Nguồn: World’s first submarine attack, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1776, trong Chiến tranh Cách mạng Mỹ, tàu lặn Turtle của Mỹ đã cố gắng gắn một quả bom hẹn giờ vào thân tàu của Đô đốc người Anh Richard Howe, soái hạm Eagle, đang đậu ở cảng New York. Đó là lần đầu tiên tàu ngầm được sử dụng trong chiến tranh.
Tàu ngầm được chế tạo lần đầu tiên bởi nhà phát minh người Hà Lan Cornelius van Drebel vào đầu thế kỷ 17, nhưng phải đến 150 năm sau, chúng mới được sử dụng lần đầu tiên trong chiến tranh hải quân. David Bushnell, một nhà phát minh người Mỹ, đã bắt đầu chế tạo mìn đặt dưới nước khi còn là sinh viên tại Đại học Yale. Cho rằng tàu ngầm sẽ là phương tiện tốt nhất để chuyên chở vũ khí của mình trong chiến tranh, ông đã chế tạo một chiếc tàu lặn bằng gỗ dài 2,43m – đặt tên là Turtle (Rùa) theo hình dạng của nó. Đủ lớn để chứa một người điều khiển, con tàu hoàn toàn chạy bằng tay, sử dụng chấn lưu bằng chì để giữ cân bằng.
Turtle được quyên góp cho nhóm Ái Quốc sau khi chiến tranh nổ ra với Anh vào năm 1775. Ngày 07/09/1776, khi không bị theo dõi, Ezra Lee đã lái con tàu tới sát tàu HMS Eagle, vốn được trang bị 64 khẩu súng, đang đậu ở cảng New York. Khi Lee cố gắng gắn quả bom hẹn giờ vào thân tàu, ông có thể nhìn thấy nhóm thủy thủ người Anh trên boong tàu bên trên, nhưng họ đã không nhận ra con tàu kỳ lạ dưới nước. Lee gần gắn được quả bom, nhưng công cụ khoan của ông đã không thể xuyên thủng lớp vỏ sắt của con tàu Anh. Ông đành rút lui, và quả bom phát nổ gần thân tàu, không gây hại đến Eagle hay Turtle.
Trong tuần tiếp theo, Turtle đã thực hiện thêm một số nỗ lực khác để đánh chìm các tàu của Anh trên sông Hudson, nhưng đều thất bại bởi người điều khiển thiếu kỹ năng. Chỉ có Bushnell là thực sự có thể thực hiện thành công các chức năng phức tạp của Turtle, nhưng vì sức khỏe yếu, ông đã không thể điều khiển con tàu trong bất kỳ nhiệm vụ chiến đấu nào của nó. Trong trận Fort Lee, Turtle cuối cùng đã chịu thua khi con tàu của Mỹ vận chuyển nó bị người Anh đánh chìm.
Bất chấp thất bại của Turtle, Tướng George Washington đã bổ nhiệm Bushnell làm kỹ sư quân đội, và các quả ngư lôi mà ông chế tạo đã phá hủy tàu khu trục Cereberus và tàn phá nhiều tàu khác của Anh. Sau chiến tranh, ông trở thành chỉ huy của Quân đoàn Kỹ thuật Hoa Kỳ đóng quân tại West Point.
