Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương

Chiến tranh Nga – Ukraine:

Chiến tranh Israel – Hamas:

Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương:

Đông Nam Á:

Châu Âu – Trung Đông – Châu Phi – Mỹ Latinh:

Chuyên mục Phân tích:

Chiến tranh Nga – Ukraine:

Ukraine dùng drone tấn công nhà máy lọc dầu Rosneft ở Nga

Ukraine hôm thứ năm đã tiến hành các cuộc tấn công bằng drone vào một nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu của Rosneft ở miền nam nước Nga. Theo đó, Cục an ninh Ukraine đã tấn công nhà máy lọc dầu bằng drone và sẽ tiếp tục tấn công các cơ sở cung cấp nhiên liệu cho cuộc xâm lược kéo dài gần 2 năm của Nga. Đây là cuộc tấn công thứ tư nhằm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng lớn của Nga trong tuần qua, bao gồm cuộc tấn công vào khu xuất khẩu nhiên liệu và khu phức hợp chế biến ở Biển Baltic tại cảng Ust-Luga, nơi vận chuyển các sản phẩm dầu.

Xem thêm tại: Reutes, Ukrainian drones hit Rosneft refinery in Russia. Truy cập ngày 26/1/2024

Nga và Ukraine tuyên bố mâu thuẫn về việc chiếm ngôi làng nhỏ ở tiền tuyến

Nga tuyên bố rằng lực lượng của họ đã giành quyền kiểm soát làng Tabaivka ở khu vực Kharkiv của Ukraine, nhưng Kyiv đã bác bỏ tuyên bố này. Moscow hôm thứ hai tuyên bố họ đã chiếm được ngôi làng nhỏ Tabaivka. Tuy nhiên, giới chức Ukraine nhanh chóng khẳng định rằng Kyiv vẫn nắm quyền kiểm soát ngôi làng. Làng Tabaivka nằm gần biên giới với vùng Luhansk và có dân số 34 người trước cuộc xâm lược của Moscow.

Xem thêm tại: Al Jazeera, Russia and Ukraine bicker over tiny front-line village. Truy cập ngày 30/1/2024

Volodymyr Zelenskyy chuẩn bị thay tướng hàng đầu Ukraine

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đang chuẩn bị thay thế vị tướng hàng đầu của ông, cuộc thay đổi lớn nhất trong bộ chỉ huy quân sự của Ukraine kể từ cuộc xâm lược toàn diện của Nga. Zelenskyy hôm thứ Hai đã đề nghị Valeriy Zaluzhny, tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang, đảm nhận vai trò cố vấn quốc phòng mới nhưng vị tướng này đã từ chối. Mối quan hệ căng thẳng của họ đã bộc lộ vào tháng 11 sau khi cuộc phản công được cường điệu hóa của Ukraine không đạt được mục tiêu đầy tham vọng là chiếm lại lãnh thổ đã mất và cắt đứt cầu đất liền của Nga tới Crimea.

Xem thêm tại: Financial Times, Volodymyr Zelenskyy prepares to replace Ukraine’s top general. Truy cập ngày 31/1/2024

Ukraine tuyên bố phát hiện gian lận hàng loạt trong việc mua sắm vũ khí

Cơ quan an ninh SBU của Ukraine hôm thứ bảy cho biết họ đã phát hiện ra loạt vụ tham nhũng trong hợp đồng mua vũ khí với tổng trị giá tương đương khoảng 40 triệu USD. Các báo cáo cho biết vụ tham ô liên quan đến việc mua 100.000 quả đạn súng cối cho quân đội. SBU cho biết quân đội đã ký hợp đồng cung cấp đạn pháo với Lviv Arsenal vào tháng 8 năm 2022 và khoản thanh toán đã được thực hiện trước, với một số tiền được chuyển ra nước ngoài. Tuy nhiên, không có viên đạn pháo nào đến tay quân đội và một số tiền sau đó được chuyển sang các tài khoản nước ngoài khác.

Xem thêm tại: Reuters, Ukraine says it uncovers mass fraud in weapons procurement. Truy cập ngày 29/1/2024

Bom 100 dặm mới của Ukraine từ Boeing đã sẵn sàng triển khai

Ukraine sẽ sớm nhận được lô tên lửa tầm xa lớn đầu tiên do Boeing sản xuất, mở ra một hướng đi mới hứa hẹn sẽ mở rộng tầm bắn sâu vào lãnh thổ do Nga nắm giữ. Ukraine cần bom có đường kính nhỏ phóng từ mặt đất (GLSDB) từ Boeing để tăng cường số lượng tên lửa Hệ thống tên lửa chiến thuật quân đội (ATACMS) có tầm bắn hạn chế 100 dặm mà Mỹ đang tìm kiếm. Bom lượn sẽ cho phép quân đội Ukraine tấn công các mục tiêu ở khoảng cách gấp đôi so với loại tên lửa mà họ hiện bắn từ Hệ thống tên lửa pháo binh cơ động cao (HIMARS) do Mỹ cung cấp và có thể buộc Nga phải di chuyển các cơ sở hậu cần ra xa tiền tuyến hơn nữa.

