Nguồn: California becomes the 31st state in record time, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1850, California đã trở thành tiểu bang thứ 31 của liên bang Hoa Kỳ (mà không cần trải qua quy chế “lãnh thổ”), dù mới chỉ thuộc Hoa Kỳ chưa đầy hai năm.
Trước đó, Mexico đã miễn cưỡng nhượng lại California và phần lớn lãnh thổ phía bắc nước này cho Hoa Kỳ theo Hiệp ước Guadalupe Hidalgo năm 1848. Khi các nhà ngoại giao Mexico ký hiệp ước, họ đã hình dung California là một vùng đất với những thị trấn truyền giáo vắng lặng cùng dân số nhỏ vào khoảng 7.300 người – một tổn thất không lớn đối với đế chế Mexico. Sự hối tiếc của họ sẽ đã tăng lên đáng kể nếu họ biết rằng vàng đã được phát hiện ở xưởng cưa của Sutter tại Coloma, California chín ngày trước khi họ ký hiệp ước hòa bình này.
Chỉ trong một thời gian ngắn, cơn sốt tìm vàng lớn nhất trong lịch sử đã diễn ra, và “forty-niners” (những người đến Mỹ kiếm vàng năm 1849) bắt đầu tràn vào California để tìm kiếm những thỏi vàng to bằng nắm tay được cho là nằm rải rác trên mặt đất và chỉ chờ để được nhặt lên. Dân số và sự thịnh vượng của California đã tăng vọt.
Hầu hết các vùng đất mới chiếm được của Hoa Kỳ đều trải qua quy chế “lãnh thổ” trước khi có đủ 60.000 người cư trú để được xét trở thành tiểu bang. Trước Cơn sốt vàng (Gold Rush), có khá ít người di cư đến California và phải mất hàng thập kỷ để dân số đạt đến ngưỡng này. Tuy nhiên, cơn sốt vàng đã trở thành một hiện tượng toàn cầu khi chỉ trong năm 1849, hơn 60.000 người từ khắp nơi trên thế giới đã đổ về California.
Đối mặt với sự phát triển nhanh như vậy cùng cuộc tranh luận gay gắt tại Quốc hội về vấn đề nô lệ ở các lãnh thổ mới, Quốc hội đã cho phép California được xét thẳng lên thành tiểu bang mà không phải trải qua giai đoạn làm lãnh thổ chính thức. Sau màn tranh luận gay gắt về việc California sẽ là một bang tự do hay nô lệ, cuối cùng Quốc hội đã chấp nhận California là một bang lao động tự do theo Thỏa hiệp năm 1850. Trong một thời gian dài, tiểu bang này đã đóng vai trò là lực lượng kinh tế và chính trị quyền lực nhất ở miền Viễn Tây.
