Tag: sách nói

Mở rộng ASEAN: Cơ hội chiến lược hay Chệch hướng chiến lược?

Nguồn: David Cohen và Alexandra Koch, “ASEAN Expansion: Strategic Opportunity or Strategic Drift?,”The Diplomat, 14/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Việc ASEAN mở rộng để bao gồm Timor-Leste và có thể là Papua New Guinea sẽ làm suy yếu thêm sự gắn kết và mức độ hiệu quả của khối này.

Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 47 dự kiến sẽ diễn ra tại Kuala Lumpur vào cuối tháng này. Và một trong những nội dung có khả năng định hình các cuộc thảo luận tại thượng đỉnh là đề xuất của Indonesia – được công bố tại Hội nghị Bộ trưởng ASEAN tháng 07/2025 – về việc mở rộng tư cách thành viên ASEAN cho Timor-Leste và Papua New Guinea. Continue reading “Mở rộng ASEAN: Cơ hội chiến lược hay Chệch hướng chiến lược?”

Tổ chức Hợp tác Thượng Hải chỉ là một diễn đàn không thực chất?

Nguồn: Yun Sun, “Is the Shanghai Cooperation Organization Just a Talking Shop?”, War on the Rocks, 08/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) đã tiến hành Hội nghị Thượng đỉnh lần thứ 25 tại Thiên Tân vào ngày 1 tháng 9, một cuộc họp mặt lãnh đạo lớn nhất trong lịch sử của tổ chức. Hơn 20 nhà lãnh đạo quốc gia và người đứng đầu 10 tổ chức quốc tế đã tham dự hội nghị, bao gồm chuyến thăm chưa từng có kéo dài bốn ngày của Tổng thống Nga Vladimir Putin và sự tham gia của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, điều gây bất ngờ cho đến khi mối quan hệ Mỹ-Ấn gần đây hạ nhiệt. Hội nghị thượng đỉnh đã thông qua một số tài liệu và cơ chế hợp tác, bao gồm chiến lược phát triển cho thập kỷ tới và bắt đầu quá trình thành lập một ngân hàng phát triển. Lãnh đạo của tất cả các quốc gia thành viên ngoại trừ Ấn Độ đã tham dự cuộc diễu binh ngày 3 tháng 9, chiếm một phần ba trong số 26 nguyên thủ quốc gia chứng kiến màn phô diễn sức mạnh của Trung Quốc trước thế giới. Continue reading “Tổ chức Hợp tác Thượng Hải chỉ là một diễn đàn không thực chất?”

Loạt bài xã luận của Bắc Kinh tiết lộ các kế hoạch kinh tế lớn

Nguồn: Lizzi C. Lee và Shengyu Wang, “Beijing’s Coded Editorials Reveal Big Economic Plans,”Foreign Policy, 14/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tờ Nhân dân Nhật báo đã vạch ra một kế hoạch lạc quan cho quá trình chuyển đổi công nghiệp.

Vào ngày 30/09, khi người dân Trung Quốc đang chuẩn bị cho kỳ nghỉ “Tuần lễ Vàng,” Nhân dân Nhật báo, tờ báo hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), đã khởi động một chiến dịch xã luận được tính toán kỹ lưỡng. Trong nhiều ngày liên tiếp, trang thứ hai của tờ báo, nơi dành riêng cho các bài bình luận mang tính thẩm quyền, đã đăng tải các bài xã luận với tiêu đề “Loạt bài đặc biệt về Kinh tế Trung Quốc dưới sự chỉ đạo của Tư tưởng Kinh tế Tập Cận Bình.” Mỗi bài đều được ký dưới bút danh Chung Tài Văn (Zhong Caiwen). Continue reading “Loạt bài xã luận của Bắc Kinh tiết lộ các kế hoạch kinh tế lớn”

