Nguồn: IRA officially disarms, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2005, hai tháng sau khi tuyên bố ý định giải giáp, Quân đội Cộng hòa Ireland (the Irish Republican Army, IRA) đã từ bỏ vũ khí của mình trước các giám sát viên độc lập. Việc giải giáp các kho vũ khí lớn của nhóm này đã diễn ra tại các địa điểm bí mật ở Cộng hòa Ireland. Một tín đồ Tin Lành và một linh mục Công giáo, cũng như các quan chức từ Phần Lan và Hoa Kỳ đã trở thành nhân chứng cho sự kiện lịch sử. Vũ khí tự động, đạn dược, tên lửa và chất nổ là những vũ khí đã được tìm thấy trong kho vốn được người đứng đầu nhóm giám sát viên mô tả là “khổng lồ.”
Được thành lập vào năm 1919 nhằm tạo ra một tổ chức quân sự chống lại sự cai trị của Anh ở Ireland, kể từ khoảng thập niên 1960, IRA đã trở thành cánh tay quân sự của Sinn Fein, đảng dân tộc chủ nghĩa Ireland.
IRA (và các nhóm liên kết sử dụng những biến thể khác nhau của tên gọi IRA) đã sử dụng các chiến thuật khủng bố và ám sát suốt hơn 30 năm trong cuộc đấu tranh giải phóng Bắc Ireland khỏi sự cai trị của Anh.
Tháng 04/1998, sau hơn 22 tháng đàm phán, một hòa ước 67 trang được gọi là Hiệp định Belfast (hay Thỏa thuận Ngày Thứ sáu Tốt lành, Good Friday Agreement) cuối cùng cũng được ký. Được sự chấp thuận của chính phủ Anh và Ireland, cùng với tám trong mười đảng chính trị của Bắc Ireland và các cử tri trong khu vực, thỏa thuận này thể hiện sự chia sẻ quyền lực giữa người Công Giáo và Tin Lành trong chính phủ, theo đuổi hòa bình và dân chủ, đồng thời, các nhóm bán quân sự ở cả hai phe sẽ tiến hành giải pháp vũ khí của họ trong vòng hai năm. Một thỏa thuận ngừng bắn cũng được thực hiện kể từ năm 1997, và mặc dù sau này họ đã tuân theo nó, IRA ban đầu từ chối từ bỏ vũ khí của mình. Điều này đã cản trở tiến trình hòa bình trong gần sáu năm.
Mặc dù nhiều người Tin Lành Bắc Ireland không tin rằng IRA đã thực sự từ bỏ tất cả vũ khí, nhưng hành động giải giáp vẫn là một bước tiến quan trọng hướng tới hòa bình lâu dài trong vùng đất vốn đã bất ổn từ lâu này. Tuy nhiên, sau khi giải pháp vũ khí, các nhóm liên kết với IRA lại đe doạ sẽ tiếp tục bạo lực.