Xem thêm tại: Reuters, Ukraine’s new 100-mile bomb from Boeing is ready, sources say. Truy cập ngày 1/2/2024

Chiến tranh Israel – Hamas:

Mỹ cho biết chính sách của Israel vẫn không thay đổi sau báo cáo về việc thúc đẩy việc bán vũ khí

Nhà Trắng hôm Chủ nhật cho biết không có thay đổi nào trong chính sách của Israel sau khi NBC News đưa tin Mỹ đang thảo luận về việc sử dụng việc bán vũ khí cho Israel làm đòn bẩy để thuyết phục chính phủ Israel giảm quy mô tấn công quân sự ở Gaza. NBC News đưa tin trước đó vào chủ nhật rằng Lầu Năm Góc đang xem xét loại vũ khí mà Israel yêu cầu có thể được sử dụng làm đòn bẩy. Các loại vũ khí đó bao gồm đạn pháo 155 mm và đạn tấn công trực tiếp chung (JDAM), là những bộ dẫn đường chuyển đổi bom ngu thành đạn dẫn đường chính xác.

Xem thêm tại: Reuters, US says its Israel policy unchanged after report on leveraging weapon sales. Truy cập ngày 29/1/2024

Trận chiến ở Nam Gaza diễn ra ác liệt khi mưa lớn khiến người dân di dời xa hơn về phía bắc

Israel hôm thứ bảy đã tiếp tục chiến dịch chống lại Hamas ở khu vực Khan Younis của Gaza, khi thời tiết xấu tấn công những người Palestine phải di dời đang tìm nơi ẩn náu ở phía bắc. Người dân cho biết hỏa lực dữ dội từ máy bay và xe tăng của Israel khắp Khan Younis, một phần phía nam Gaza đã trở thành tâm điểm trong cuộc tấn công trên bộ của Israel chống lại Hamas và xung quanh hai bệnh viện chính ở đó. Quân đội Israel cho biết họ đã tiêu diệt ít nhất 11 tay súng đang cố gắng đặt chất nổ gần quân đội và những kẻ khác bắn súng trường và lựu đạn phóng tên lửa vào các binh sĩ ở Khan Younis. Trong tuần qua, biệt kích đã tiêu diệt hơn 100 phiến quân và đột kích vào các kho vũ khí.

Xem thêm tại: Reuters, South Gaza battles rage as heavy rain hits displaced further north. Truy cập ngày 28/1/2024

Tình báo Israel cáo buộc nhân viên UNRWA bắt cóc, thu giữ thi thể

Một tài liệu tình báo của Israel các buộc rằng một số nhân viên của Chương trình Cứu trợ Liên hợp quốc dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) tham gia bắt cóc và giết người trong cuộc tấn công do Hamas lãnh đạo chống lại Israel, khiến một số quốc gia ngừng tài trợ cho chương trình này. Hồ sơ của Israel cáo buộc rằng khoảng 190 nhân viên UNRWA, bao gồm cả giáo viên, đã trở thành chiến binh Hamas hoặc Jihad Hồi giáo. Một người bị buộc tội trang bị tên lửa chống tăng vào đêm trước vụ tấn công, trong khi tài liệu cho rằng người khác đã chụp ảnh một con tin nữ. Mười người được liệt kê là có quan hệ với Hamas và một người với nhóm chiến binh Jihad Hồi giáo.

Xem thêm tại: Al Jazeera, Israeli intelligence accuses UNRWA staff of kidnap, seizing body. Truy cập ngày 30/1/2024

Sẽ có khuôn khổ cho thỏa thuận ngừng bắn được đưa ra cho Hamas

Qatar hôm thứ hai cho biết khuôn khổ cho một thỏa thuận có thể dẫn đến lệnh ngừng bắn và thả các con tin bị giữ ở Gaza đang được giao cho lãnh đạo Hamas. Cơ sở của thỏa thuận gồm việc tạm dừng giao tranh trong 45 ngày và thả 35 con tin Israel cũng như khoảng 4.000 tù nhân Palestine khỏi các nhà tù của Israel. Israel vẫn phản đối lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và muốn giữ quyền nối lại các hoạt động thù địch chống lại Hamas – điều mà lãnh đạo Hamas muốn loại trừ.