Sự trở lại của chiến lược vũ khí hóa nạn đói

Nguồn: Alex de Waal, “The Return of the Starvation Weapon”, Foreign Affairs, 03/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào cuối tháng Tám, hai trong số các đánh giá khủng hoảng lương thực hàng đầu thế giới đã đi đến cùng một kết luận về những gì đang xảy ra ở Gaza: “nạn đói với bằng chứng hợp lý”. Một là Phân loại Giai đoạn An ninh Lương thực Tích hợp (IPC) trực thuộc Liên Hợp Quốc; đánh giá còn lại là Mạng lưới Hệ thống Cảnh báo Sớm Nạn đói (FEWS NET) có trụ sở tại Mỹ, một quan hệ đối tác của các cơ quan chính phủ trước đây thuộc Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID). Cả hai cơ quan đều sử dụng các tiêu chí nghiêm ngặt để phân loại năm cấp độ mất an ninh lương thực tăng dần, với “nạn đói” là tồi tệ nhất. Khi kết luận rằng Gaza đã đạt đến cấp độ 5, IPC còn lưu ý thêm rằng vì cuộc khủng hoảng này là “hoàn toàn do con người tạo ra, nên nó có thể bị ngăn chặn và đảo ngược”. Continue reading “Sự trở lại của chiến lược vũ khí hóa nạn đói”

Kế hoạch hòa bình thông qua sức mạnh của Đài Loan

Nguồn: Lâm Phi Phàm (Lin Fei-fan), “Taiwan’s Plan for Peace Through Strength,” Foreign Affairs, 09/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Đầu tư vào khả năng phục hồi có thể ngăn chặn Bắc Kinh như thế nào?

Vào tháng 07/2025, Đài Loan đã tiến hành một trong những cuộc tập trận quân sự quy mô lớn nhất trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, lần này, cuộc tập trận không diễn ra tại các bãi tập biệt lập mà tại trung tâm các thành phố của Đài Loan. Xe tăng di chuyển qua các đường phố đô thị, hơn 20.000 lính dự bị được huy động, và binh lính vận chuyển vũ khí thông qua hệ thống tàu điện ngầm và các cuộc tấn công mô phỏng nhắm vào cơ sở hạ tầng trọng yếu, bao gồm cả các điểm giao cắt sông nối liền trung tâm đô thị của Đài Bắc. Là một phần của cuộc tập trận, các nhà hoạch định đã thử nghiệm khả năng ứng phó của các cơ quan dân sự trong các tình huống khẩn cấp cực đoan, trong khi còi báo động không kích vang lên khiến đường phố vắng lặng. Các bãi đậu xe ngầm và nhà ga tàu điện ngầm được sử dụng làm hầm trú bom, còn trường học và trung tâm dân sự trở thành nơi trú ẩn cứu trợ và trung tâm y tế khẩn cấp. Cuộc tập trận cũng huy động các tổ chức phi chính phủ, lực lượng cứu hỏa và cảnh sát để hỗ trợ công tác hậu cần phân phối vật tư và nỗ lực bảo vệ cộng đồng. Chính phủ thậm chí còn ban hành các hướng dẫn phòng thủ dân sự được cập nhật liên tục, cung cấp cho công chúng các hướng dẫn về nơi trú ẩn và hướng dẫn an toàn trong các cuộc không kích. Continue reading “Kế hoạch hòa bình thông qua sức mạnh của Đài Loan”

Cuộc chiến đất hiếm Mỹ-Trung: Sự ‘chen chân’ của Pakistan và nước đi của Trung Quốc

