Nguồn: Battle of the Lys begins, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1918, quân Đức đã phát động Chiến dịch Georgette (Operation Georgette) – giai đoạn thứ hai của cuộc tấn công mùa xuân cuối cùng của họ nhắm vào các vị trí của quân phe Hiệp ước ở Armentieres, Pháp, trên sông Lys.
Ngày 21/03/1918, quân Đức dưới quyền tổng tham mưu trưởng Erich Ludendorff đã phát động một cuộc tấn công lớn đầu tiên vào Mặt trận phía Tây trong hơn một năm, tấn công phe Hiệp ước ở vùng sông Somme của Pháp và nhắm thẳng những khẩu pháo khổng lồ của họ vào Paris. Tuy nhiên, đến cuối tháng 3, phe Hiệp ước đã đủ sức ngăn chặn được đội quân đã kiệt sức của Ludendorff, một phần nhờ vào lực lượng tiếp viện gồm hàng ngàn lính Mỹ. Tính đến thời điểm Ludendorff ra lệnh dừng tấn công vào ngày 05/04, người Đức đã giành được gần 40 dặm lãnh thổ.
Mục tiêu của Ludendorff lúc ấy bắt đầu chuyển sang khu vực Flanders ở miền bắc nước Pháp, với ý định đẩy quân Anh trở lại các cảng của họ dọc theo Eo biển Manche, dồn họ vào một góc. Do đó, vào ngày 09/04, sau một đợt oanh tạc kéo dài bốn tiếng rưỡi lên lực lượng Anh ở Armentieres, 14 sư đoàn Đức đã tấn công dọc theo mặt trận dài 10 dặm, bắt đầu Trận Lys. Như tại Somme, bước tiến dữ dội của Đức đã nhanh chóng đẩy lùi người Anh, giúp họ chiếm được 3,5 dặm xuyên qua hàng phòng thủ của Anh. Người Đức cũng nhanh chóng tiến hành một cuộc tấn công đẫm máu vào một sư đoàn Bồ Đào Nha tham gia trận chiến, gửi bốn sư đoàn đến đối đầu với chỉ 1 sư đoàn Bồ Đào Nha duy nhất, sau đó bắt giữ khoảng 6.000 tù nhân. Tình hình càng tồi tệ hơn khi Đức đã cho xịt 2.000 tấn khí độc, bao gồm khí mù tạt và khí phosgene, nhắm vào căn cứ của Anh tại Lys, khiến 8.000 người thương vong (trong đó rất nhiều người bị mù) và 30 người thiệt mạng.
Bất chấp thành công ban đầu của Chiến dịch Georgette, các vị trí phòng thủ của Anh ở Armentieres đã được chuẩn bị tốt hơn và cũng kiên cường hơn so với lực lượng ở Somme, và người Đức mới chỉ tiến được 12 km vào thời điểm Ludendorff ngừng chiến dịch vào ngày 29/04. Đến lúc ấy, tinh thần của cả hai phe đều xuống rất thấp do tổn thất nặng nề, nhưng họ chưa sẵn sàng nhượng bộ. Người Đức cho triển khai giai đoạn tiếp theo của cuộc tấn công, chống lại Pháp tại sông Aisne, trong khi phe Hiệp ước củng cố hàng phòng thủ của mình, cả hai bên đều tin rằng kết quả của Thế chiến I vẫn đang là bất phân thắng bại.
