Nguồn: Khrushchev arrives in Washington, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1959, Nikita Khrushchev trở thành nguyên thủ Liên Xô đầu tiên đến thăm Hoa Kỳ. Trong hai tuần tiếp theo, chuyến thăm của Khrushchev đã trở thành tin tức nóng hổi, đồng thời đem lại một số khoảnh khắc kịch tính và hài hước trong lịch sử Chiến tranh Lạnh.
Khrushchev lên nắm quyền tại Liên Xô sau cái chết của nhà độc tài Joseph Stalin năm 1954. Khi ấy, nhiều nhà quan sát đã tin rằng Khrushchev, một “đệ tử” nhiệt thành của Stalin trong thập niên 1930 và 1940, sẽ không có mấy khác biệt trong cách lãnh đạo. Tuy nhiên, ông lại gây ngạc nhiên khi tuyên bố rằng mình mong muốn “chung sống hòa bình” với người Mỹ và tố cáo “sự thái quá” của chủ nghĩa Stalin.
Cuối những năm 1950, Khrushchev tiếp tục tán thành một mối quan hệ gần gũi hơn với Mỹ và thường ca ngợi Tổng thống Dwight D. Eisenhower là một người đàn ông cũng đang tìm kiếm hòa bình. Năm 1959, chính phủ hai bên đã gây sốc cho thế giới bằng cách tuyên bố rằng Khrushchev sẽ đến thăm Mỹ vào tháng 09 và trực tiếp gặp gỡ Eisenhower.
Ngày đầu tiên tại đất Mỹ của Khrushchev chủ yếu chỉ xoay quanh các nghi thức tiếp khách chính thức, với một đoàn xe máy diễu hành từ sân bay đến trung tâm thành phố Washington, D.C. Tại sân bay, Khrushchev thông báo rằng ông đã đến Mỹ “với trái tim cởi mở và ý định tốt đẹp. Người dân Liên Xô muốn sống trong tình bạn với người dân Mỹ.”
Người dân và một số thành viên trong quân đội đã xếp hàng dọc theo đường diễu hành từ sân bay. Eisenhower, Khrushchev và vợ ông, ngồi cùng nhau ở băng sau của một chiếc xe mui trần từ từ tiến qua đám đông. Khi đã vào thành phố, gần như ngay lập tức, Khrushchev đã có một cuộc nói chuyện gần hai giờ với Eisenhower và các cố vấn của ông. Những cuộc đàm phán dài hơn và sâu rộng hơn đã được lên kế hoạch vào những ngày tiếp theo trong chuyến thăm của nhà lãnh đạo Liên Xô. “Vì tầm quan trọng của chúng ta trên thế giới, điều quan trọng là chúng ta hiểu nhau hơn”, Eisenhower tuyên bố tại bữa tiệc đón tiếp tối hôm đó. Khrushchev đồng ý, và còn nói thêm rằng tình bạn là cần thiết “bởi vì hai nước chúng ta đều quá mạnh và không thể đối đầu nhau.”
Trong vài ngày sau đó, Khrushchev đã có cơ hội tham quan nước Mỹ trước cuộc họp thượng đỉnh với Eisenhower. Mặc dù chuyến đi của Khrushchev chỉ là một chuyến thăm mang tính thiện chí hơn là một cơ hội cho các cuộc đàm phán quan trọng, nhưng chuyến thăm này vẫn cung cấp một số khoảnh khắc kịch tính và hài hước, đặc biệt trong chuyến đi của nhà lãnh đạo Liên Xô đến California.