Nguồn: Mộng Toàn Thì Thượng Thuyết, 中美稀土交锋正激烈，巴铁竟成特朗普“神助攻”？中方果断反制！, Sohu, 12/10/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Trong những năm gần đây, căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ không ngừng leo thang, đặc biệt là về tài nguyên đất hiếm – thứ vốn đã trở thành tâm điểm trong cuộc đối đầu giữa hai nước. Mặc dù tên gọi nghe có vẻ đơn giản, nhưng đất hiếm lại đóng vai trò rất quan trọng trong các ngành công nghiệp công nghệ cao và quân sự, từ pin điện thoại thông minh cho đến động cơ của máy bay chiến đấu đều không thể thiếu đất hiếm. Mỹ từ lâu đã phụ thuộc vào nguồn cung đất hiểm từ Trung Quốc – quốc gia kiểm soát khoảng 90% công suất tinh chế đất hiếm toàn cầu. Do đó, khi Trung Quốc hạn chế xuất khẩu đất hiếm, Mỹ đã phản ứng vô cùng gay gắt. Continue reading “Cuộc chiến đất hiếm Mỹ-Trung: Sự ‘chen chân’ của Pakistan và nước đi của Trung Quốc”

Cuộc chiến quyền lực Mỹ-Trung nóng lên trước thềm thượng đỉnh APEC

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “US-China power game heats up ahead of APEC summit,” Nikkei Asia, 09/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hàn Quốc mắc kẹt ở giữa khi chuẩn bị tổ chức cuộc họp khu vực.

Mỹ và Trung Quốc đang bị khóa chặt vào một trò chơi bá quyền ngày càng nguy hiểm trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương APEC tại Gyeongju, Hàn Quốc, vào ngày 31/10 và 01/11 sắp tới.

Và bất chấp bản chất hậu trường của trò chơi, chính quyền của Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, người sẽ chủ trì cuộc họp, cũng bị cuốn vào một cuộc cạnh tranh ngoại giao. Continue reading “Cuộc chiến quyền lực Mỹ-Trung nóng lên trước thềm thượng đỉnh APEC”

Chính sách đối ngoại không liên kết giúp Việt Nam củng cố vị thế ở Biển Đông

Nguồn: Khang Vũ, “How Vietnam’s Non-Aligned Foreign Policy Helps Bolster Its Position in the South China Sea”, The Diplomat, 07/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Việt Nam đang khẳng định chủ quyền hàng hải của mình ở Biển Đông với quy mô chưa từng có. Hồi tháng 8, Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) báo cáo rằng diện tích đất nhân tạo tại Quần đảo Trường Sa mà Việt Nam đã bồi đắp (khoảng 13,4 km2) tương đương khoảng 70% diện tích của Trung Quốc (khoảng 18,8 km2). AMTI cũng dự đoán rằng các hoạt động bồi đắp của Hà Nội sẽ sớm ngang bằng và có khả năng vượt qua những nỗ lực bồi đắp đảo của chính Trung Quốc. Việt Nam chỉ mới bắt đầu chiến dịch bồi đắp đảo quy mô lớn này vào năm 2021, và những hoạt động này chủ yếu tập trung vào việc xây dựng các cảng và đường băng mới. Những nỗ lực bồi đắp tăng cường này diễn ra sau khi Hà Nội thực hiện một chương trình hiện đại hóa hải quân quy mô lớn trong những năm 2000 và 2010, với việc mua sáu tàu ngầm lớp Kilo của Nga, bốn khinh hạm Gepard-3.9 và 36 máy bay đa nhiệm Sukhoi Su-30MK2. Continue reading “Chính sách đối ngoại không liên kết giúp Việt Nam củng cố vị thế ở Biển Đông”

Khủng hoảng quan hệ Mỹ – Trung đang chực chờ

Nguồn: Kurt M. Campbell, “The U.S.-China Crisis Waiting to Happen,” Foreign Affairs, 06/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Việc Bắc Kinh chần chừ hợp tác với quân đội Mỹ chưa bao giờ nguy hiểm hơn thế.