Xem thêm tại: Guardian, Framework for ceasefire deal being put to Hamas, Qatar’s PM says. Truy cập ngày 30/1/2024

Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương:

Quân đội Mỹ phát triển học thuyết Bắc Cực đầu tiên sau hơn 50 năm

Quân đội Mỹ đã bắt đầu phát triển học thuyết tập trung vào Bắc Cực đầu tiên trong hơn 50 năm. Hướng dẫn mới nhất sẽ cung cấp cho binh sĩ và các nhà lãnh đạo kiến thức cũng như kỹ thuật cần thiết để vượt qua môi trường Bắc Cực và thành công ở nhiệt độ lạnh tới âm 40°C. Ngoài ra, bản hướng dẫn cũng sẽ giải thích nhiều khía cạnh lạ và đôi khi phản trực giác của khu vực cũng như những cân nhắc mà người lính phải thực hiện để điều chỉnh hoạt động. Ví dụ, mặt trời có thể không bao giờ mọc trong tháng 12; GPS và vệ tinh có thể không đáng tin cậy do bão mặt trời; kim loại và nhựa trở nên giòn và dễ vỡ; và pin có tuổi thọ ngắn hơn đáng kể.

Xem thêm tại: Army Recog, US Army developing first Arctic doctrine in more than 50 years. Truy cập ngày 27/1/2024

Trung Quốc cáo buộc Mỹ ‘lạm dụng’ luật pháp quốc tế khi triển khai tàu qua eo biển Đài Loan và Biển Đông

Trung Quốc cáo buộc Mỹ lạm dụng luật pháp quốc tế với các cuộc diễn tập quân sự ở Tây Thái Bình Dương, một ngày sau khi một tàu khu trục hải quân Mỹ đi qua eo biển Đài Loan. Trong khi Trung Quốc hoan nghênh liên lạc quân sự với Mỹ, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Wu Qian cho biết hôm thứ năm rằng Trung Quốc không thể tổ chức liên lạc quân sự với Mỹ. Hoạt động của máy bay chiến đấu và tàu chiến “ngay trước ngưỡng cửa Trung Quốc” là nguyên nhân sâu xa của những vấn đề giữa hai cường quốc quân sự. Tàu USS John Finn hôm thứ tư đã di chuyển qua tuyến đường thủy rộng 160 km ngăn cách Trung Quốc với Đài Loan. Mỹ bảo vệ hành động của mình, cho rằng nó phù hợp với luật pháp quốc tế trong đảm bảo quyền tự do hàng hải.

Xem thêm tại: AP, China accuses US of ‘abusing’ international law by sailing in Taiwan Strait and South China Sea. Truy cập ngày 31/1/2024

Đài Loan báo cáo Trung Quốc thực hiện ‘các cuộc tuần tra chiến đấu’ trước cuộc đàm phán Trung-Mỹ

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết họ đã phát hiện 23 máy bay của không quân Trung Quốc hoạt động quanh Đài Loan và thực hiện “các cuộc tuần tra sẵn sàng chiến đấu chung” với các tàu chiến Trung Quốc vào thứ sáu, trước cuộc tọa đàm cấp cao Trung-Mỹ ở Thái Lan. Hoạt động này diễn ra khi Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị chuẩn bị gặp nhau tại Bangkok sau cam kết của lãnh đạo hai nước về tăng cường đối thoại quân sự.

Xem thêm tại: Reuters, Taiwan reports Chinese ‘combat patrols’ ahead of China-US talks. Truy cập ngày 27/1/2024

Đài Loan bắt đầu gia hạn nghĩa vụ quân sự thêm một năm để đối phó với mối đe dọa từ Trung Quốc

Đợt tân binh đầu tiên của Đài Loan sẽ bắt đầu thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc kéo dài một năm vào thứ năm. Quân đội Đài Loan cho biết rằng họ dự kiến sẽ có tổng cộng 670 lính nghĩa vụ tham gia đợt đầu tiên theo kế hoạch mới được gia hạn. Những người lính nghĩa vụ sẽ trải qua quá trình huấn luyện căng thẳng hơn, bao gồm các bài tập bắn súng, hướng dẫn chiến đấu được Quân đội Mỹ sử dụng theo kế hoạch đã công bố trước đó, và vận hành các loại vũ khí mạnh hơn bao gồm tên lửa phòng không Stinger và tên lửa chống tăng.

Xem thêm tại: Reuters, Taiwan begins extended one-year conscription in response to China threat. Truy cập ngày 26/1/2024

Trung Quốc ra lệnh cho tàu đánh cá Nhật Bản rời khỏi vùng biển gần quần đảo Điếu Ngư

Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc hôm thứ bảy cho biết các sĩ quan của họ đã ra lệnh cho một tàu đánh cá Nhật Bản và một số tàu tuần tra rời khỏi vùng biển xung quanh đảo Senkaku nhỏ bé ở Biển Hoa Đông. Người phát ngôn Cảnh sát biển Trung Quốc Gan Yu cho biết các tàu này đã “đi trái phép” vào vùng biển. Quần đảo Senkaku, nằm giữa Đài Loan và Okinawa, cách bờ biển Trung Quốc 330 km. Trung Quốc cho biết quần đảo này thuộc về mình và từ chối công nhận yêu sách của Nhật Bản đối với quần đảo không có người ở được gọi là Senkaku trong tiếng Nhật và Điếu Ngư trong tiếng Trung. Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo mà họ gọi là Điếu Ngư, nhưng đã ký thỏa thuận tiếp cận cho ngư dân của mình với Nhật Bản và không tích cực tham gia vào tranh chấp.

