Bàn về khái niệm chủ quyền của các quốc gia tầm trung

Tác giả: Phạm Vũ Thiều Quang

Với bản đồ quyền lực toàn cầu ngày càng phân mảnh, các quốc gia tầm trung – không đủ lớn để áp đặt luật chơi, nhưng cũng không nhỏ đến mức phải chấp nhận – đang trở thành những nhân vật chính của thế kỷ 21. Từ hành lang Liên Hợp Quốc, các vòng đàm phán đa phương, tới các tuyến hàng hải tấp nập, các quốc gia tầm trung thường xuất hiện trong vai trò nhà điều phối, cầu nối, thỉnh thoảng là kẻ phá bĩnh – song hiếm khi vắng mặt.

Khái niệm “quốc gia tầm trung” vốn linh hoạt – nó có thể bao gồm một Indonesia hơn 200 triệu dân với ba thập kỷ liên tiếp tăng trưởng trên 5% và được dự báo sẽ bước vào nhóm bảy nền kinh tế lớn nhất thế giới; một Singapore là đảo quốc chỉ 6 triệu dân nhưng là trung tâm hàng hải và tài chính của Châu Á; một Hàn Quốc đã “hoá rồng”, đồng thời xếp thứ hai về sản xuất chip và thứ chín về chi tiêu quốc phòng hàng đầu; hay một Việt Nam đang trở thành công xưởng mới của thế giới với tham vọng vươn lên. Điểm chung không nằm ở quy mô lãnh thổ hay dân số, mà ở cách các quốc gia này sở hữu “đòn bảy” đủ mạnh – kinh tế đủ lớn để khiến các nước lớn phải lắng nghe, năng lực ngoại giao đủ dày để tham gia hợp tác đa phương, và có lẽ quan trọng nhất – tham vọng vượt xa khỏi vị thế phụ thuộc. Continue reading “Bàn về khái niệm chủ quyền của các quốc gia tầm trung”

Trung Quốc đang dùng chiến tranh pháp lý để cưỡng ép Đài Loan như thế nào?

Nguồn: Nathan Attrill, “China’s ‘Taiwanese separatist’ hotline shows expanding lawfare strategy”, The Strategist, 09/07/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Chiến dịch cưỡng ép Đài Loan của Bắc Kinh đang chuyển sang giai đoạn căng thẳng hơn về mặt pháp lý. Trong khi các cuộc tập trận quân sự và chiến tranh nhận thức vẫn là những yếu tố chính trong chiến thuật cưỡng ép của Bắc Kinh, Trung Quốc hiện đang tăng cường sử dụng luật pháp một cách có hệ thống để nhắm mục tiêu vào nền dân chủ của Đài Loan. Trung Quốc đã tăng cường nỗ lực hình sự hóa các nhà lãnh đạo được bầu của Đài Loan, đáng chú ý nhất là việc thiết lập một đường dây nóng tố cáo công khai. Continue reading “Trung Quốc đang dùng chiến tranh pháp lý để cưỡng ép Đài Loan như thế nào?”

Không nên ảo tưởng về một cuộc mặc cả lớn giữa Mỹ và Trung Quốc

Nguồn: William Hurst và Peter Trubowitz, “The Fantasy of a Grand Bargain Between America and China,” Foreign Affairs, 03/07/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tại sao bế tắc có nhiều khả năng xảy ra hơn là hòa hoãn?

Trong thế giới ngoại giao giữa các cường quốc, hy vọng sẽ luôn nảy nở. Ngay cả lúc này đây, trong cơn đau đớn của cuộc thương chiến phá vỡ chuẩn mực với Trung Quốc, người ta vẫn bàn tán về một cuộc “mặc cả lớn” giữa các nhà lãnh đạo, Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình. Trump nói rằng ông “rất muốn đạt được một thỏa thuận với Trung Quốc.” Còn Tập, người đã đáp trả các đòn thuế quan của Trump một cách có chừng mực và có mục tiêu, đã để ngỏ cánh cửa cho một giải pháp đàm phán. Một bước đột phá trong quan hệ Mỹ-Trung nghe có vẻ hấp dẫn vào thời điểm đặc biệt căng thẳng này, nhưng lịch sử cạnh tranh chiến lược giữa Trung Quốc và Mỹ, cùng chính trị nội bộ của mỗi bên, khiến khả năng đạt được một thỏa thuận là rất xa vời. Continue reading “Không nên ảo tưởng về một cuộc mặc cả lớn giữa Mỹ và Trung Quốc”

BRICS trong thời đại “Nước Mỹ trên hết”

Nguồn: Sarang Shidore, “How BRICS Can Survive ‘America First’“ Foreign Policy, 02/07/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Dù mới chỉ đạt thành công khá hạn chế, nhưng khối này có tiềm năng định hình một trật tự quốc tế mới.