Ngày 24/10/2023, một máy bay ném bom B-52 của Không quân Mỹ đang thực hiện nhiệm vụ ban đêm trong không phận quốc tế trên Biển Đông thì bất ngờ bị một máy bay phản lực chiến đấu của Trung Quốc chặn lại. Sau một loạt các động tác cơ động tốc độ cao nguy hiểm, phi công máy bay Trung Quốc đã bay cách máy bay ném bom Mỹ chỉ 3m, gây nguy hiểm cho cả máy bay và phi hành đoàn. Sự việc này xảy ra ngay sau một sự cố khác vào tháng 06/2023 khi USS Chung-Hoon, một tàu khu trục của Hải quân Mỹ, đang di chuyển qua Eo biển Đài Loan thì bị một tàu chiến của Trung Quốc vượt lên ở phía mạn trái với tốc độ cao. Sau đó, tàu Trung Quốc đột ngột đổi hướng và cắt ngang mũi tàu Mỹ ở khoảng cách 137m, buộc Chung-Hoon phải nhanh chóng giảm tốc để tránh va chạm. Tàu chiến của Trung Quốc trước đó đã phớt lờ các nỗ lực liên lạc giữa tàu với tàu nhiều lần, và vi phạm các quy trình vận hành tiêu chuẩn cho các cuộc chạm trán gần trên biển quốc tế. Continue reading “Khủng hoảng quan hệ Mỹ – Trung đang chực chờ”

Mỹ đã thắng trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Nhật Bản bằng cách nào?

Nguồn: Carl Benedikt Frey, “How America Outcompeted Japan,” Foreign Affairs, 01/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Và tại sao điều đó lại quan trọng với cuộc cạnh tranh Mỹ-Trung hiện tại?

Tại Washington ngày nay, một nỗi lo quen thuộc vẫn bao trùm. Các nhà hoạch định chính sách Mỹ quan ngại rằng Trung Quốc sẽ vượt mặt Mỹ trong những công nghệ quan trọng nhất như robot và trí tuệ nhân tạo. Nhưng Mỹ đã từng trải qua điều này trước đây, vào những năm 1980. Khi đó, bóng ma bao trùm họ không phải là Bắc Kinh mà là Tokyo. Những cuốn sách bán chạy nhất như Japan as Number One (Nhật Bản là Số Một) đã cảnh báo về sự thống trị của Nhật Bản, trong khi chương trình Frontline (Tiền tuyến) của PBS cho phát sóng bộ phim tài liệu “Thua cuộc chiến với Nhật Bản.” Thung lũng Silicon trông có vẻ kiệt quệ sau khi các nhà sản xuất Mỹ lặng lẽ rời khỏi thị trường chip nhớ như DRAM. Bị khuất phục trước khả năng sản xuất tinh gọn của nhà sản xuất xe hơi Nhật Bản Toyota, Detroit trở thành câu chuyện cảnh báo. Sự kiểm soát của Nhật Bản đối với xe hơi và đồ điện tử tiêu dùng dường như không thể lay chuyển. Continue reading “Mỹ đã thắng trong cuộc cạnh tranh kinh tế với Nhật Bản bằng cách nào?”

Cái giá cho sự khó đoán của Trump

Nguồn: Keren Yarhi-Milo, “The Price of Unpredictability”, Foreign Affairs, 02/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong nhiều thập kỷ, chính sách đối ngoại của Mỹ đã phụ thuộc vào sự uy tín: niềm tin rằng Washington sẽ tôn trọng các cam kết của mình và rằng hành động trong quá khứ của Mỹ là dự báo cho cách họ sẽ hành xử trong tương lai. Ví dụ, Mỹ có thể phát triển một mạng lưới đồng minh rộng lớn vì các đối tác của họ tin tưởng rằng, trong trường hợp bị tấn công, Washington sẽ bảo vệ họ. Mỹ có thể ký kết các thỏa thuận thương mại tự do với các quốc gia trên thế giới và đàm phán các hiệp định hòa bình bởi vì, nhìn chung, Washington được xem là một bên trung gian hòa giải đáng tin cậy. Điều đó không có nghĩa là Mỹ chưa bao giờ gây bất ngờ, hoặc chưa bao giờ nuốt lời hứa. Nhưng trong phần lớn lịch sử hiện đại của mình, họ đã là một quốc gia đáng tin cậy. Continue reading “Cái giá cho sự khó đoán của Trump”

Thêm một vị tướng Trung Quốc bị thanh trừng trước thềm Hội nghị Trung ương 4

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “A storm of PLA purges rages on ahead of key party meeting,” Nikkei Asia, 02/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Tập Cận Bình sẽ duy trì cân bằng quyền lực trong quân đội Trung Quốc như thế nào?