Xem thêm tại: AP, China orders a Japanese fishing boat to leave waters near Japan-held islands claimed by Beijing. Truy cập ngày 1/2/2024

Quân đội Mỹ để mắt tới sự tham gia của Nhật Bản vào chương trình máy bay tự hành

Mỹ sẵn sàng hợp tác với Nhật Bản để phát triển máy bay tự lái có trí tuệ nhân tạo cho Không quân. Theo đó, Nhật Bản sẽ tham gia vào một chương trình của Mỹ nhằm phát triển drone thế hệ tiếp theo được gọi là máy bay chiến đấu hợp tác (CCA) “vào một thời điểm nào đó”. CCA là loại drone, có thể nhận lệnh từ phi công trên các bệ có người lái và thực hiện các nhiệm vụ bao gồm tấn công, thu thập thông tin tình báo, gây nhiễu và mồi nhử. Không quân Mỹ có kế hoạch triển khai khả năng mới vào cuối những năm 2020 và mua ít nhất 1.000 máy bay.

Xem thêm tại: Nikkei Asia, U.S. military eyes Japan’s participation in autonomous aircraft program. Truy cập ngày 27/1/2024

F-16 của Mỹ rơi ở Hàn Quốc, phi công thoát hiểm an toàn

Một máy bay chiến đấu F-16 đã rơi xuống biển ngoài khơi bờ biển phía tây Hàn Quốc hôm thứ tư và phi công đã được cứu an toàn sau vụ tai nạn thứ hai của chiếc F-16 chỉ trong hơn một tháng ở nước này. Theo đó, chiếc F-16 Fighting Falcon thuộc Phi đội tiêm kích số 8 đã gặp “sự cố khẩn cấp trong chuyến bay” trên biển và bị rơi. Vào tháng 12, một chiếc máy bay phản lực F-16 khác bị rơi khi đang thực hiện chuyến bay huấn luyện định kỳ và phi công đã được cứu.

Xem thêm tại: Reuters, U.S. F-16 crashes in South Korea, pilot safely ejects. Truy cập ngày 1/2/2024

Triều Tiên báo hiệu đối đầu, không có dấu hiệu chuẩn bị chiến tranh

Chính phủ của ông Kim Jong-un có thể sẽ tiếp tục hoặc thậm chí gia tăng các bước khiêu khích sau khi đạt được những bước tiến trong phát triển tên lửa đạn đạo, tăng cường hợp tác với Nga và từ bỏ mục tiêu thống nhất hòa bình với Hàn Quốc kéo dài hàng thập kỷ. Các nhà phân tích cho biết trong tháng này rằng ông Kim “đã đưa ra quyết định chiến lược là tiến hành chiến tranh”. Nhưng Mỹ và các quan chức Hàn Quốc không cảm nhận được một cuộc chiến sắp xảy ra. Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Shin Won-sik trong tháng này đã bác bỏ những tuyên bố “cường điệu quá mức” của một số quan chức Mỹ. Chuyên gia nhận định khả năng xảy ra chiến tranh trên Bán đảo Triều Tiên cao nhất kể từ Chiến tranh Triều Tiên

Xem thêm tại: Reuters, North Korea signals confrontation, no signs of war preparation. Truy cập ngày 27/1/2024

Triều Tiên đã bắn nhiều tên lửa hành trình ngoài khơi bờ biển phía đông

Triều Tiên đã bắn nhiều tên lửa hành trình ngoài khơi bờ biển phía đông vào Chủ nhật, đây là lần phóng thứ hai trong vòng chưa đầy một tuần. Tham mưu trưởng liên quân cho biết các tên lửa được phóng vào khoảng 8 giờ sáng. vào thứ Bảy mà không nêu rõ có bao nhiêu tên lửa đã được bắn. Vụ phóng mới nhất diễn ra vài ngày sau khi Triều Tiên phóng tên lửa hành trình chiến lược mới có tên “Pulhwasal-3-31”, cho thấy nó có khả năng hạt nhân.

Xem thêm tại: Reuters, North Korea fired multiple cruise missiles off east coast. Truy cập ngày 29/1/2024

Ấn Độ, Pháp nhất trí hợp tác sản xuất quốc phòng

Ấn Độ và Pháp đã đồng ý cùng sản xuất thiết bị quốc phòng bao gồm máy bay trực thăng và tàu ngầm cho Lực lượng vũ trang Ấn Độ và sản xuất cho các nước thân thiện. Các nhà lãnh đạo hoan nghênh việc Safran của Pháp thiết lập các dịch vụ bảo trì, sửa chữa và đại tu, mở ra một hướng mới cho các động cơ đẩy hàng không (LEAP) hàng đầu ở Ấn Độ và bổ sung các dịch vụ như vậy cho động cơ Rafale cũng như quan hệ đối tác trực thăng. Sau Nga, Pháp là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Ấn Độ.