Tâm lý “Nước Mỹ trên hết” của Washington có ý nghĩa gì đối với BRICS?

Khi các nhà lãnh đạo BRICS tụ họp tại Rio de Janeiro vào cuối tuần này, các dấu hiệu đều không mấy tốt đẹp. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhắm thẳng vào khối 10 quốc gia này, đe dọa áp thuế 100% lên các nước thành viên nếu họ cố gắng hạ bệ đồng đô la Mỹ khỏi vị trí thống trị toàn cầu. Washington cũng tăng cường chiến tranh thương mại và thuế quan trên toàn thế giới, bao gồm với hầu hết các quốc gia BRICS. Và một thành viên của khối này, Iran, gần đây đã phải hứng chịu một cuộc tấn công quân sự dữ dội từ Mỹ. Liệu BRICS có thể sống sót qua cuộc tấn công này, và họ phải làm gì để duy trì vai trò của mình trong một thế giới mới? Continue reading “BRICS trong thời đại “Nước Mỹ trên hết””

An ninh hay kinh tế? Hệ thống ra quyết định của Trung Quốc đang thay đổi

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “China’s decision-making system under review amid economic woes’“ Nikkei Asia, 03/07/2025.

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Thế lưỡng nan của Tập Cận Bình: Cân bằng an ninh quốc gia với thực tế khắc nghiệt của Trung Quốc.

Đảng Cộng sản Trung Quốc đang có dấu hiệu thay đổi.

Những dấu hiệu này xuất hiện dù Chủ tịch nước kiêm Tổng Bí thư Tập Cận Bình đã tích lũy thành công cái được gọi là “quyền lực tối cao.”

Nguồn gốc quyền lực của ông bắt nguồn từ hệ thống điều phối chính sách và ra quyết định mà Ban chấp hành Trung ương đảng đã thông qua vào năm 2013. Continue reading “An ninh hay kinh tế? Hệ thống ra quyết định của Trung Quốc đang thay đổi”

Trung Quốc có bị tác động bởi thuế ‘trung chuyển’ trong thỏa thuận Mỹ-Việt?

Nguồn: Khúc Kiều Kiều,  “美越协议这一条是想孤立中国,问题是,世界同意美国这么做吗?“, Guancha, 04/07/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Mới đây, Mỹ tuyên bố đã đạt được thỏa thuận thương mại với Việt Nam và sẽ áp dụng mức thuế 20% đối với hàng hóa Việt Nam.

Tờ South China Morning Post của Hồng Kông ngày 4/7 đã đăng một bài viết nói rằng, mức thuế 20% này thấp hơn mức 46% mà chính quyền Trump từng đe dọa trước đó, và điều này khiến các nhà xuất khẩu Việt Nam cảm thấy nhẹ nhõm phần nào. Tuy nhiên, thỏa thuận này vẫn còn nhiều ẩn số. Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng những hàng hóa được xác định là “trung chuyển qua Việt Nam” sẽ phải chịu mức thuế 40%. Continue reading “Trung Quốc có bị tác động bởi thuế ‘trung chuyển’ trong thỏa thuận Mỹ-Việt?”

Bên trong nền kinh tế thời chiến của Iran

Nguồn:Inside Iran’s war economy”, The Economist, 03/07/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Ngay cả trước khi bom bắt đầu rơi, nền kinh tế Iran đã trong tình trạng tồi tệ. Sáu trong số mười người trong độ tuổi lao động thất nghiệp. Giá cả đã tăng 35% trong năm qua. Khoảng 18% dân số đang sống dưới ngưỡng nghèo theo tiêu chuẩn của Ngân hàng Thế giới. Mặc dù xuất khẩu khí đốt và dầu mỏ, các quan chức Iran phải đốt dầu mazut, một sản phẩm phụ tinh chế cấp thấp, để duy trì nguồn điện. Thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu sau đó đã nhắm vào các mục tiêu kinh tế. Ngoài các cuộc tấn công vào các căn cứ quân sự và cơ sở hạt nhân, máy bay Israel đã ném bom ít nhất hai mỏ khí đốt, một vài mỏ dầu và một nhà máy ô tô. Continue reading “Bên trong nền kinh tế thời chiến của Iran”

Đông Nam Á đang bắt đầu chọn phe

Nguồn: Yuen Foong Khong và Joseph Chinyong Liow, “Southeast Asia Is Starting to Choose,” Foreign Affairs, 24/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tại sao khu vực này đang nghiêng về phía Trung Quốc?

