02/11/1865: Ngày sinh Tổng thống Warren G. Harding

Nguồn: Warren G. Harding is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, Warren Gamaliel Harding, vị tổng thống tương lai thứ 29 của Mỹ, đã chào đời tại Corsica, Ohio.

Năm 1891, Harding kết hôn với Florence Mabel Kling De Wolfe. Florence đã có ảnh hưởng trong suốt sự nghiệp chính trị của Harding và chính bà đã thúc đẩy Harding, khi đó đang làm biên tập viên cho tờ Marion Star, tham gia chính trường. Trên thực tế, người ta tin rằng bà từng nói, “Tôi biết điều gì là tốt nhất cho Tổng thống. Tôi đưa ông ấy vào Nhà Trắng. Ông ấy làm tốt khi nghe lời tôi và tệ khi không nghe lời tôi.”

Với sự ủng hộ vững chắc của hậu phương, Harding đã được bầu vào Thượng viện Mỹ vào năm 1915. Dù thành công chính trị đầu tiên này bị lu mờ bởi cái chết của người con trai riêng 35 tuổi của ông, vì chứng nghiện rượu và bệnh lao trong cùng năm đó, Harding vẫn nhanh chóng nổi lên trên chính trường và đỉnh điểm là khi ông đắc cử tổng thống vào năm 1920.

Trên cương vị tổng thống, Harding là người ủng hộ mạnh mẽ các công nghệ mới. Năm 1922, ông trở thành tổng thống đầu tiên có giọng nói được truyền qua radio khi ông phát biểu trước đám đông tại lễ khánh thành một địa điểm tưởng niệm Francis Scott Key, nhạc sĩ sáng tác “Star Spangled Banner” (Quốc ca Mỹ). Buổi phát sóng báo hiệu một sự thay đổi mang tính cách mạng trong cách các tổng thống phát biểu trước công chúng Mỹ. Đầu năm 1923, ông đã lắp đặt chiếc radio đầu tiên tại Nhà Trắng, và vào tháng 6 năm đó, ông đã ghi âm một bài phát biểu trên một “máy hát đĩa” đầu tiên.

Tuy nhiên, nhiệm kỳ tổng thống của Harding có lẽ được nhớ đến nhiều nhất vì các bê bối. Trong vụ bê bối Teapot Dome năm 1922-1923, Bộ trưởng Nội vụ của ông, Albert Fall, bị cáo buộc cho thuê khu đất giàu dầu mỏ do chính phủ sở hữu tại Teapot Dome, Wyoming, cho các nhóm lợi ích kinh doanh để đổi lấy “quà tặng” tài chính lên tới gần 500.000 đô la. Sau đó, Fall bị kết tội hối lộ và bị kết án một năm tù, trở thành thành viên nội các đầu tiên phải vào tù vì hành vi sai trái khi còn đương chức.

Dù phải đấu tranh với các cáo buộc tham nhũng trong chính quyền của mình, Harding vẫn theo đuổi luật pháp để thay đổi xã hội. Ông đã đóng góp vào việc thúc đẩy quyền công dân cho người Mỹ gốc Phi và phụ nữ. Là một thượng nghị sĩ và ứng viên tổng thống của Đảng Cộng hòa cấp tiến, Harding đã cố gắng thông qua luật chống tư hình (lynching) vào năm 1920, nhưng đã bị bác bỏ, và không giống như những người tiền nhiệm của mình, ông đã ủng hộ mạnh mẽ quyền bầu cử cho phụ nữ.

Tuy nhiên, vụ bê bối Teapot Dome đã ảnh hưởng lớn đến chính quyền của Harding và sức khỏe thể chất của ông. Ngày 02/08/1923, ông đột ngột qua đời vì một cơn đau tim khi đang thăm San Francisco trong chuyến công du khắp đất nước. Phó Tổng thống Calvin Coolidge đã kế nhiệm ông.