Tư liệu học thuật chuyên ngành nghiên cứu quốc tế
Nguồn: The Battle of Gettysburg begins, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1863, một trong những cuộc xung đột quân sự lớn nhất trong lịch sử Bắc Mỹ đã bắt đầu khi các lực lượng của Liên minh miền Bắc và Hợp bang miền Nam chạm trán tại Gettysburg, Pennsylvania. Trận chiến kéo dài ba ngày và dẫn đến việc Quân đội Bắc Virginia của Robert E. Lee phải rút lui về Virginia. Continue reading “01/07/1863: Trận Gettysburg trong Nội chiến Mỹ”
Nguồn: Union troops discover Rebels’ Antietam battle plan, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1862, các binh sĩ của Liên minh miền Bắc đã tìm thấy một bản sao mệnh lệnh của Tướng Hợp bang miền Nam Robert E. Lee, trình bày chi tiết kế hoạch chiến dịch Antietam gần Frederick, Maryland. Nhưng Tướng Liên minh miền Bắc George B. McClellan đã hành động chậm chạp, và lợi thế từ thông tin tình báo đã bị bỏ phí.
Sáng ngày 13/9, Trung đoàn Bộ binh số 27 Indiana đến nghỉ ngơi trên một đồng cỏ bên ngoài Frederick, Maryland, vốn từng là nơi đóng quân của lính miền Nam vài ngày trước đó. Trung sĩ John Bloss và Hạ sĩ Barton W. Mitchell đã tìm thấy một mảnh giấy quấn quanh ba điếu xì gà. Mảnh giấy đề gửi đến Tướng Hợp bang D.H. Hill. Tiêu đề của nó là “Đặc Lệnh Số 191, Tổng hành dinh, Quân đội Bắc Virginia.” Continue reading “13/09/1862: Kế hoạch trận Antietam của Hợp bang miền Nam bị lộ”
Nguồn: Appomattox, the final campaign in the Civil War, begins, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1865, chiến dịch cuối cùng của Nội chiến Mỹ đã bắt đầu ở Virginia, khi quân Liên minh Miền Bắc dưới quyền Tướng Ulysses S. Grant bắt đầu tiến đánh các chiến hào của Hợp bang Miền Nam đang đóng xung quanh Petersburg. Đội quân miền Nam vốn bị áp đảo về quân số của Tướng Robert E. Lee đã nhanh chóng buộc phải rút khỏi thành phố, và bắt đầu tháo chạy tuyệt vọng về phía tây.
Mười một tháng trước đó, Grant đưa quân qua sông Rapidan ở phía bắc Virginia và bắt đầu chiến dịch đẫm máu nhất trong nội chiến. Trong vòng sáu tuần, Lee và Grant đã chiến đấu dọc theo một vòng cung hướng về phía đông thủ đô của Hợp bang miền Nam, Richmond. Continue reading “29/03/1865: Chiến dịch cuối cùng trong Nội chiến Mỹ bắt đầu”
Nguồn: Battle of Chancellorsville begins, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1863, Trận Chancellorsville đã diễn ra ở Virginia. Đầu năm đó, Tướng Joseph Hooker đã lãnh đạo Đội quân Potomac tiến vào Virginia để đối đầu với Đội quân Bắc Virginia của Robert E. Lee. Hooker vừa lên thay thế Ambrose Burnside, chỉ huy Potomac trong chiến dịch thảm họa hồi tháng 12 một năm trước đó: Trận Fredericksburg – trận đánh mà phe Liên bang miền Bắc phải hứng chịu thương vong hơn 14.000 người trong khi con số này ở phe Hợp bang miền Nam là 5.000 người.
Sau khi dành cả mùa xuân để tái trang bị cho quân đội của mình và xốc lại tinh thần đang đi xuống của họ, Hooker bắt đầu tiến đánh Hợp bang – ông có lẽ là chỉ huy phe Liên minh sở hữu lợi thế lớn nhất so với Lee trong suốt cuộc Nội chiến. Lực lượng của Hooker có khoảng 115.000 người, trong khi Lee chỉ có 60.000 quân thường trú. Miền Nam khi ấy còn đang thiếu vắng hai sư đoàn dưới quyền Tướng James Longstreet, những người đang thực hiện nhiệm vụ riêng ở miền nam Virginia. Continue reading “01/05/1863: Trận Chancellorsville trong Nội chiến Hoa Kỳ”
Nguồn: Union General George B. McClellan lets Confederates retreat from Antietam, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1862, quân của Tướng Robert E. Lee phe Hợp bang miền Nam đã rút lui khỏi Antietam Creek, gần Sharpsburg, Maryland, và trở lại Virginia. Một ngày trước đó, trong Trận Antietam, quân của Lee đã đối đầu với quân của Tướng George B. McClellan trong trận đánh kéo dài một ngày và là trận đẫm máu nhất trong Nội chiến Hoa Kỳ. Quân Hợp bang đã lâm vào thế bế tắc, song mức độ tổn thất lớn đã buộc Lee phải từ bỏ việc tấn công Maryland.