Khác với hầu hết các khu vực trên thế giới, Đông Nam Á đã thấy mình đang ở giữa cuộc cạnh tranh ngày càng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc. Hầu hết các nước lớn ở các khu vực khác của Châu Á đã có lựa chọn của riêng mình: Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc, và Đài Loan đều đứng về phía Mỹ; Ấn Độ dường như đang xích lại gần Mỹ, còn Pakistan thì với Trung Quốc; và các quốc gia Trung Á đang xây dựng quan hệ ngày càng chặt chẽ hơn với Bắc Kinh. Nhưng phần lớn Đông Nam Á, một khu vực với gần 700 triệu dân, vẫn chưa thuộc về ai. Cường quốc nào thành công trong việc thuyết phục các nước Đông Nam Á chủ chốt – như Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan, và Việt Nam – đi theo đường lối của mình sẽ có cơ hội tốt hơn để hiện thực hóa các mục tiêu của mình ở châu Á. Continue reading “Đông Nam Á đang bắt đầu chọn phe”

Thấy gì từ vai trò ngoại giao nổi bật của “Đệ nhất Phu nhân” Việt Nam?

Tác giả: Lê Hồng Hiệp

Bà Ngô Phương Ly, phu nhân của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm, đang nhanh chóng nổi lên như một nhân vật nổi bật trong các hoạt động ngoại giao quốc tế của Việt Nam. Bà tháp tùng ông Tô Lâm trong hầu hết các chuyến thăm nước ngoài và tiếp đón các nhà lãnh đạo nước ngoài tới công du Việt Nam. Thông qua việc thường xuyên tham gia các hoạt động văn hóa và xã hội với phu nhân lãnh đạo các nước, bà đã mở rộng phạm vi tiếp cận ngoại giao của Việt Nam và nâng cao hình ảnh công chúng của ông Tô Lâm, qua đó góp phần vào vị thế chính trị của ông.

Ví dụ, trong chuyến thăm Singapore của ông Tô Lâm hồi tháng 3, bà Ly đã tham gia thảo luận về các vấn đề văn hóa với bà Loo Tze Lui, phu nhân của Thủ tướng Singapore Lawrence Wong, đồng thời chứng kiến ​​lễ ký một bản ghi nhớ hợp tác giữa Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam và Nhạc viện Yong Siew Toh của Singapore. Gần đây hơn, trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hồi tháng 5, bà Ly đã cùng bà Brigitte Macron tham quan Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam và Văn Miếu Quốc Tử Giám, chia sẻ với Đệ nhất Phu nhân Pháp về di sản văn hóa phong phú của Việt Nam. Continue reading “Thấy gì từ vai trò ngoại giao nổi bật của “Đệ nhất Phu nhân” Việt Nam?”

Cuộc chiến kế vị sẽ định hình tương lai của Tây Tạng

Nguồn: Saransh Sehgal, “Dalai Lama at 90: The Succession Battle That Will Shape Tibet’s Future,” The Diplomat, 30/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng.

Với việc Bắc Kinh mong muốn kiểm soát quá trình tái sinh đã có hàng thế kỷ nay của người Tây Tạng, một vấn đề tâm linh đã bị gắn liền với một cuộc xung đột địa chính trị phức tạp.

Khi Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 chuẩn bị bước sang tuổi 90 vào ngày 06/07 sắp tới, sự chú ý của thế giới đang đổ dồn vào vị lãnh đạo tinh thần của Tây Tạng. Đối với hầu hết những người sống thọ, sinh nhật thứ 90 có lẽ là thời điểm để suy ngẫm. Nhưng đối với vị tu sĩ Phật giáo nổi tiếng nhất thế giới, đây là một khoảnh khắc sẽ để lại hệ quả sâu sắc, vì ngài có thể tiết lộ kế hoạch lựa chọn người kế vị mình, một động thái chưa từng có trong truyền thống Phật giáo Tây Tạng. Continue reading “Cuộc chiến kế vị sẽ định hình tương lai của Tây Tạng”

Cuộc đời Tập Trọng Huân và di sản để lại cho Tập Cận Bình

Nguồn: Joseph Torigian, “Xi Jinping’s Costly Inheritance,” Foreign Affairs, 23/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Những gian khổ của cha ông đã định hình nên nhà lãnh đạo Trung Quốc – và đất nước mà ông cai trị như thế nào?