Xem thêm tại: Reuters, India, France agree on joint defence production. Truy cập ngày 28/1/2024

Trung Quốc và Papua New Guinea hội đàm về hợp tác an ninh và cảnh sát

Papua New Guinea (PNG) đang sớm đàm phán với Trung Quốc về một thỏa thuận an ninh và trị an tiềm năng. Trước đó, PNG đã tuyên bố Úc và Mỹ là đối tác an ninh của mình, trong khi coi Trung Quốc là đối tác kinh tế quan trọng. Trung Quốc đã tiếp cận PNG vào tháng 9 với lời đề nghị hỗ trợ lực lượng cảnh sát của họ về đào tạo, trang bị và công nghệ giám sát. PNG đã ký một thỏa thuận an ninh trị giá 132 triệu USD với Úc vào tháng trước để tăng cường cảnh sát, và vài ngày sau, Thủ tướng James Marape phát biểu tại một hội nghị đầu tư ở Sydney rằng ông đã không tổ chức các cuộc đàm phán với Trung Quốc về an ninh khi ông đến thăm Bắc Kinh vào tháng 10.

Xem thêm tại: Devdiscourse, China, Papua New Guinea in talks on policing, security cooperation – minister. Truy cập ngày 30/1/2024

Đông Nam Á:

Việt Nam, Philippines ký thỏa thuận về an ninh Biển Đông

Việt Nam và Philippines hôm thứ ba đã nhất trí tăng cường hợp tác giữa lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước và ngăn chặn những sự cố không đáng có ở Biển Đông. Hà Nội và Manila đã ký hai bản ghi nhớ về an ninh bao gồm “phòng ngừa sự cố ở Biển Đông” và “hợp tác hàng hải” giữa lực lượng tuần duyên. Thỏa thuận hợp tác hàng hải nhằm mục đích thiết lập mối quan hệ đối tác toàn diện giữa hai Lực lượng Cảnh sát biển về xây dựng năng lực, đào tạo và trao đổi nhân sự và tàu thuyền để cải thiện khả năng điều hành các hoạt động cùng nhau.

Xem thêm tại: Reuters, Vietnam, Philippines seal deals on South China Sea security. Truy cập ngày 31/1/2024

Philippines phủ nhận ‘thỏa thuận đặc biệt’ với Trung Quốc để triển khai quân đội trên bãi Cỏ Mây

Philippines hôm thứ hai phủ nhận có “thỏa thuận đặc biệt tạm thời” với Trung Quốc trong đó cho phép quân đội Philippines tiếp tế cho tàu Sierra Madre. Trước đó, Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc hôm thứ bảy cho biết họ đã tạm thời cho phép Philippines cung cấp thực phẩm và nước uống cho binh lính đóng tại BRP Sierra Madre tại bãi Cỏ Mây, cách tỉnh Palawan 190 km, để khẳng định yêu sách lãnh thổ của Manila. Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc cho biết Philippines đã thả hàng tiếp tế cho tàu hải quân vào ngày 21/1.

Xem thêm tại: Reuters, Philippines denies ‘special arrangements’ with China to supply troops on reef. Truy cập ngày 30/1/2024

Ấn Độ cho biết Philippines sẽ sớm có tên lửa siêu thanh

Đại sứ Ấn Độ tại Manila Shambhu Kumaran cho biết Philippines sẽ “sớm” nhận lô tên lửa hành trình siêu thanh BrahMos đầu tiên. Philippines đã ký một thỏa thuận trị giá 18,9 tỷ peso với BrahMos Aerospace Private Ltd., một liên doanh giữa Ấn Độ và Nga, vào tháng 1 năm 2022 để mua ba khẩu đội tên lửa hành trình như một phần của dự án hệ thống tên lửa chống hạm trên bờ của Hải quân Philippines. Tên lửa BrahMos sẽ mang lại khả năng răn đe chống lại bất kỳ nỗ lực nào nhằm làm suy yếu chủ quyền và quyền chủ quyền của nước này, đặc biệt là ở Biển Tây Philippines.

Xem thêm tại: Inquirer, PH to get supersonic missiles soon – India envoy. Truy cập ngày 30/1/2024

Tổng thống Marcos thông qua danh sách mong muốn trị giá hàng nghìn tỷ peso của quân đội về vũ khí, thiết bị

Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã phê duyệt danh sách mong muốn sửa đổi của quân đội về vũ khí và thiết bị mới để củng cố khả năng phòng thủ của đất nước trước các mối đe dọa. Kế hoạch mua lại cập nhật có tên “Re-Horizon 3” sẽ tập trung vào “một loạt các khả năng bao gồm nhận thức về miền, khả năng kết nối, khả năng tình báo hoặc C4iSTAR (chỉ huy, kiểm soát, liên lạc, máy tính, tình báo, giám sát, thu thập mục tiêu). Các nguồn tin quốc phòng cho biết kế hoạch mua sắm sửa đổi sẽ có thời hạn 10 năm và chi phí khoảng 2 nghìn tỷ peso.