Điểm đáng chú ý của trận đánh không phải là việc Lee rút lui mà là McClellan không truy đuổi. Khi Lee tạo lập tuyến phòng thủ phía trên Antietam Creek vào ngày 16/09, ông chỉ có khoảng 43.000 quân. Tới ngày 17/09, McClellan đã có khoảng 50.000 quân sẵn sàng chiến đấu với nhiều quân nữa đang trên đường tới. Continue reading “18/09/1862: Quân Hợp bang miền Nam rút khỏi Antietam”
Nguồn: Confederate President Jefferson Davis captured by Union forces, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1865, Tổng thống Hợp bang miền Nam Hoa Kỳ Jefferson Davis đã bị bắt giữ cùng với vợ và đoàn tùy tùng gần Irwinville, Georgia, bởi một đội kỵ binh của Tướng James H. Wilson.
Ngày 02/04/1865, thất bại của Hợp bang tại Petersburg, Virginia đang gần kề, Tướng Robert E. Lee đã thông báo cho Tổng thống Davis rằng ông không còn có thể bảo vệ Richmond và khuyên chính phủ miền Nam sơ tán khỏi thủ đô. Davis và nội các của ông chạy trốn đến Danville, Virginia và khi Robert E. Lee đầu hàng vào ngày 09/04, họ càng chạy xa hơn xuống phía Nam. Continue reading “10/05/1865: Tổng thống Hợp bang miền Nam Jefferson Davis bị bắt”
Nguồn: Union and Confederate forces clash at Battle of Darbytown Road, History.com
Biên dịch: Lê Hồng Loan
Vào ngày này năm 1864, một nỗ lực của Hợp bang miền Nam nhằm lấy lại khu vực bị mất xung quanh thành phố Richmond, Virginia, đã bị cản trở khi quân đội Liên minh miền Bắc đẩy lùi cuộc tấn công của Tướng Robert E. Lee trong Trận Darbytown.
Vào mùa hè năm 1864, giao tranh giữa Tướng Lee và Tướng Ulysses S. Grant của Liên minh miền Bắc đã tạm dừng tại Petersburg, 25 dặm về phía nam Richmond. Hai đội quân lớn đã bố trí các chiến hào để thực hiện một cuộc bao vây, và các phòng tuyến nhanh chóng được kéo dài đến tận Richmond. Grant liên tục tấn công các khu vực phòng thủ của Hợp bang miền Nam nhưng không thành công. Continue reading “07/10/1864: Trận Darbytown Road trong Nội chiến Hoa Kỳ”
Tác giả: Anh Phạm
Giữa tháng 8 năm 2017, những người theo chủ nghĩa dân tộc da trắng đã tuần hành tại Charlottesville, bang Virginia, Hoa Kỳ nhằm chống lại một kế hoạch loại bỏ một tượng đài Robert Lee, tướng cầm đầu quân đội Hợp bang miền Nam (Confederate Army, ủng hộ chế độ nô lệ) trong cuộc nội chiến Mỹ kéo dài 4 năm (1861 đến 1865). Cuộc biểu tình dẫn đến các đụng độ bạo lực khiến một người chết và hàng chục người bị thương. Tổng thống Donald Trump lên tiếng phản đối bạo lực với những lời lẽ gây tranh cãi nhiều hơn, dẫn đến việc một vài Tổng Giám Đốc của các công ty lớn xin rời khỏi uỷ ban cố vấn về kinh tế của Tổng thống. Thực sự, Robert E. Lee là ai? Nếu tìm hiểu chút ít về Robert Lee, không thể không nhắc đến Ulysses Grant, tướng cầm đầu của quân đội Liên bang (Union Army, ủng hộ việc bỏ chế độ nô lệ) do Tổng Thống Abraham Lincoln chỉ định để chiến đấu trong cuộc nội chiến nhằm thống nhất đất nước. Hãy cùng nhau tìm hiểu về hai người Mỹ vĩ đại này. Continue reading “Tướng Robert E. Lee và Tướng Ulysses S. Grant”
Nguồn: McClellan is restored to full command, History.com
Biên dịch: Lê Hồng Loan
