boxers-2

Nguồn: Boxer Rebellion begins in China”, History.com (truy cập ngày 19/6/2016)

Biên dịch: Nguyễn Ngọc Tường Ngân

Vào ngày này năm 1900, nhằm phản ứng lại sự xâm lấn lan rộng của nước ngoài vào các vấn đề quốc gia của Trung Quốc, các nhà dân tộc chủ nghĩa nước này đã tiến hành một cuộc khởi nghĩa tại Bắc Kinh. Tự gọi mình là Nghĩa Hòa Đoàn, nghĩa là “phong trào vì xã hội công bằng và hòa hợp”, những người tham gia đã chiếm đóng Bắc Kinh, giết chết một số người phương Tây, trong đó có đại sứ Đức Baron von Ketteler, và bao vây các công sứ quán nước ngoài trong khu ngoại giao đoàn của thành phố.

Đến cuối thế kỷ 19, các cường quốc phương Tây và Nhật Bản đã buộc triều đình nhà Thanh của Trung Quốc phải chấp nhận sự kiểm soát rộng khắp của nước ngoài đối với các vấn đề kinh tế của đất nước. Trong các cuộc chiến tranh nha phiến, các cuộc nổi loạn của dân chúng, và cuộc Chiến tranh Trung-Nhật, Trung Quốc đã chiến đấu để chống lại người nước ngoài, nhưng họ thiếu một quân đội hiện đại và đã phải chịu hàng triệu thương vong. Continue reading “20/06/1900: Khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn nổ ra ở Bắc Kinh”

01/06/1900: Tổng thống tương lai Hoover bị kẹt trong khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn

98f/14/huty/12221/04

Nguồn: Future President Hoover caught in Boxer Rebellion”, History.com (truy cập ngày 1/5/2016)

Biên dịch: Nguyễn Ngọc Tường Ngân

Vào ngày này năm 1900, Tổng thống Hoa Kỳ tương lai Herbert Hoover và vợ của ông là bà Lou Hoover đã bị mắc kẹt trong cuộc Khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn ở Trung Quốc.

Sau khi kết hôn ở Monterey, California, vào ngày 10/02/1899, Herbert và Lou Hoover đã bắt tàu đi hưởng tuần trăng mật tại Trung Quốc, nơi Hoover đã bắt đầu một công việc mới làm tư vấn khai khoáng cho hoàng đế Trung Quốc thông qua công ty tư vấn Bewick, Moreing & Co. Cặp vợ chồng mới chung sống chưa được đầy một năm thì những người dân tộc chủ nghĩa Trung Quốc đã nổi dậy chống lại sự kiểm soát của các cường quốc thực dân đối với quốc gia này, bao vây 800 người phương Tây ở thành phố Thiên Tân. Continue reading “01/06/1900: Tổng thống tương lai Hoover bị kẹt trong khởi nghĩa Nghĩa Hòa Đoàn”

29/07/1900: Quốc vương Umberto I của Ý bị ám sát

10444

Nguồn:Italian American assassinates Italian king,” History.com (truy cập ngày 29/7/2015).

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Vào ngày này năm 1900, ở Monza, Ý, Quốc vương Uberto I đã bị bắn chết bởi Gaetano Bresci, một kẻ vô chính phủ gốc Ý từng sinh sống tại Mỹ trước khi quay trở về quê hương để ám sát nhà vua.

Lên ngôi từ năm 1878, Quốc vương Uberto ngày càng trở nên chuyên quyền trong những năm cuối thế kỷ 19. Ông ban hành một chương trình đàn áp chống lại các phần tử cực đoan trong xã hội Ý, đặc biệt là các thành viên của phong trào vô chính phủ được nhiều người dân ủng hộ. Continue reading “29/07/1900: Quốc vương Umberto I của Ý bị ám sát”