Năm 1980, Tập Trọng Huân, một nhân vật nặng ký của Đảng Cộng sản Trung Quốc và cha của nhà lãnh đạo đương nhiệm Tập Cận Bình, đã đến thăm một trong những địa điểm du lịch hàng đầu miền trung đông Iowa: Thuộc địa Amana, một di sản văn hóa Đức được thành lập theo nguyên tắc cộng đồng, ngày nay nổi tiếng với bia và đồ thủ công. Trải nghiệm này đã làm ông chấn động. Ở tuổi 67, ông đã dẫn đầu một phái đoàn các tỉnh trưởng đến Mỹ. Đó là một khoảnh khắc lịch sử trong công cuộc mở cửa của Trung Quốc với các doanh nghiệp và đầu tư phương Tây. Với tư cách là lãnh đạo tỉnh Quảng Đông, Tập Trọng Huân chính là người đi tiên phong trong quá trình đó. Quảng Châu, thủ phủ của tỉnh, lúc đó vừa chứng kiến lễ khánh thành lãnh sự quán Mỹ đầu tiên bên ngoài Bắc Kinh. Ông cũng đang khởi động các Đặc khu Kinh tế – những khu vực được thiết kế để thu hút doanh nghiệp nước ngoài – vốn sẽ tượng trưng cho quan hệ mới của Trung Quốc với thế giới bên ngoài. Continue reading “Cuộc đời Tập Trọng Huân và di sản để lại cho Tập Cận Bình”

Cuộc chiến với Iran chỉ là để thỏa mãn cái tôi của Trump

Nguồn: Stephen M. Walt, “The War for Trump’s Ego,” Foreign Policy, 26/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cuộc tấn công của Israel và Mỹ chống lại Iran thực ra không có mục đích như chúng ta tưởng.

Trước hết, hãy bắt đầu bằng việc làm rõ cuộc chiến của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Mỹ Donald Trump với Iran – đúng vậy, nó là một cuộc chiến – không phải vì điều gì. Nó không phải để cho nước Mỹ trở nên an toàn hơn, thịnh vượng hơn, hay được tôn trọng và ngưỡng mộ hơn trên toàn thế giới. Và dù Trump có tuyên bố gì trên Truth Social, hay những người ủng hộ trung thành của ông có nói gì đi chăng nữa, thì cuộc chiến cũng không nhằm làm cho Trung Đông ổn định hơn, hoặc thậm chí là bảo vệ Israel trong dài hạn. Continue reading “Cuộc chiến với Iran chỉ là để thỏa mãn cái tôi của Trump”

ASEAN là bên phù hợp nhất để “hạ nhiệt” tranh chấp Thái Lan-Campuchia

Nguồn: Tống Thanh Nhuận, 泰柬边境局势持续紧张,东盟可设定近中远三阶段目标进行斡旋, The Paper, 28/06/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Gần đây, tình hình biên giới Thái Lan-Campuchia liên tục căng thẳng, gây ảnh hưởng tiêu cực kéo dài cho cả hai nước và ASEAN. Hiện tại, quan hệ Thái Lan-Campuchia đang xấu đi và hai bên có những khác biệt lớn trong việc tìm kiếm con đường giải quyết tranh chấp biên giới. Là tổ chức khu vực cốt lõi ở Đông Nam Á, ASEAN có lợi thế độc đáo trong việc làm trung gian hòa giải căng thẳng giữa Thái Lan và Campuchia, cũng như duy trì hòa bình và thịnh vượng trong khu vực. ASEAN đã từng đóng vai trò hòa giải trong việc giải quyết xung đột biên giới Thái Lan-Campuchia trước đây và lần này có thể sẽ tiếp tục phát huy vai trò, góp phần vào việc xây dựng tình hữu nghị, hòa bình và thịnh vượng trong khu vực. Continue reading “ASEAN là bên phù hợp nhất để “hạ nhiệt” tranh chấp Thái Lan-Campuchia”

Tại sao Putin vẫn không muốn ngừng chiến ở Ukraine?

Nguồn: Lawrence D. Freedman, “Why Putin Still Fights,” Foreign Affairs, 18/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Điện Kremlin sẽ chỉ chấm dứt chiến tranh ở Ukraine khi biết rằng chiến thắng là điều không thể.

