Nguồn: Hostage crisis in Moscow theater, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 2002, khoảng 50 phiến quân người Chechnya đã xông vào một nhà hát ở Moskva, bắt giữ tới 700 người làm con tin trong một buổi biểu diễn vở nhạc kịch nổi tiếng.
Khi màn thứ hai của vở nhạc kịch “Nord Ost” vừa mới bắt đầu tại Cung Văn hóa của Nhà máy vòng bi Moskva, một người đàn ông có vũ trang đã bước lên sân khấu và dùng một khẩu súng máy bắn chỉ thiên. Những kẻ khủng bố – gồm một số phụ nữ với chất nổ quấn quanh người – tự nhận mình là thành viên của Quân đội Chechnya. Họ đưa ra một yêu cầu: các lực lượng quân đội Nga phải rút ngay lập tức và hoàn toàn khỏi Chechnya, khu vực bị chiến tranh tàn phá nằm ở phía bắc dãy Caucasus.
Chechnya, với dân số chủ yếu là người Hồi giáo, từ lâu đã đấu tranh để giành độc lập. Một cuộc chiến thảm khốc kéo dài hai năm đã kết thúc vào năm 1996, nhưng lực lượng quân đội Nga đã quay lại khu vực chỉ ba năm sau đó khi chính quyền Nga đổ lỗi cho người Chechnya về một loạt vụ đánh bom ở nước này. Năm 2000, Tổng thống Vladimir Putin được bầu lên một phần nhờ lập trường cứng rắn của ông về Chechnya và lời thề trước công chúng là sẽ không đàm phán với những kẻ khủng bố.
Sau cuộc đối đầu kéo dài 57 giờ tại Cung Văn hóa, trong đó hai con tin đã bị giết, lực lượng đặc nhiệm Nga đã bao vây và đột kích nhà hát vào sáng ngày 26 tháng 10. Sau này thông tin được tiết lộ rằng họ đã bơm một loại khí gây mê mạnh vào trong tòa nhà, làm bất tỉnh gần như tất cả những kẻ khủng bố và con tin trước khi đột nhập qua các bức tường, mái nhà và các đường nước thải ngầm. Phần lớn phiến quân và 120 con tin đã bị giết trong cuộc đột kích. Lực lượng an ninh sau đó đã buộc phải bào chữa cho quyết định sử dụng loại khí nguy hiểm này, nói rằng chỉ một cuộc tấn công hoàn toàn bất ngờ mới có thể đánh gục những kẻ khủng bố trước khi chúng kịp kích hoạt chất nổ.
Sau cuộc khủng hoảng, chính quyền của Tổng thống Putin đã đàn áp Chechnya mạnh tay hơn nữa, dẫn tới những lời buộc tội về bắt cóc, tra tấn và các hành động tàn bạo khác. Đáp trả lại, phiến quân Chechnya tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công khủng bố trên đất Nga, bao gồm vụ đánh bom liều chết trong một đường hầm tàu điện ngầm ở Moskva vào tháng 2 năm 2004 và một cuộc khủng hoảng con tin nghiêm trọng khác tại một trường học ở Beslan vào tháng 9 năm đó.
