Nguồn: Nixon says prospects for peace in Vietnam are better, History.com
Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp
Vào ngày này năm 1969, trong một cuộc họp báo, Tổng thống Nixon nói rằng ông cảm thấy triển vọng hòa bình ở Việt Nam đã “cải thiện đáng kể” từ khi ông nhậm chức. Ông viện dẫn sự bình ổn chính trị lớn hơn của chính quyền Sài Gòn và sự cải thiện lực lượng vũ trang của Nam Việt Nam làm bằng chứng.
Với những nhận xét này, Nixon đã cố gắng chuẩn bị sẵn bối cảnh cho một thông báo quan trọng mà ông sẽ đưa ra tại một cuộc gặp tại Midway vào tháng Sáu. Trong khi trao đổi với Tổng thống Nam Việt Nam Nguyễn Văn Thiệu, Nixon tuyên bố rằng Hoa Kỳ sẽ theo đuổi một chiến lược ba gọng kìm để chấm dứt chiến tranh. Các nỗ lực sẽ được tăng cường nhằm nâng cao năng lực chiến đấu của các lực lượng vũ trang Nam Việt Nam, giúp họ có thể gánh vác trách nhiệm trong cuộc chiến chống lại Bắc Việt – một chiến lược được Nixon gọi là “Việt Nam hóa chiến tranh”.
Khi quân đội Việt Nam Cộng hòa có năng lực tốt hơn, các lực lượng của Hoa Kỳ sẽ rút khỏi Nam Việt Nam. Đồng thời, các nhà đàm phán Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cố gắng đạt được thỏa thuận song phương về cuộc chiến với Bắc Việt trong các cuộc hòa đàm tại Paris.
Thông báo này thể hiện một sự thay đổi đáng kể trong bản chất cam kết của Hoa Kỳ đối với cuộc chiến, vì đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ sẽ rút quân. Những người lính Mỹ đầu tiên đã được rút đi vào mùa thu năm 1969 và việc rút quân tiếp tục được thực hiện theo định kỳ cho đến năm 1972. Đồng thời, Hoa Kỳ đã tăng cường cố vấn và cung cấp một lượng lớn thiết bị và vũ khí mới cho quân đội Nam Việt Nam.
Khi Bắc Việt phát động chiến dịch Xuân – hè năm 1972, Nam Việt Nam đã gặp khó khăn, nhưng cuối cùng với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ đã giành lại ưu thế. Nixon tuyên bố rằng chiến thắng của Nam Việt Nam đã minh chứng cho sự phù hợp của chiến lược mà ông đưa ra.
Trên thực tế, một hiệp định hòa bình đã được hoàn tất vào tháng 01 năm 1973, nhưng chiến sự vẫn tiếp diễn. Hoa Kỳ đã không cung cấp viện trợ mà họ hứa trong trường hợp các cuộc tấn công kéo dài – Nam Việt Nam đã cầm cự được trong hai năm nhưng cuối cùng đã phải đầu hàng Bắc Việt vào tháng 4 năm 1975.
