Nguồn: The Battle of Gettysburg begins, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1863, một trong những cuộc xung đột quân sự lớn nhất trong lịch sử Bắc Mỹ đã bắt đầu khi các lực lượng của Liên minh miền Bắc và Hợp bang miền Nam chạm trán tại Gettysburg, Pennsylvania. Trận chiến kéo dài ba ngày và dẫn đến việc Quân đội Bắc Virginia của Robert E. Lee phải rút lui về Virginia.
Hai tháng trước Gettysburg, Lee đã giành chiến thắng áp đảo trước Binh đoàn Potomac tại Chancellorsville, Virginia. Sau đó, ông lên kế hoạch cho một cuộc xâm lược về hướng Bắc nhằm giảm bớt áp lực lên Virginia đang mệt mỏi vì chiến tranh và giành thế chủ động từ tay quân miền Bắc. Đội quân của ông, với quân số khoảng 80.000 người, bắt đầu di chuyển vào ngày 3/6. Binh đoàn Potomac, do Joseph Hooker chỉ huy và có quân số dưới 100.000 người, cũng di chuyển ngay sau đó, ở vào vị trí giữa quân của Lee và Washington, D.C. Tuy nhiên, vào ngày 28/06, do thất vọng trước những hạn chế của chính quyền Lincoln đối với quyền chỉ huy binh đoàn, Hooker đã từ chức và được thay thế bởi George G. Meade.
Meade lên nắm quyền chỉ huy Binh đoàn Potomac trong lúc lính của Lee tiến vào Pennsylvania. Rạng sáng ngày 1/7, các đơn vị tiên phong của hai bên đã đối đầu ngay bên ngoài Gettysburg. Âm thanh của trận chiến đã thu hút các đơn vị khác, và tính đến trưa, xung đột trở nên gay gắt. Trong những giờ đầu tiên của trận chiến, Tướng Liên minh miền Bắc John Reynolds đã bị giết, nhưng quân miền Bắc nhận thấy rằng họ đông hơn. Các chiến tuyến chạy quanh vành đai phía tây bắc của Gettysburg. Lính miền Nam đã gây áp lực dọc theo mặt trận của Liên minh, và từ từ đánh đuổi quân miền Bắc khỏi thị trấn.
Đến tối, quân Hợp bang tập hợp trên vùng đất cao ở rìa đông nam Gettysburg. Sau khi quân tiếp viện đến nơi, lực lượng của Meade đã tạo thành một hàng dài ba dặm, hình lưỡi câu chạy từ Đồi Culp ở cánh phải, dọc theo Đồi Cemetery và Sườn Cemetery, đến căn cứ đặt tại Little Round Top. Quân miền Nam giữ vững được Gettysburg, và đã dàn quân dọc theo một vòng cung dài sáu dặm xung quanh vị trí của quân miền Bắc. Lực lượng của Lee sẽ tiếp tục đánh bại từng vị trí của quân Liên minh, trước khi tung ra Chiến dịch Pickett khét tiếng nhắm vào trung tâm của miền Bắc vào ngày 3/7.