Làn sóng thanh trừng đang diễn ra trong Quân Giải phóng Nhân dân, lực lượng quân đội hùng mạnh của Trung Quốc, vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại vào thời điểm chính trị nhạy cảm này, trước thềm một cuộc họp quan trọng của Đảng Cộng sản Trung Quốc.

Hội nghị trung ương bốn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 20 sẽ được tổ chức tại Bắc Kinh từ ngày 20 đến ngày 23 tháng 10 tới, quy tụ khoảng 200 ủy viên từ khắp cả nước. Continue reading “Thêm một vị tướng Trung Quốc bị thanh trừng trước thềm Hội nghị Trung ương 4”

Người Trung Quốc nói về ba mối lo tiềm ẩn sau vẻ hào nhoáng của kinh tế Việt Nam

Nguồn: Chiêm Sử, 越南“世界工厂”光环松动？三大隐忧撕开光鲜表象, Wangyi, 02/10/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Trong những năm gần đây, Việt Nam là điểm đến rất được ưa chuộng trong lĩnh vực sản xuất xuất khẩu, đặc biệt là dệt may và điện tử, và nước này cũng ngày càng có vị thế cao hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Châu Âu và Mỹ đều coi Việt Nam là đối tác kinh tế và thương mại quan trọng, đồng thời gọi Việt Nam là quốc gia hưởng lợi lớn nhất từ ​​chiến lược “Trung Quốc +1”. Cũng không ít người Trung Quốc cho rằng Việt Nam chính là “mỏ vàng tiếp theo”.

Tuy nhiên, thành thật mà nói, sẽ là vô ích nếu chỉ nhìn vào số liệu xuất khẩu đẹp đẽ. Tôi đã xem xét tình hình gần đây và nhận thấy kinh tế Việt Nam đang ẩn chứa rất nhiều vấn đề, chứ không hề suôn sẻ như vẻ bề ngoài. Continue reading “Người Trung Quốc nói về ba mối lo tiềm ẩn sau vẻ hào nhoáng của kinh tế Việt Nam”

‘Siêu Sparta’ là chiến lược tồi tệ với Israel

Nguồn: Irad Malkin, “‘Super-Sparta’ Is Bad History and Bad Strategy,” Foreign Policy, 23/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mô hình Sparta đã không hiệu quả với Sparta, và tình hình sẽ còn tệ hơn với Israel.

“Chúng tôi, những người Do Thái, vẫn còn đây, nhưng người Hy Lạp cổ đại ở đâu rồi?”

10 năm trước, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã hỏi tôi, một sử gia cổ điển, câu hỏi này khi chúng tôi gặp nhau tại một lễ trao giải quốc gia. 10 năm sau, dường như ông ấy đã tìm ra câu trả lời.

Tuần trước, Netanyahu viện dẫn hình ảnh Hy Lạp cổ đại để đưa ra lời cảnh báo nghiêm khắc cho đất nước mình. Trích dẫn sự thù địch ngày càng gia tăng của châu Âu, ảnh hưởng của các nhóm Hồi giáo cực đoan đối với chính sách đối ngoại của châu Âu, và những gì ông mô tả là các chiến dịch thông tin sai lệch trên mạng xã hội do Qatar tài trợ, Netanyahu lập luận rằng Israel đang phải đối mặt với sự cô lập quốc tế ngày càng tăng, và giải pháp của ông là chuẩn bị cho một thực tế kinh tế và chiến lược mới. Continue reading “‘Siêu Sparta’ là chiến lược tồi tệ với Israel”

Liệu thị trường bất động sản Việt Nam có rơi vào khủng hoảng?

