18/12/2019: Tổng thống Donald Trump bị luận tội

Nguồn: President Donald Trump impeached, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 2019, sau nhiều tuần thảo luận của các nhà lập pháp, Hạ viện Mỹ đã quyết định bỏ phiếu để luận tội Tổng thống thứ 45, Donald Trump, vì lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội. Tỷ lệ phiếu cũng phản ánh rõ sự phân chia đảng phái: 230 phiếu thuận, 197 phiếu chống và 1 phiếu trắng. Trump trở thành tổng thống thứ ba từng bị luận tội, sau Andrew Johnson và Bill Clinton, khi xuất hiện quan ngại rằng ông có lẽ sẽ sử dụng can thiệp nước ngoài trong cuộc bầu cử năm 2020.

Đã có một số đảng viên Đảng Dân chủ ủng hộ việc luận tội Trump ngay từ khi ông đắc cử tổng thống. Sau khi giành lại quyền kiểm soát Hạ viện, Đảng Dân chủ đã tiến hành nhiều cuộc điều tra về các giao dịch kinh doanh của Trump và mối liên hệ giữa chiến dịch tranh cử của ông với các tin tặc Nga, những kẻ đã nhắm vào đối thủ năm 2016 của ông là Hillary Clinton. Nhóm đảng viên này đã nhiều lần thất bại trong việc thuyết phục Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi và những người khác đồng ý luận tội tổng thống. Cuối cùng, sự xuất hiện của một vụ bê bối đã khiến mọi chuyện thay đổi.

Tháng 09/2019, công chúng Mỹ được tin rằng một người tố giác đã khiếu nại về cuộc điện đàm vào tháng 7 giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Đơn khiếu nại, được chứng thực bởi quyền Đại sứ tại Ukraine, nói rằng Trump đã đe dọa giữ lại khoản viện trợ của Mỹ dành cho Ukraine cho đến khi Zelensky hứa sẽ điều tra các giao dịch đáng ngờ ở Ukraine của Hunter Biden, con trai ứng viên hàng đầu của Đảng Dân chủ cho kỳ tranh cử 2020, Joe Biden.

Nhà Trắng đã bác bỏ mọi cáo buộc về thỏa thuận “có qua có lại” (quid pro quo) này. Tuy nhiên, vào cuối tháng 11, rõ ràng là Đảng Dân chủ cho rằng mình đã thu thập đủ bằng chứng về hành vi sai trái và cản trở Quốc hội để tiến hành luận tội tổng thống.

Sau khi cả hai bản luận tội được thông qua tại Hạ Viện, phiên điều trần đã được tổ chức tại Thượng viện, bắt đầu vào ngày 16/01/2020. Chánh án Tối cao Pháp viện John Roberts làm chủ tọa phiên tòa. Ngày 05/02/2020, trong một cuộc bỏ phiếu thể hiện tinh thần đảng phái khác, Thượng viện đã bỏ phiếu trắng án cho Tổng thống Trump về cả hai tội danh.

Ngày 13/01/2021, Tổng thống Trump bị luận tội một lần nữa sau cuộc bạo động ngày 06/01/2021 tại Điện Capitol, trở thành tổng thống Mỹ duy nhất bị luận tội hai lần. Khác với lần luận tội đầu tiên, trong lần luận tội thứ hai này, 10 đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện đã cùng các đảng viên Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ bản luận tội. Cựu tổng thống sau đó được tuyên vô tội trong phiên tòa ở Thượng viện, bất chấp việc bảy thượng nghị sĩ Cộng hòa đã cùng các đảng viên Dân chủ bỏ phiếu đồng ý kết tội ông.