Gần 5 tháng đã trôi qua kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump bước vào Nhà Trắng với lời hứa sẽ nhanh chóng chấm dứt chiến tranh Ukraine, nhưng cuộc chiến vẫn diễn ra ác liệt như trước. Nga không từ chối ý tưởng đàm phán, nhưng dù Trump đã gạt bỏ khả năng Ukraine gia nhập NATO hoặc được Mỹ đảm bảo an ninh, Tổng thống Nga Vladimir Putin vẫn chưa đưa ra bất kỳ nhượng bộ nghiêm túc nào để đạt được một thỏa thuận.

Thoạt nhìn, thật khó hiểu lý do tại sao. Cuộc chiến đã bước sang năm thứ tư. Dù gần đây lực lượng Nga đã có những bước tiến nhất định và thường xuyên tấn công các thành phố Ukraine bằng nhiều máy bay không người lái và tên lửa, nhưng họ vẫn còn lâu mới đạt được các mục tiêu cốt lõi của Putin. Nga đã phải gánh chịu tổn thất nặng nề, với khoảng 200.000 thương vong chỉ tính từ đầu năm 2025. Trong khi đó, các đơn vị Ukraine đã tiến hành một số chiến dịch đáng kinh ngạc, bao gồm cuộc tấn công ngoạn mục vào lực lượng máy bay ném bom chiến lược Nga nằm cách xa biên giới hai nước vào ngày 01/06. Họ cũng ngày càng có khả năng sử dụng máy bay không người lái tầm xa để tấn công các mục tiêu quân sự và cơ sở dầu mỏ bên trong nước Nga – theo đó thách thức bất kỳ giả định nào cho rằng Kyiv đã vào đường cùng, hoặc Moscow sắp giành được một bước đột phá quyết định. Continue reading “Tại sao Putin vẫn không muốn ngừng chiến ở Ukraine?”

Đã đến lúc khép lại cơ hội gia nhập NATO của Ukraine

Nguồn: Charles Kupchan, “Close NATO’s Door to Ukraine”, Foreign Affairs,  20/06/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tổng thống Donald Trump đã trở lại Nhà Trắng với lời hứa sẽ kết thúc cuộc chiến ở Ukraine “trong 24 giờ”. Kể từ đó, chính quyền của ông đã không thể xử lý hiệu quả các nỗ lực ngoại giao nhằm đạt được lệnh ngừng bắn. Trump đã đánh giá thấp quyết tâm của Tổng thống Nga Vladimir Putin trong việc chinh phục Ukraine và do đó đã không gây áp lực cưỡng chế cần thiết lên Kremlin để ngăn chặn hành động gây hấn đang diễn ra.

Tuy nhiên, giữa những nỗ lực ngoại giao vụng về tại Ukraine, chính quyền Trump đã có một quyết định chiến lược đúng đắn: đã đến lúc đưa việc Ukraine gia nhập NATO ra khỏi bàn đàm phán. Sau nhiều năm hứa hẹn đưa Ukraine vào liên minh, Washington cuối cùng cũng đang thay đổi hướng đi. Vào tháng 2, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth tuyên bố rằng “Mỹ không tin rằng việc Ukraine gia nhập NATO là một kết quả thực tế của một thỏa thuận đàm phán”. Continue reading “Đã đến lúc khép lại cơ hội gia nhập NATO của Ukraine”

Tập Cận Bình tìm kiếm sự ủng hộ từ các ‘quý tộc đỏ’

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi Jinping reaches out to his fellow ‘red aristocrats’Nikkei Asia, 19/06/2025.

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một thái tử đảng đã lãnh đạo bộ ba tướng lĩnh hàng đầu ủng hộ nhà lãnh đạo tối cao.

Tuần trước, Tập Cận Bình đã tham dự một sự kiện lớn cùng với nhiều “quý tộc đỏ,” những người đã chống đỡ cho chính quyền của ông. Đối với nhà lãnh đạo tối cao, người đã tập trung hầu hết quyền lực chính trị của Trung Quốc vào tay mình, đây là cơ hội để kêu gọi sự đoàn kết và ủng hộ.