Tác giả: Lê Hồng Hiệp

Có nhiều yếu tố đằng sau sự tăng trưởng nóng của thị trường bất động sản Việt Nam, trong đó chính sách tiền tệ nới lỏng đóng vai trò chủ chốt. Tuy nhiên, chính phủ vẫn chưa muốn thắt chặt chính sách tiền tệ vì cả lý do chính trị lẫn kinh tế.

Trong hai năm qua, thị trường nhà ở tại các thành phố lớn của Việt Nam đã chứng kiến ​​sự bùng nổ. Trong quý II năm nay, giá căn hộ tại Hà Nội đã tăng 33% so với cùng kỳ năm trước, đạt trung bình 3.000 đô la Mỹ mỗi mét vuông. Xu hướng tương tự cũng được ghi nhận tại Thành phố Hồ Chí Minh, nơi mà theo báo cáo của Cushman & Wakefield, giá sơ cấp trung bình của các dự án căn hộ mới trong quý I năm 2025 đạt 4.691 đô la Mỹ mỗi mét vuông, tăng 47% so với cùng kỳ năm trước. Continue reading “Liệu thị trường bất động sản Việt Nam có rơi vào khủng hoảng?”

Chiến lược chống Trung Quốc mà Lầu Năm Góc còn thiếu

Nguồn: Seth G. Jones, “The Pentagon’s Missing China Strategy”, Foreign Affairs, 26/09/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào giữa những năm 2010, các quan chức Lầu Năm Góc đã cảm thấy báo động trước những tiến bộ quân sự mà Trung Quốc và Nga đang đạt được. Cả hai quốc gia này đều đầu tư vào các năng lực tác chiến mạng, không gian và tác chiến điện tử, cũng như vũ khí dẫn đường chính xác và vũ khí tầm xa trên mặt đất. Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work đặc biệt lo ngại về Trung Quốc, quốc gia mà ông xác định là đang cố gắng đạt được sự cân bằng với Mỹ về công nghệ quân sự. Trung Quốc đã phát triển DF-21D, một tên lửa đạn đạo chống hạm có tầm bắn gần 1.000 dặm, được mệnh danh là “sát thủ tàu sân bay”, gây ra mối đe dọa cho các tàu của Mỹ—bao gồm cả tàu sân bay—ở Thái Bình Dương. Đã đến lúc, Work và những người khác ở Lầu Năm Góc kết luận, phải hình dung ra một cuộc chiến ở Thái Bình Dương có thể sẽ trông như thế nào và xem xét cách Mỹ sẽ giành chiến thắng. Continue reading “Chiến lược chống Trung Quốc mà Lầu Năm Góc còn thiếu”

Nhật Bản: Triển vọng bầu cử lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do và tác động

Nguồn: William Sposato, “As Another Leadership Election Looms, Japan’s Real Bosses Take Stock,” Foreign Policy, 30/09/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Các nhà lãnh đạo trên danh nghĩa chỉ đóng vai trò thứ yếu so với quyền lực của đảng – nhưng hệ thống này dường như đang lung lay. 

Việc Thủ tướng Shigeru Ishiba tuyên bố từ chức đã đẩy chính phủ Nhật Bản vào một vòng hỗn loạn mới – ngay ở thời điểm mà trật tự toàn cầu hỗn loạn cần một phản ứng ổn định từ Tokyo. 

Ishiba cho biết ông từ chức để nhận trách nhiệm về kết quả đáng thất vọng của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền trong cuộc bầu cử Thượng viện hồi tháng 7. Ông đang tiếp bước nhiều nhà lãnh đạo tiền nhiệm, bao gồm Thủ tướng Taro Aso, người từ chức sau thất bại tại Quốc hội năm 2009, và Shinzo Abe, người từ chức sau nhiệm kỳ đầu tiên vì kết quả bầu cử ảm đạm tương tự. Tuy nhiên, những thất bại như vậy không phải là vĩnh viễn trong chính trường Nhật Bản. Abe đã trở lại vào năm 2012 và nắm quyền thêm gần tám năm, trở thành thủ tướng tại vị lâu nhất trong lịch sử đất nước.  Continue reading “Nhật Bản: Triển vọng bầu cử lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do và tác động”

Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?