Vào ngày này năm 1862, Tổng thống Abraham Lincoln đã phải miễn cưỡng khôi phục toàn quyền chỉ huy cho Tướng George B. McClellan của Liên minh miền Bắc sau thất bại thảm họa của Tướng John Pope trong Trận Bull Run thứ hai tại Virginia vào ngày 29 và 30 tháng 08. McClellan, chỉ huy của Quân đoàn Potomac, đã phải chứng kiến phần lớn đội quân của ông bị điều chuyển đến Quân đoàn Virginia của Pope sau thất bại của ông trong việc chiếm đóng Richmond, Virginia, trong Trận chiến Bảy ngày vào tháng 06 năm 1862. Continue reading “02/09/1862: McClellan được khôi phục toàn quyền chỉ huy”
Nguồn: Grant extends the Petersburg line, History.com
Biên dịch: Lê Hồng Loan
Vào ngày này năm 1862, Tướng Ulysses S. Grant của Liên bang miền Bắc đã kéo dài các phòng tuyến của mình quanh Petersburg, Virginia, cùng với tổng tư lệnh của mình, Abraham Lincoln. Sau sáu tuần chiến đấu khó khăn giữa Quân đoàn Potomac của ông và Quân đoàn Bắc Virginia của Robert E. Lee trong một loạt các trận chiến quanh Richmond, Grant đã chọn một chiến lược khác. Bây giờ, ở tại phía nam của Richmond, bên ngoài Petersburg, ông không còn sẵn lòng tiến hành các trận chiến trên chiến trường mở khốc liệt vốn đã cướp đi rất nhiều sinh mạng. Continue reading “21/06/1864: Tướng Grant mở rộng phòng tuyến Petersburg”
Nguồn: General Lee gives final address to troops, History.com
Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1865, một ngày sau khi đầu hàng Tướng Ulysses S. Grant của Liên minh miền Bắc, Tướng Robert E. Lee của Hợp bang miền Nam đã nói chuyện với đội quân của mình lần cuối. Continue reading “10/04/1865: Bài diễn thuyết cuối cùng của Tướng Lee với quân đội”
Nguồn: Grant nominated for lieutenant general, History.com
Biên dịch: Lê Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1864, Tổng thống Abraham Lincoln đã bổ nhiệm Ulysses S. Grant vào cấp trung tướng – một cấp bậc mới được phục hồi. Cho tới thời điểm đó, George Washington là người duy nhất từng giữ cấp bậc này. Winfield Scott cũng đạt được danh hiệu này nhưng chỉ theo hàm; ông không thực sự chỉ huy quân đội theo cấp này.
Sự thăng cấp này đã giúp Grant trở thành cấp chỉ huy tối cao của các lực lượng quân đội Hoa Kỳ. Sinh ra ở Ohio vào năm 1822, Grant theo học tại West Point và tốt nghiệp vào năm 1843. Ông phục vụ trong Chiến tranh với Mexico từ năm 1847 đến 1848 và trên biên giới Hoa Kỳ vào những năm 1850. Trong thời gian này, Grant thu được kinh nghiệm về hậu cần và quân nhu, phát triển các kỹ năng mà sau này sẽ giúp ông thành công trong Nội chiến Hoa Kỳ. Continue reading “01/03/1864: Grant được bổ nhiệm trung tướng”
Nguồn: Confederates deliver blow to Union at Chancellorsville, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1863, Tướng Thomas “Stonewall” Jackson của quân đội Hợp bang miền Nam đã chỉ huy một chiến thắng mang tính hủy diệt đối với Binh đoàn Potomac (miền Bắc) trong trận Chancellorsville, Virginia. Là một trong những diễn biến bất ngờ nhất của cuộc chiến, một Binh đoàn Bắc Virginia bị áp đảo về quân số đã khiến Binh đoàn Potomac, dưới sự chỉ huy của Tướng Joseph Hooker, trở về Washington, D.C., trong thất bại. Continue reading “02/05/1863: Quân đội miền Bắc thua trận Chancellorsville”
Nguồn: Lee resigns from U.S. Army, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1861, Đại tá Robert E. Lee đã rút lui khỏi Quân đội Hoa Kỳ hai ngày sau khi ông được đề nghị làm chỉ huy quân đội Liên bang miền Bắc và ba ngày sau khi tiểu bang quê nhà của ông, Virginia, ly khai khỏi Liên bang này.
