Nguồn: Josef Mengele, known as the “Angel of Death,” dies, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1979, Josef Mengele – bác sĩ quân y khét tiếng từng thực hiện các thí nghiệm y khoa tại trại tập trung Auschwitz – đã chết vì đột quỵ khi đang bơi ở Brazil. Cái chết của ông ta không được xác minh cho tới năm 1985.
Khi chiến tranh nổ ra, Mengele là bác sĩ quân y của lực lượng SS – đội cận vệ tinh nhuệ của Hitler mà sau này là lực lượng cảnh sát mật đã thực hiện các chiến dịch khủng bố nhân danh chủ nghĩa phát xít. Năm 1943, Mengele được điều vào một vị trí sẽ tạo nên sự khét tiếng của ông ta về sau. Thủ lĩnh SS là Heinrich Himmler đã bổ nhiệm Mengele làm bác sĩ trưởng của các trại tập trung Auschwitz “tử thần” tại Ba Lan.
Mengele, với đôi găng tay trắng nổi bật, đã giám sát việc lựa chọn các tù nhân mới đến trại tập trung Auschwitz, phân họ thành hai loại là có thể lao động khổ sai hoặc cần tiêu diệt ngay lập tức bằng việc hô “Rẽ trái!” hoặc “Rẽ phải!” để quyết định số phận của họ. Mong muốn thăng tiến trong sự nghiệp y khoa của mình bằng cách công bố các thành tựu “mang tính đột phá”, Mengele bắt đầu thí nghiệm trên người Do Thái. Dưới vỏ bọc “điều trị” y khoa, Mengele đã tiêm hay sai người khác tiêm vào hàng nghìn tù nhân đủ mọi thứ từ xăng dầu cho đến chloroform để nghiên cứu tác dụng của hóa chất. Một trong những tội ác tàn bạo của ông ta là việc lấy mắt từ các thi thể người Digan để nghiên cứu sắc tố mắt và tiến hành nhiều thí nghiệm dã man trên các cặp song sinh.
Mengele đã thoát được cảnh bị cầm tù sau chiến tranh, trước tiên làm nông dân ở Bavaria, sau đó chuyển tới Nam Mỹ. Ông ta trở thành công dân Paraguay vào năm 1959 rồi chuyển đến Brazil, nơi Mengele gặp một cựu đảng viên Đức Quốc xã là Wolfgang Gerhard. Năm 1985, một nhóm các chuyên gia pháp y đa quốc gia đã tới Brazil để tìm Mengele. Họ xác định rằng một người đàn ông tên là Gerhard đã chết vì đột quỵ khi đang bơi vào năm 1979. Sau này, các hồ sơ nha khoa tiết lộ rằng Mengele đã giả mạo danh tính thành Gerhard ở một thời điểm nào đó và chính là nạn nhân bị đột quỵ.
Câu chuyện hư cấu về cuộc đời của Josef Mengele sau chiến tranh đã được dựng thành bộ phim Boys from Brazil, với nhân vật Mengele do Gregory Peck thủ vai.
