Nguồn: Tetsushi Takahashi, Beijing Diary, Nikkei Asian Review, 6/2020.
Người dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Bất cứ ai sống ở Trung Quốc đại lục đều quen với việc TV đột nhiên mất sóng khi xem các đài truyền hình nước ngoài như CNN hay NHK. Nhà chức trách giám sát tất cả những chương trình của các đài nước ngoài, và nhanh chóng chặn bất kỳ nội dung nào họ thấy bất lợi cho Đảng Cộng sản.
Kể từ khi đại dịch coronavirus bùng phát, tình trạng mất sóng trở nên thường xuyên hơn.
Trong khi tôi đang xem CNN vào thứ Ba, màn hình bỗng tối đi khi họ chiếu cảnh Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump gọi COVID-19 là “kung flu” (chơi chữ, ghép Kungfu và flu – cúm) tại buổi vận động tranh cử của ông ở Tulsa, Oklahoma, hồi cuối tuần qua. Kiểm duyệt cũng cắt sóng lời giải thích của phát ngôn viên Nhà Trắng Kayleigh McEnany trong phòng họp báo.
Trump dùng “kung flu” như một cách nói nhại “kung fu”, đào sâu phân biệt chủng tộc với Trung Quốc. Lời giải thích của McEnany hóa ra lại là điều Bắc Kinh không bao giờ chấp nhận.
“Những gì tổng thống làm là chỉ ra rằng Trung Quốc là nguồn gốc của virus”, bà nói. “Tổng thống không bao giờ hối tiếc vì chĩa mũi dùi về phía Trung Quốc – nói rõ Trung Quốc phải chịu trách nhiệm cho việc này.”
Tuy nhiên, khá bất ngờ khi tình trạng cắt sóng liên tục cũng xuất hiện trong một bản tin trên đài NHK về cuốn hồi ký của cựu cố vấn an ninh quốc gia của Trump, John Bolton. Tôi tưởng cuốn sách, được phát hành vào thứ Ba, là có lợi cho Trung Quốc. Suy cho cùng, Bolton mô tả Trump là người không thích hợp để làm tổng thống.
Bản tin bị cắt ở cảnh ông Trump dự hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung vào tháng 6 năm 2019, khi ông yêu cầu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mua thêm các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ.
Có một điều mà ông Tập có thể muốn che giấu: theo Bolton, nhà lãnh đạo Trung Quốc nói ông muốn làm việc với Trump thêm sáu năm nữa, ngụ ý [Trump] sẽ tái đắc cử. Song nhiệm kỳ chủ tịch thứ hai của ông Tập lại kết thúc vào tháng 3 năm 2023.
“Sáu năm nữa” đồng nghĩa ông Tập đã tính đến việc gia hạn nhiệm kỳ.
Đảng Cộng sản luôn cố gắng hết sức để giữ kín những sự thật bất tiện như vậy khỏi mắt công chúng. Thực tế này ở Trung Quốc là điều không thể tưởng tượng được ở các nước dân chủ tôn trọng tự do ngôn luận và báo chí. Và vấn đề cắt sóng là lời nhắc nhở về cách luật an ninh quốc gia mới của Hồng Kông có thể làm suy yếu các quyền tự do mà lãnh thổ này được hưởng bấy lâu như thế nào./.
Tetsushi Takahashi là trưởng văn phòng của Nikkei ở Trung Quốc.