Nguồn: Susannah Patton, “The Two Southeast Asias,” Foreign Affairs, 25/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Các quốc gia lục địa và hải đảo trong khu vực đang ngày càng chia rẽ với nhau.

Các nhà hoạch định chính sách và học giả phương Tây thường xem Đông Nam Á là một khu vực thống nhất, nhưng trên thực tế, khu vực này luôn bị chia cắt. 700 triệu người Đông Nam Á đang nói hàng trăm ngôn ngữ và theo nhiều tôn giáo khác nhau, và 11 quốc gia trong khu vực cũng có sự khác biệt về hệ thống chính trị, kích thước, đặc điểm địa lý, và trình độ phát triển kinh tế. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, Đông Nam Á bị chia thành hai khối: năm thành viên sáng lập Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, và Thái Lan – liên minh với Mỹ, trong khi ba nước Đông Dương – Campuchia, Lào, và Việt Nam – liên minh với Trung Quốc hoặc Liên Xô. Continue reading “Đông Nam Á đang ngày càng chia rẽ?”

Brazil cần cải cách ruộng đất để thoát cảnh đói nghèo

Nguồn: João Pedro Stédile, 若昂·佩德罗·斯特迪勒：在巴西所有需要的变革中，最迫切的是土改, Guancha, 23/09/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Năm 2025, Brazil – một cường quốc về xuất khẩu lương thực – một lần nữa được xóa khỏi “Bản đồ đói nghèo thế giới” của Liên Hợp Quốc, đánh dấu một cột mốc quan trọng mới trong cuộc chiến chống đói nghèo của quốc gia này. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra câu hỏi: Tình hình an ninh lương thực của Brazil thực sự ra sao? Tại sao ở một cường quốc xuất khẩu lương thực hàng đầu lại có nhiều người phải chịu cảnh đói nghèo đến vậy?

Về vấn đề này, Guancha đã liên hệ với João Pedro Stédile – lãnh đạo Phong trào Công nhân Nông thôn Brazil (MST) – để lắng nghe chia sẻ của ông từ góc nhìn của Brazil về tác động của một thế giới bất công đối với nền kinh tế Brazil, cũng như những triển vọng hướng tới con đường cải cách trong tương lai của quốc gia này. Continue reading “Brazil cần cải cách ruộng đất để thoát cảnh đói nghèo”

Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: David C. Kang, Jackie S.H. Wong, và Zenobia T. Chan, “What China Doesn’t Want,” Foreign Affairs, 19/09/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Mục tiêu cốt lõi của Bắc Kinh là rõ ràng – và hạn chế.

Hiện nay, trong giới hoạch định chính sách ở Washington, nhiều người cho rằng Trung Quốc muốn thay thế Mỹ trở thành siêu cường thống trị toàn cầu và muốn mở rộng lãnh thổ một cách hung hăng. Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều đồng thuận với suy nghĩ này. Elbridge Colby, cố vấn cho Lầu Năm Góc với tư cách là Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách của Tổng thống Donald Trump, viết rằng: nếu Trung Quốc kiểm soát Đài Loan, đó sẽ là bàn đạp để mở rộng tầm ảnh hưởng sang Philippines và Việt Nam. Rush Doshi, quan chức cấp cao phụ trách Trung Quốc và Đài Loan tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời Tổng thống Joe Biden và là một trong những kiến trúc sư của chính sách đối với Trung Quốc thời Biden, lập luận rằng Trung Quốc đã và đang chơi đường dài để thay thế Mỹ trở thành nhà lãnh đạo thế giới. Sự đồng thuận lưỡng đảng này đã góp phần định hình chính sách Trung Quốc của Mỹ, hiện tập trung vào chiến tranh, răn đe quân sự, và phân tách. Continue reading “Mỹ đã hiểu sai Trung Quốc như thế nào?”