Nguồn: “One Flew Over the Cuckoo’s Nest” opens in theaters, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1975, Bay trên tổ chim cúc cu (One Flew Over the Cuckoo’s Nest), bộ phim kể về một nhóm bệnh nhân tại viện tâm thần, đã chính thức ra rạp. Dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên xuất bản năm 1962 của Ken Kesey, bộ phim do Milos Forman đạo diễn, Jack Nicholson đóng chính và nam diễn viên Michael Douglas là đồng sản xuất. Bay trên tổ chim cúc cu đã trở thành bộ phim đầu tiên sau bốn thập niên chiến thắng ở cả năm hạng mục chính của Giải Oscar: Nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Nicholson), Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (Louise Fletcher, vai Y tá Ratched), Đạo diễn xuất sắc nhất, Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất, và Phim hay nhất.
Bay trên tổ chim cúc cu thực ra là chiến thắng Oscar đầu tiên của Jack Nicholson, dù tính đến thời điểm đó nam diễn viên sinh ngày 22/04/1937 tại Neptune, New Jersey đã nhận được bốn đề cử Oscar khác. Đề cử đầu tiên của Nicholson, ở hạng mục Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất, là cho vai diễn một luật sư nghiện rượu trong Easy Rider năm 1969, đóng chung với Dennis Hopper và Peter Fonda. Ông đã giành được đề cử Oscar tiếp theo cho Nam diễn viên chính xuất sắc nhất nhờ phim Five Easy Pieces năm 1970, trong đó ông đóng vai một kẻ lang bạt. Với The Last Detail năm 1973, Nicholson tiếp tục được đề cử Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc nhất và đề cử Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc thứ tư của ông là cho vai diễn Thám tử Jake Gittes trong Chinatown (1974) của đạo diễn Roman Polanski. Trong Bay trên tổ chim cúc cu, Nicholson vào vai Randle McMurphy, một phạm nhân bị kết án đã quyết định giả điên để bị đưa vào trại tâm thần và tránh phải làm việc trong tù. Khi đến trại tâm thần, McMurphy gặp gỡ nhiều tù nhân khác và có một cuộc đụng độ đáng nhớ với Y tá Ratched đầy quyền lực.
Trong thập niên 1980, Nicholson, nổi tiếng với sức hút và nụ cười kỳ dị, đã xuất hiện trong nhiều tựa phim như The Shining (1980) của Stanley Kubrick, dựa trên tiểu thuyết kinh dị của Stephen King; The Postman Always Rings Twice (1981), đóng cùng Jessica Lange; Reds (1981), do Warren Beatty đạo diễn và mang về cho Nicholson một đề cử Oscar Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất; Terms of Endearment (1983), tác phẩm giúp ông nhận giải Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc thứ hai; Prizzi’s Honor (1985), nhờ nó mà ông nhận được một đề cử Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc nhất khác; The Witches of Eastwick (1987), đóng cùng Cher, Susan Sarandon và Michelle Pfeiffer; Ironweed (1987), bộ phim giúp ông mang về thêm một đề cử Giải Oscar cho Nam diễn viên chính xuất sắc nhất; và Batman (1989), trong đó ông vào vai phản diện – Joker.
Kho tàng các tác phẩm điện ảnh phong phú của Nicholson trong những năm 1990 bao gồm The Two Jakes (1990), phần tiếp theo của Chinatown do chính Nicholson đạo diễn, bộ phim tiểu sử Hoffa (1992) và A few good men (1992), qua đó giúp ông nhận thêm một đề cử Oscar Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất. A few good men có sự góp mặt của Tom Cruise và Demi Moore, với câu thoại nổi tiếng của Nicholson “Cậu không thể chịu đựng nổi sự thật” (You can’t handle the truth). Nicholson đã giành giải Oscar Nam diễn viên chính xuất sắc nhất thứ ba cho bộ phim As Good as it Gets năm 1997, đóng cùng Helen Hunt, và nhận được đề cử Giải Oscar lần thứ 12 cho vai diễn trong About Schmidt năm 2002.