Xem thêm tại: Inquirer.net, Marcos OKs military’s P2-trillion wish list for weapons, equipment. Truy cập ngày 30/1/2024

Hơn 200 tàu Trung Quốc bị Hải quân phát hiện ở Biển Đông

Hải quân Philippines thống kê hơn 200 tàu Trung Quốc tràn vào khu vực biển Tây Philippines (Biển Đông). Người phát ngôn của Hải quân cho Chỉ huy Hải quân Tây Philippines Roy Vincent Trinidad cho biết, dựa trên kết quả giám sát mới nhất của họ, khoảng 200 tàu được điều hành bởi lực lượng dân quân biển Trung Quốc. Carlos cho biết vào tháng 11 rằng quân đội đã đánh dấu sự hiện diện lớn hơn của các tàu dân quân biển Trung Quốc tại bãi đá Rozul (Iroquois) và gần đảo Pag-asa của thị trấn Kalayaan.

Xem thêm tại: Inquirer, Over 200 Chinese ships spotted in West PH Sea by Navy. Truy cập ngày 31/1/2024

Tàu chiến Nga tiến hành diễn tập chống tàu ngầm ở Biển Đông

Tàu khu trục của Hạm đội Thái Bình Dương của Nga, Nguyên soái Shaposhnikov, hôm thứ hai đã tiến hành một cuộc tập trận chống tàu ngầm ở Biển Đông. Sau khi phát hiện một tàu ngầm giả của đối phương và xác nhận tọa độ của nó từ phi đội trực thăng, tàu chiến đã bắn ngư lôi và mìn sâu – vũ khí tác chiến chống tàu ngầm. Một phân đội tàu chiến của Hạm đội Thái Bình Dương của Nga, bao gồm soái hạm của hạm đội là tàu tuần dương Varyag và tàu khu trục Marshal Shaposhnikov đang thực hiện một “chuyến hành trình đường dài” bao gồm khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Xem thêm tại: Reuters, Russia warship conducts anti-submarine drill in South China Sea – agencies. Truy cập ngày 30/1/2024

Châu Âu – Trung Đông – Châu Phi – Mỹ Latinh:

Hầu hết chip chiến tranh của Nga đều do các công ty Mỹ và châu Âu sản xuất

Dữ liệu mật của cơ quan hải quan Nga cho thấy hơn một nửa số chất bán dẫn và mạch tích hợp nhập khẩu trong 9 tháng đầu năm 2023 là do các công ty Mỹ và châu Âu sản xuất. Họ bao gồm Intel Corp., Advanced Micro Devices và Analog Devices Inc. cũng như các thương hiệu Châu Âu Infineon Technologies AG, STMicroelectronics NV và NXP Semiconductors NV. Phần lớn các công nghệ bị hạn chế vào Nga thông qua tái xuất khẩu từ các nước thứ ba bao gồm Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Tổng cộng, dữ liệu hải quan cho thấy Nga đã nhập khẩu 1,7 tỷ USD chip trong 9 tháng đầu năm ngoái, bao gồm 1,2 tỷ USD được sản xuất bởi tổng cộng 20 công ty. Các nhà sản xuất nhỏ hơn, bao gồm một số từ châu Âu và Mỹ, có thể sẽ chiếm 500 triệu USD chip còn lại.

Xem thêm tại: Bloomberg, Most of Russia’s War Chips Are Made by US and European Companies. Truy cập ngày 26/1/2024

Chương trình máy bay chiến đấu Ý-Anh-Nhật có thể mở rộng cho các quốc gia khác

Ý, Nhật Bản và Anh có thể mở một chương trình nhằm phát triển máy bay chiến đấu tiên tiến cho các nước khác, nhưng ở giai đoạn sau. Ba nước vào tháng 12 đã ký một hiệp ước quốc tế để thành lập Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP). Giai đoạn phát triển chung dự kiến sẽ bắt đầu vào năm 2025. GCAP có thể chào đón các quốc gia khác làm đối tác cấp dưới, trong đó Ả Rập Saudi là một trong những đối tác tiềm năng vì nước này sẽ mang lại tiền và thị trường sinh lợi cho một dự án dự kiến trị giá hàng chục tỷ đô la.

