05/07/2003: WHO tuyên bố SARS đã được kiểm soát trên toàn thế giới

Nguồn: World Health Organization declares SARS contained worldwide, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2003, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông báo rằng tất cả các trường hợp lây truyền từ người sang người của Hội chứng Hô hấp Cấp tính Nặng (Severe Acute Respiratory Syndrome; viết tắt: SARS) đã chấm dứt. Trong vòng tám tháng trước đó, căn bệnh này đã giết chết khoảng 775 người ở 29 quốc gia, đồng thời phơi bày những rủi ro từ toàn cầu hóa đối với y tế công cộng. Bất chấp thông báo của WHO, một trường hợp nhiễm bệnh mới đã được xác nhận ở Trung Quốc vào tháng 01/2004 và bốn chẩn đoán tiếp theo được đưa ra vào tháng 04.

Các trường hợp mắc SARS đầu tiên – khi đó được cho là viêm phổi – nhiều khả năng đã xuất hiện ở Quảng Đông, Trung Quốc vào tháng 11/2002. Ngày 15/02/2003, Trung Quốc đã báo cáo về 305 trường hợp viêm phổi không điển hình, mà sau đó được phát hiện là SARS. Trung Quốc đã bị chỉ trích, và sau đó cũng xin lỗi, vì đã không cảnh báo cho các cơ quan y tế thế giới về đợt bùng phát ban đầu và thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp để ngăn chặn dịch bệnh.

SARS nhanh chóng lan sang các khu vực lân cận, như Hồng Kông và Việt Nam, rồi tiếp tục lan rộng ra toàn thế giới qua đường hàng không. Vào tháng 3, một phụ nữ Canada lớn tuổi đã qua đời vì SARS tại Toronto sau khi trở về từ chuyến thăm Hồng Kông. Căn bệnh đã giết chết 44 người ở khu vực Toronto. Tại Trung Quốc, nơi ghi nhận những trường hợp đầu tiên, đã có 350 người chết vì căn bệnh này. Tổng cộng, hơn 8.000 người được cho là đã bị nhiễm bệnh.

Sau khi WHO đưa ra cảnh báo y tế toàn cầu về SARS vào ngày 12/03/2003, nỗi sợ  về căn bệnh này đã khiến nhiều người phải hủy bỏ hàng loạt chuyến bay đến các khu vực bị ảnh hưởng. Ngoài sự sụt giảm mạnh về du lịch, nhiều doanh nghiệp thậm chí còn hạn chế di chuyển đến Châu Á và tỉnh Ontario, Canada. Giải Vô địch Bóng đá Nữ FIFA World Cup 2003 đã được lên kế hoạch diễn ra tại Trung Quốc, nhưng đã được chuyển đến tổ chức tại Mỹ để đề phòng sự cố. Giải Vô địch Khúc côn cầu Nữ Thế giới dự kiến tổ chức tại Bắc Kinh đã bị hủy bỏ hoàn toàn. Các hãng hàng không và các doanh nghiệp trong ngành du lịch phải hứng chịu cảnh lợi nhuận sa sút; một số thậm chí còn buộc phải sa thải nhân công. Các hội nghị và công ước dự kiến diễn ra tại Toronto cũng bị hủy bỏ, kéo theo là việc mất hàng triệu đô la doanh thu. Ngay cả các nhà hàng Trung Hoa, từ Bắc Kinh đến New York, cũng đều báo cáo thua lỗ.

Các triệu chứng chính của SARS ban đầu giống như cúm, bao gồm sốt cao và ho khan, và trong một số trường hợp, bệnh nhân còn đau đầu, tiêu chảy, cứng khớp, phát ban, chóng mặt và mất cảm giác ngon miệng. Tình trạng khó thở bắt đầu từ hai đến mười ngày sau khi bị nhiễm bệnh. Các nhà khoa học chưa chắc chắn SARS lây truyền như thế nào, nhưng họ tin rằng cần phải tiếp xúc gần với người nhiễm thì mới mắc bệnh. SARS hiện được biết là do virus SARS thuộc chủng coronavirus gây ra; một loại coronavirus khác cũng gây một số trường hợp cảm lạnh thông thường. Các quan chức tin rằng tỷ lệ tử vong của bệnh này là khoảng 10%.