16/12/1950: Truman ban bố tình trạng khẩn cấp

Nguồn: Truman declares state of emergency, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1950, sau khi Trung Quốc can thiệp vào Chiến tranh Triều Tiên, Tổng thống Harry S. Truman đã cho ban bố tình trạng khẩn cấp. Tuyên bố rằng “Chủ nghĩa đế quốc Cộng sản” đang đe dọa người dân toàn thế giới, Truman kêu gọi người Mỹ cùng nhau xây dựng một “pháo đài của tự do” (arsenal of freedom).

Tháng 11, nguy cơ Chiến tranh Triều Tiên đã leo thang đáng kể với sự can thiệp của hàng trăm ngàn quân Trung Quốc cộng sản. Trước khi đội quân này xuất hiện trên chiến trường, lực lượng của Mỹ dường như đã đến rất gần chiến thắng tại bán đảo Triều Tiên.

Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau khi Tướng Douglas MacArthur tuyên bố “chấm dứt tấn công,” hàng loạt quân Trung Quốc đã đánh thẳng vào phòng tuyến của Mỹ và đẩy người Mỹ lui về phía Nam Hàn. “Chiến tranh giới hạn” ở Triều Tiên đe doạ sẽ trở thành một cuộc xung đột trên diên rộng. Trong bối cảnh đó, Truman đã ban hành tình trạng khẩn cấp và tổ hợp công nghiệp-quân sự của Mỹ nhanh chóng chuẩn bị cho một Thế chiến III có thể xảy ra. Lời tuyên bố của Tổng thống đã mở rộng quyền hành pháp của ông và trao cho Trưởng ban Huy động (Mobilization Director) Charles E. Wilson quyền lực gần như không giới hạn để điều phối chương trình quốc phòng của nước này. Sự gia tăng quyền lực của chính phủ như thế này chưa từng xuất hiện kể từ Thế chiến II.

Liên Xô, nơi mà Truman cho là nguyên do của hầu hết các vấn đề của thế giới lúc bấy giờ trong các bài phát biểu của ông, đã làm người Mỹ cảm thấy muốn “tham chiến.” Quốc Hội, hầu hết các đồng minh của Mỹ và người dân Mỹ dường như ủng hộ mạnh mẽ cho thái độ và hành động cứng rắn của Tổng thống. Bài diễn văn của Truman và những sự kiện diễn ra trước đó chỉ ra rằng Chiến tranh Lạnh – cho đến lúc đó mới là một cuộc chiến chỉ toàn gồm những lời nói và đe dọa – nay đã trở thành giao tranh quân sự trong thực tế. Chiến tranh Triều Tiên kéo dài từ năm 1950 đến năm 1953.