Xem thêm tại: Reuters, Italy-UK-Japan fighter jet programme could open up to others. Truy cập ngày 27/1/2024

Mỹ chấp thuận bán F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ sau thỏa thuận NATO-Thụy Điển

Bộ Ngoại giao cho biết vào tối thứ Sáu rằng họ đã phê duyệt việc bán máy bay chiến đấu F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ bị trì hoãn từ lâu trong một thỏa thuận được dàn xếp khéo léo với việc Ankara ủng hộ tư cách thành viên của Thụy Điển trong NATO và Hy Lạp mua máy bay chiến đấu từ Mỹ. Thỏa thuận này sẽ cho phép Thổ Nhĩ Kỳ mua tới 40 máy bay F-16 Block 70 và 79 bộ dụng cụ để hiện đại hóa đội bay hiện có từ Tập đoàn Lockheed Martin. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết trong một thông báo riêng rằng Hy Lạp sẽ được phép mua tới 40 máy bay chiến đấu F-35 trong một thỏa thuận trị giá lên tới 8,6 tỷ USD.

Xem thêm tại: Bloomberg, US Approves F-16 Sale to Turkey After NATO-Sweden Accord. Truy cập ngày 28/1/2024

Phiến quân Houthi của Yemen leo thang tấn công Biển Đỏ, tấn công tàu chở nhiên liệu Trafigura

Phiến quân Houthi ở Yemen hôm thứ Sáu đã tăng cường các cuộc tấn công vào các tàu đi qua Biển Đỏ, bao gồm cả vụ tấn công gây cháy một tàu chở nhiên liệu do công ty thương mại Trafigura điều hành. Trafigura cho biết một tên lửa đã tấn công tàu chở nhiên liệu Marlin Luanda khi nó đi qua Biển Đỏ. Tàu chở dầu naphtha của Nga được mua dưới mức giá trần theo lệnh trừng phạt của G7. Vào thứ Sáu, tàu Free Spirit, được Vitol thuê để chở dầu thô, đã quay đầu trước khi đến Vịnh Aden ngay sau cuộc tấn công vào Marlin Luanda. Trước đó, Cơ quan Điều hành Thương mại Hàng hải Anh (UKMTO) và công ty an ninh hàng hải Ambrey của Anh cho biết họ đã nhận được báo cáo về việc các tàu bị tấn công ở Biển Đỏ gần Aden của Yemen và hỏa hoạn bùng phát trên tàu.

Xem thêm tại: Reuters, Yemen’s Houthi rebels escalate Red Sea attacks, hit Trafigura fuel tanker. Truy cập ngày 28/1/2024

Pháp, Đức và Anh lên án việc Iran phóng vệ tinh Soraya

Pháp, Đức và Anh hôm thứ Sáu đã lên án vụ phóng vệ tinh Soraya của Iran vào tuần trước bằng Phương tiện phóng không gian Ghaem-100 (SLV). SLV sử dụng công nghệ cần thiết để phát triển hệ thống tên lửa đạn đạo tầm xa, điều này cũng có thể cho phép Tehran phóng vũ khí tầm xa hơn, các nước cho biết trong một tuyên bố chung hôm thứ Sáu.

Xem thêm tại: Reuters, France, Germany, UK condemn Iran’s launch of Soraya satellite. Truy cập ngày 27/1/2024

Ba lính Mỹ thiệt mạng trong cuộc tấn công bằng drone của Jordan liên quan đến Iran

Ba nước Mỹ các quân nhân thiệt mạng và ít nhất 34 người bị thương trong một cuộc tấn công bằng drone của phiến quân được Iran hậu thuẫn vào nước Mỹ. quân đội ở phía đông bắc Jordan gần biên giới Syria. Ít nhất 34 nhân viên bị thương trong vụ tấn công, nhưng con số đó dự kiến sẽ thay đổi khi có nhiều người tìm kiếm sự chăm sóc hơn. Lực lượng Kháng chiến Hồi giáo ở Iraq, một tổ chức bảo trợ của các nhóm chiến binh cứng rắn được Iran hậu thuẫn, đã tuyên bố tấn công ba căn cứ, trong đó có một căn cứ ở biên giới Jordan-Syria. Phái đoàn Iran tại Liên Hợp Quốc cho biết trong một tuyên bố hôm thứ hai rằng Tehran không liên quan đến vụ tấn công khiến 3 quân nhân Mỹ thiệt mạng ở phía đông bắc Jordan.

Xem thêm tại: Reuters, Three US troops killed in Jordan drone strike linked to Iran; Jerusalem Post, Iran says it has no link to the drone strike in Jordan that killed American soldiers -IRNA. Truy cập ngày 30/1/2024

Pakistan, Iran mở rộng hợp tác an ninh sau sự cố tên lửa

Pakistan và Iran hôm thứ hai cho biết họ tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau và sẽ mở rộng hợp tác an ninh, nỗ lực hàn gắn mối quan hệ sau các cuộc tấn công ăn miếng trả miếng bằng tên lửa vào những gì họ cho là mục tiêu phiến quân. Hai nước nhất trí chống khủng bố trong các lĩnh vực tương ứng của mình và thiết lập một hệ thống tham vấn ở cấp ngoại trưởng để giám sát tiến trình giữa các lĩnh vực. Mối quan hệ giữa hai nước đã trở nên xấu đi sau vụ tấn công tên lửa, với việc Pakistan triệu hồi đại sứ của mình tại Tehran và không cho phép người đồng cấp quay trở lại Islamabad, cũng như hủy bỏ mọi cam kết ngoại giao và thương mại cấp cao.