Lee phản đối việc ly khai, nhưng ông là một người con trung thành của Virginia. Đơn xin từ chức chính thức của ông chỉ có một câu, nhưng ông đã viết một bức thư dài hơn để giải thích cho người bạn và người từng dẫn dắt ông, tướng Winfield Scott, vào ngày hôm đó. Lee đã chiến đấu dưới quyền chỉ huy của Scott trong Chiến tranh Mexico (1846-48), và ông đã tiết lộ với vị cựu chỉ huy sự khó khăn trong quyết định của ông. Continue reading “20/04/1861: Tướng Lee xin rút khỏi Quân đội Hoa Kỳ”
Nguồn: Robert E. Lee surrenders, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1865, tại Appomattox, Virginia, Tướng Robert E. Lee của phe Hợp bang miền Nam đã giao nộp 28.000 quân của mình cho Tướng Ulysses S. Grant của Liên bang miền Bắc, từ đó cơ bản chấm dứt cuộc Nội chiến Hoa Kỳ. Buộc phải rời bỏ thủ phủ Richmond của Hợp bang miền Nam, không thể hội quân với lực lượng Hợp bang còn sót lại ở North Carolina, và bị quấy nhiễu liên tục bởi kỵ binh của phe Liên bang miền Bắc, Lee không còn lựa chọn nào khác. Continue reading “09/04/1865: Tướng Robert E. Lee đầu hàng”
Nguồn: Ian Buruma, “The Power of Monuments”, Project Syndicate, 05/09/2017.
Biên dịch: Nguyễn Thị Minh Châu | Hiệu đính: Lê Hồng Hiệp
Tháng trước, cảnh tượng rùng rợn đã diễn ra khi những người Tân Phát-xít (neo-Nazis) diễu hành tại Charlottesville, Virginia, mang theo những ngọn đuốc và hô to khẩu hiệu ủng hộ tư tưởng người da trắng thượng đẳng. Cuộc diễu hành được phát động sau khi thành phố đưa ra kế hoạch di chuyển bức tượng Robert E. Lee, lãnh đạo quân đội Hợp bang miền Nam, lực lượng đã chiến đấu để duy trì chế độ nô lệ tại các bang miền Nam ly khai trong thời kỳ Nội chiến Hoa Kỳ. Bức tượng Tướng Lee cưỡi ngựa đã nằm ở đó từ năm 1924, thời điểm mà việc hành hình người da đen không qua xét xử vẫn không phải là hiếm. Continue reading “Sức mạnh của những tượng đài”
Nguồn: Lee offers resignation, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1863, sau thất bại tại Gettysburg, Pennsylvania, Tổng tư lệnh Robert E. Lee đã gửi tới Tổng thống Hợp bang miền Nam, Jefferson Davis, lá thư xin từ chức chỉ huy quân đội Bắc Virginia.
Bức thư đến tay Davis hơn một tháng sau khi Lee rút khỏi Pennsylvania. Ban đầu, nhiều người ở miền Nam tự hỏi liệu Lee có thực sự thua cuộc hay không. Mục đích của Lee là đánh đuổi quân Liên minh miền Bắc ra khỏi Virginia, và ông đã làm vậy. Quân Potomac (Army of the Potomac) đã phải chịu đựng hơn 28.000 thương vong, và khả năng tấn công của quân Liên minh đã tạm thời bị vô hiệu hóa. Tuy nhiên, Quân Bắc Virginia (Army of Northern Virginia) cũng phải chịu 23.000 thương vong, gần một phần ba tổng số lực lượng của họ. Sau nhiều tuần lễ, khi quân đội Liên minh quay trở lại Virginia, mọi chuyện trở nên rõ ràng là phe Hợp bang đã phải chịu thất bại nặng nề ở Gettysburg. Khi báo chí bắt đầu suy đoán về khả năng lãnh đạo của Lee, vị tướng vĩ đại này đã ngẫm nghĩ lại về chiến dịch đó tại tổng hành dinh của ông ở Orange Courthouse, Virginia. Continue reading “08/08/1863: Tướng Robert E. Lee đề nghị từ chức”
