Nguồn: “Napoleonic Code approved in France,” History.com (truy cập ngày 20/03/2015).
Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng
Ngày 21 tháng 3 năm 1804, sau 4 năm thảo luận và lập kế hoạch, Hoàng đế Pháp Napoléon Bonaparte đã phê chuẩn một khuôn khổ luật định mới cho nước Pháp, được biết đến dưới tên gọi Bộ luật Napoléon (hay Bộ luật Dân sự Pháp). Nó đem đến cho nước Pháp hậu cách mạng tư sản bộ luật thống nhất đầu tiên đề cập đến tư hữu, các vấn đề thuộc địa, gia đình, và các quyền cá nhân.
Năm 1800, tướng Napoléon Bonaparte, nhà chuyên chính mới của Pháp, bắt đầu nhiệm vụ đầy khó khăn là sửa đổi hệ thống pháp luật rắc rối và lạc hậu của nước này. Ông cho thành lập một ủy ban đặc biệt, đứng đầu là Jean-Jacques-Régis de Cambacérès, ủy ban này đã nhóm họp hơn 80 lần để bàn về những sửa đổi pháp lý mang tính cách mạng, và Napoléon đã chủ trì gần một nửa trong số đó. Tháng 3 năm 1804, Bộ luật Napoléon cuối cùng cũng được thông qua.
Nó pháp điển hóa nhiều nhánh luật pháp, bao gồm luật thương mại và luật hình sự, và chia luật dân sự ra thành hai nhánh tài sản và gia đình. Bộ luật Dân sự Pháp cho phép nam giới có quyền lực lớn hơn trong gia đình, tước bỏ mọi quyền cá nhân của phụ nữ, và hạn chế quyền của con ngoài giá thú. Mọi công dân là nam giới có quyền được bình đẳng dưới pháp luật và có quyền bất đồng tôn giáo, nhưng chế độ nô lệ thuộc địa lại được đưa vào. Bộ luật được áp dụng cho mọi vùng lãnh thổ thuộc quyền kiểm soát của Napoléon và có ảnh hưởng tới nhiều nước khác ở châu Âu và Nam Mỹ.
Bộ luật Napoléon được đánh giá là một trong những tác phẩm luật quan trọng nhất của thời kỳ Hiện đại. Nhiều nội dung của nó vẫn còn nguyên giá trị và ảnh hưởng cho đến tận ngày nay.