Hay phải chăng ông đang cầu xin sự giúp đỡ? Continue reading “Tập Cận Bình tìm kiếm sự ủng hộ từ các ‘quý tộc đỏ’”

Các kịch bản cho cuộc chiến của Mỹ với Iran

Nguồn: Ilan Goldenberg, “America’s War With Iran”, Foreign Affairs, 22/06/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Mỹ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi ông Trump gợi ý rằng ông có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong vài tuần, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thông báo vào ngày 21 tháng 6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba cơ sở hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở nằm sâu dưới lòng đất ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận các cuộc tấn công đã diễn ra. Mặc dù Trump khẳng định các địa điểm này đã bị “san bằng”, nhưng vẫn chưa rõ mức độ thiệt hại của các cuộc tấn công. Continue reading “Các kịch bản cho cuộc chiến của Mỹ với Iran”

Ông trùm chip Đài Loan: Cần phải loại bỏ ‘con ngựa thành Troy’ của Trung Quốc

Nguồn: Thompson Chau, “Taiwan chip tycoon warns China has ‘Trojan horse’ that must be voted out,” Nikkei Asia, 18/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Nhà sáng lập UMC Tào Hưng Thành (Robert Tsao) kêu gọi bãi nhiệm các nhà lập pháp Quốc Dân Đảng đối lập nhằm tăng cường phòng thủ cho Đài Loan.

Cuộc đối đầu kéo dài một năm qua giữa Tổng thống và Lập pháp viện Đài Loan đã dẫn đến một chiến dịch ngày càng lớn mạnh nhằm yêu cầu bãi nhiệm các nhà lập pháp từ đảng đối lập chính là Quốc Dân Đảng (KMT). Và người dẫn đầu chiến dịch này chính là một trong những nhà sáng lập ngành công nghiệp chip Đài Loan. Continue reading “Ông trùm chip Đài Loan: Cần phải loại bỏ ‘con ngựa thành Troy’ của Trung Quốc”

Sai lầm trong công tác phản gián khiến tình báo Iran thất thế trước Israel

Nguồn: Lưu Truyền Bình, 上任4天就被狙杀,伊朗情报系统究竟被渗透到了什么程度?, Guancha, 17/06/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Giới thiệu: Trong vòng xung đột Israel-Iran này, các thủ đoạn tàn nhẫn trong chiến tranh tình báo đã thu hút sự chú ý rộng rãi. Israel vừa tuyên bố rằng Shadmani, chỉ huy quân sự cấp cao mới Iran được bổ nhiệm vào ngày 13/6, đã bị tiêu diệt chỉ sau 4 ngày nhậm chức. Trước đó, Israel đã tiêu diệt 20 chỉ huy cấp cao và 9 nhà khoa học hạt nhân của Iran thông qua các cuộc tấn công chuẩn xác. Cơ quan tình báo Israel Mossad đã lên kế hoạch kỹ lưỡng cho việc này trong nhiều năm.

Trong những năm gần đây, từ bắn tỉa tầm xa, gắn bom cho đến đầu độc chính xác, các hoạt động ám sát của Israel thường có mục tiêu và tỷ lệ trúng đích cao. Các quan chức quân đội, nhân sự chiến lược và thậm chí cả các nhân vật “quốc bảo” của Iran đều phải đối mặt với mối đe dọa tính mạng. Nếu vòng tấn công vào Iran lần này cho thấy khả năng thâm nhập của Israel, thì trước cuộc khủng hoảng ám sát thường xuyên như vậy, tại sao hệ thống tình báo của Iran vẫn hoàn toàn “mất khả năng”? Continue reading “Sai lầm trong công tác phản gián khiến tình báo Iran thất thế trước Israel”

Liệu Israel có thể phá hủy chương trình hạt nhân của Iran?

Nguồn: Richard Nephew, “Can Israel Destroy Iran’s Nuclear Program?,” Foreign Affairs, 14/06/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Cần phải làm gì để ngăn chặn Tehran chế tạo bom hạt nhân?

Quyết định của Israel tấn công chương trình hạt nhân của Iran vào ngày 12/06 có thể sẽ đi vào lịch sử như là khởi đầu của một cuộc chiến lớn trong khu vực, và là bước ngoặt khiến Iran cuối cùng cũng sở hữu vũ khí hạt nhân. Nhưng cuộc tấn công này cũng có thể được ghi nhớ là khoảnh khắc đầu tiên sau nhiều thập kỷ mà thế giới không còn phải đối mặt với nguy cơ bom hạt nhân của Iran. Suốt nhiều năm, các nhà phân tích đã nghiên cứu những kết quả có thể xảy ra của một cuộc tấn công như vậy – và đưa ra những dự đoán rất khác nhau. Giờ đây, mọi người sẽ biết dự báo nào là đúng. Continue reading “Liệu Israel có thể phá hủy chương trình hạt nhân của Iran?”