Nguồn: President Reagan orders troops into Honduras, History.com
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Vào ngày này năm 1988, Tổng thống Ronald Reagan đã điều hơn 3.000 lính Mỹ tới Honduras và tuyên bố rằng các binh lính Nicaragua đã vượt qua biên giới của họ. Đây là một phần trong nỗ lực gây áp lực lên chính phủ cánh tả Sandinista ở Nicaragua. Cũng như nhiều hành động khác từng được thực hiện dưới thời Reagan để chống lại Nicaragua, kết quả là chỉ đem về sự hỗn loạn và chỉ trích nhiều hơn.
Kể từ khi nhậm chức vào năm 1981, chính quyền Reagan đã sử dụng một loạt các biện pháp nhằm loại bỏ chính phủ cánh tả Sandinista ở Nicaragua. Tổng thống Reagan đã buộc tội các quan chức Sandinista là những con tốt của Liên Xô và đang thành lập một tiền đồn cộng sản ở Tây Bán cầu, dù có rất ít bằng chứng cho điều đó. Tuy nhiên, chính quyền Reagan đã dùng áp lực kinh tế lẫn ngoại giao để gây bất ổn cho chế độ Sandinista.
Reagan đã rót hàng triệu đô la viện trợ quân sự và kinh tế cho nhóm “Contra” – lực lượng phiến quân chống Sandinista hoạt động từ các căn cứ ở Honduras và Costa Rica. Tuy nhiên, đến năm 1988, chương trình Contra đã vấp phải sự chỉ trích nặng nề từ cả người dân lẫn Quốc hội Mỹ. Nhiều người Mỹ cho rằng Contra không khác gì các nhóm lính đánh thuê khủng bố, và Quốc hội đã nhiều lần hành động để hạn chế lượng viện trợ của Hoa Kỳ cho Contra.
Trong một nỗ lực nhằm phá vỡ sự kiểm soát của Quốc hội, chính quyền Reagan đã tham gia vào Vụ bê bối Iran-Contra, trong đó vũ khí được bí mật bán bất hợp pháp cho Iran để lấy tiền tài trợ cho Contras. Kế hoạch này đã được đưa ra ánh sáng vào cuối năm 1987. Sự thật là, đúng vào ngày Reagan điều quân đến Honduras, cựu cố vấn an ninh quốc gia của ông là John Poindexter và cựu nhân viên Hội đồng An ninh Quốc gia là Trung tá Oliver North đã bị chính phủ Hoa Kỳ truy tố vì tội lừa đảo và ăn cắp liên quan đến vụ bê bối Iran-Contra.
Khi ấy, Thời báo New York đã đưa tin rằng không phải Honduras mà là Washington đã khởi xướng việc điều lính Mỹ tới. Trên thực tế, chính phủ Honduras thậm chí không thể xác nhận liệu quân đội Sandinista có thật sự vượt qua biên giới của họ hay không, và Nicaragua kiên quyết phủ nhận việc xâm nhập vào lãnh thổ của Honduras. Bất kể sự thật là gì thì lính Mỹ chỉ ở đó trong một thời gian ngắn và được rút đi. Chính phủ Sandinista tỏ ra không hề nao núng.
Hình: Binh lính thuộc lực lượng Contra.
