Nguồn: Leftist Salvador Allende elected president of Chile, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1970, Salvador Allende, một nhà Marxist công khai, đã trở thành Tổng thống của Chile sau khi được xác nhận bởi Quốc Hội. Trong ba năm sau đó, Mỹ đã gây áp lực rất lớn tạo ra bất ổn và lật đổ chính phủ của Allende.
Cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 1970 là nỗ lực lần thứ ba của Allende nhằm giành vị trí này. Năm 1958, và một lần nữa vào năm 1964, Allende ra tranh cử với cương lĩnh dựa trên chủ nghĩa xã hội/chủ nghĩa cộng sản. Trong cả hai cuộc bầu cử này, chính phủ Mỹ (cũng như các doanh nghiệp Mỹ có vốn đầu tư đáng kể ở Chile như International Telephone and Telegraph – ITT) đã cố gắng để đánh bại Allende bằng cách gửi hàng triệu USD viện trợ cho các đối thủ chính trị của ông.
Năm 1970, Mỹ lại cố gắng khiến cho Allende thất bại, nhưng ông đã trở thành người có số phiếu bầu cao nhất trong số bốn ứng viên. Tuy nhiên, vì ông đã giành được ít hơn 40% số phiếu phổ thông, quyết định cuối cùng phải được đưa ra bởi Quốc Hội Chile.
Mỹ đã rất cố gắng để phá hỏng chiến thắng của Allende, nhưng kết quả bầu cử đã được công bố vào ngày 24/10/1970. Allende đã ngay lập tức khẳng định những nỗi sợ hãi tồi tệ nhất của các quan chức Mỹ khi ông tiến hành công nhận ngoại giao đối với Bắc Việt Nam, Triều Tiên và Cuba, đồng thời bắt đầu hành động để quốc hữu hóa cổ phần của các tập đoàn Mỹ ở Chile, đặc biệt là ITT và Kennecott Copper. Các quan chức Mỹ cũng tin rằng Allende đã ủng hộ các hoạt động cách mạng ở Mỹ Latinh và coi ông là mối đe dọa đáng kể đối với an ninh ở Tây bán cầu và lợi ích kinh tế của Mỹ ở Chile.
Tuy nhiên, Allende cũng đã đặt ra một vấn đề thú vị. Không giống như Castro, ông đã lên nắm quyền một cách hòa bình và dân chủ. Do đó, Mỹ khó có thể tung ra chiến dịch tấn công giống như chiến dịch Vịnh Con Lợn đối với chế độ của Allende. Không nản lòng, chính quyền của Tổng thống Richard Nixon bắt đầu xây dựng kế hoạch gây bất ổn cho chính phủ Chile và chờ cơ hội hạ bệ Allende. Những kế hoạch này đã được thực hiện vào năm 1973, khi một cuộc đảo chính của quân đội Chile lật đổ Allende và ám sát ông.
Xem thêm:
#234 – CIA, cuộc đảo chính chống lại Allende và sự nổi lên của Pinochet
[efb_likebox fanpage_url=”DAnghiencuuquocte” box_width=”420″ box_height=”” locale=”en_US” responsive=”0″ show_faces=”1″ show_stream=”0″ hide_cover=”0″ small_header=”0″ hide_cta=”0″ ]
