Nguồn: Leading Mexican presidential candidate assassinated, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1994, Luis Donaldo Colosio, ứng cử viên tổng thống của đảng cầm quyền Mexico, đã bị bắn chết trong một chiến dịch tranh cử ở thị trấn biên giới phía bắc Tijuana.
Là thành viên của Đảng Cách mạng Thể chế (PRI), đảng chính trị nắm quyền ở Mexico trong gần suốt cả thế kỷ 20, Colosio đã được tổng thống sau này của Mexico là Carlos Salinas de Gortari bảo trợ, đồng thời được bầu vào Hạ viện và Thượng viện. Năm 1988, ông đã phụ trách chiến dịch tranh cử tổng thống thành công của Salinas, và được bầu làm lãnh đạo đảng PRI cùng năm đó.
Năm 1992, Tổng thống Salinas bổ nhiệm Colosio vào vị trí Bộ trưởng Bộ Phát triển Xã hội. Ông ngày càng thể hiện tư duy cải cách trong lĩnh vực này dù cam kết của ông về việc sẽ giảm tình trạng đói nghèo lan rộng ở Mexico đã không thể ngăn hoạt động du kích chống chính phủ ở bang Chiapas. Năm 1993, Salinas chỉ định Colosio làm người kế vị, biến ông trở thành ứng cử viên của đảng PRI và nhờ đó có nhiều khả năng nhất sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống dự kiến tổ chức vào tháng 08/1994.
Colosio đã vận động tranh cử như một lãnh đạo của nhân dân và thường xuyên xuất hiện mà không có vệ sĩ. Ngày 23/03/1994, ông bị ám sát trong một chiến dịch tranh cử ở Tijuana. Một công nhân nhà máy tên là Mario Aburto Martinez đã bị bắt tại hiện trường và sau đó bị kết án là kẻ ám sát duy nhất. Tuy nhiên, trong những năm kế tiếp, bằng chứng thu thập được đã cho thấy một âm mưu dường như xuất phát từ văn phòng Tổng thống Salinas. Colosio từng cam kết sẽ chống nạn tham nhũng chính trị tràn lan ở Mexico, mà Salinas lại liên quan tới một nhóm tội phạm có tổ chức ở nước này.
Sau vụ ám sát, Salinas đã bổ nhiệm Ernesto Zedillo làm ứng cử viên cho chiến dịch tranh cử tổng thống của đảng PRI. Zedillo đã đắc cử trong một cuộc bầu cử không có gian lận một cách hiếm thấy, và giữ chức tổng thống Mexico cho đến năm 2000. Cuối những năm 1990, Salinas sống lưu vong và trở về Mexico vào năm 2000. Chính quyền của ông ta đã dính dáng tới các vụ ám sát chính trị khác, và năm 1999, em trai của Salinas là Raul đã bị kết án ra lệnh và tài trợ cho vụ giết tổng thư ký của đảng PRI là Jose Francisco Ruiz Massieu vào tháng 09/1994.
