10/07/1985: Pháp đánh chìm tàu của tổ chức Hòa Bình Xanh

Nguồn: The sinking of the Rainbow Warrior, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1985, tại bến cảng Auckland ở New Zealand, tàu Rainbow Warrior của Tổ chức Hòa bình Xanh (Greenpeace) đã chìm sau khi các đặc vụ Pháp đi thuyền máy đã gài một quả bom trên thân tàu. Một người, nhiếp ảnh gia người Hà Lan Fernando Pereira, đã thiệt mạng. Rainbow Warrior, con tàu đại diện cho Tổ chức bảo tồn quốc tế Greenpeace, đang chuẩn bị cho một chuyến đi biểu tình đến một địa điểm thử nghiệm hạt nhân của Pháp ở Nam Thái Bình Dương.

Hai ngày sau vụ việc, chính quyền Pháp đã phủ nhận trách nhiệm trong vụ đánh bom và vẫn tiếp tục phủ nhận ngay cả sau khi cảnh sát New Zealand bắt giữ hai điệp viên của Pháp ở Auckland. Dưới áp lực từ chính quyền New Zealand, chính phủ Pháp đã thành lập một ủy ban điều tra vụ việc, và sau vài tuần, họ kết luận rằng các điệp viên Pháp chỉ đơn thuần là đang do thám con tàu của Hòa bình Xanh. Tuy nhiên, cuối năm đó, một tờ báo Anh đã phát hiện bằng chứng rằng Tổng thống Pháp Francois Mitterrand đã cho phép kế hoạch đánh bom, dẫn đến một số vụ từ chức cấp cao trong nội các của Mitterrand và Thủ tướng Pháp Laurent Fabius phải thừa nhận rằng các điệp viên đã đánh chìm tàu theo mệnh lệnh.

Tại Auckland, hai đặc vụ đã bị kết tội ngộ sát và gây hại có chủ ý, mỗi người bị kết án 10 năm tù giam. Sau các cuộc đàm phán với chính phủ Pháp, New Zealand đã thả hai người này một năm sau đó. Năm 1992, Tổng thống Mitterrand đã ra lệnh dừng thử nghiệm hạt nhân của Pháp, nhưng vào năm 1995, thử nghiệm đã được tiếp tục, và Tổ chức Hòa bình Xanh đã gửi tàu Rainbow Warrior II đến Polynesia thuộc Pháp để phản đối và gây rối cho quá trình thử nghiệm.