Xem thêm tại: Reuters, Pakistan, Iran to expand security cooperation, move on from missile strikes. Truy cập ngày 30/1/2024

Mỹ, Iraq bắt đầu đàm phán chính thức về việc giải tán liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu

Mỹ và Iraq đã tổ chức vòng đàm phán đầu tiên về tương lai của quân đội Mỹ và các nước khác tại Iraq, trong đó Baghdad kỳ vọng các cuộc thảo luận sẽ dẫn đến một mốc thời gian để giảm sự hiện diện của họ. Hôm thứ năm, Washington cho biết họ đã đồng ý với Baghdad về việc thành lập “các nhóm chuyên gia làm việc gồm các chuyên gia quân sự và quốc phòng” như một phần của ủy ban chung. Hiện tại, có khoảng 2.500 lính Mỹ vẫn được triển khai ở Iraq trong khuôn khổ liên minh được thành lập năm 2014 nhằm giúp chính phủ Iraq đánh bại ISIL. Kể từ khi ISIL mất quyền kiểm soát Iraq, các quan chức đã kêu gọi rút lực lượng liên minh, đặc biệt là sau cuộc không kích của Mỹ vào tháng 1 năm 2020 giết chết chỉ huy hàng đầu của Iran Qassem Soleimani và thủ lĩnh dân quân Iraq Abu Mahdi al-Muhandis bên ngoài sân bay Baghdad.

Xem thêm tại: Al Jazeera, US, Iraq begin formal talks on winding down US-led military coalition. Truy cập ngày 28/1/2024

Quân đội Nga triển khai tới Burkina Faso

Một đội quân nhân Nga đã bay tới thủ đô Ouagadougou của Burkina Faso hôm thứ Tư, dường như là đợt triển khai quan trọng đầu tiên của quân đội Nga tới quốc gia Tây Phi này. Quân đoàn châu Phi tuyên bố có liên kết với Bộ Quốc phòng Nga cho biết một nhóm gồm 100 quân nhân đã bay tới Burkina Faso để “đảm bảo an toàn cho nhà lãnh đạo đất nước Ibrahim Traore và người dân Burkina Faso”. Khoảng 200 quân nhân khác sẽ được triển khai trong tương lai gần. Việc triển khai này làm tăng thêm mối lo ngại của phương Tây về ảnh hưởng ngày càng mở rộng của Nga ở khu vực Sahel của Châu Phi, nơi một loạt cuộc đảo chính đã đưa chính quyền quân sự thân Moscow lên nắm quyền ở Mali, Niger và Burkina Faso, định hình lại cuộc xung đột khu vực kéo dài với quân nổi dậy có liên quan đến Nhà nước Hồi giáo và Al Qaeda.

Xem thêm tại: Reuters, Russian troops deploy to Burkina Faso. Truy cập ngày 26/1/2024

Hàng chục người thiệt mạng vì bạo lực bùng phát ở khu vực tranh chấp giữa Sudan, Nam Sudan

Hàng chục người được cho là đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công ở khu vực tranh chấp giữa Sudan và Nam Sudan. Các quan chức địa phương hôm thứ Hai cho biết tổng cộng có 52 người, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em, đã chết ở vùng Abyei vào cuối tuần qua. Bulis Koch, bộ trưởng thông tin của Abyei, báo cáo rằng thanh niên có vũ trang từ bang Warrap của Nam Sudan đã thực hiện các cuộc đột kích vào nước láng giềng Abyei vào thứ Bảy. Căng thẳng đã tăng cao trong bối cảnh các cuộc đụng độ gần đây ở Abyei giữa các phe phái đối địch của dân tộc Dinka liên quan đến vị trí ranh giới hành chính là nguồn thu thuế đáng kể.

Xem thêm tại: Al Jazeera, Dozens killed as violence flares in region disputed by Sudan, South Sudan. Truy cập ngày 30/1/2024

Chuyên mục Phân tích:

Ukraine đang thua trong cuộc chiến drone?

Trong những tháng đầu của cuộc chiến tại Ukraine, chiến tuyến thay đổi nhanh chóng khi lực lượng Ukraine đẩy lùi cuộc tấn công của Nga. Ukraine đã chiếm thế thượng phong trong cuộc chiến bằng drone, điều chỉnh các công nghệ drone thương mại và giới thiệu vũ khí mới để khiến lực lượng Nga ở thế yếu. Trong những tháng gần đây, các cuộc tấn công bằng drone của Ukraine cũng ngày càng tiến sâu hơn vào lãnh thổ Nga. Ví dụ như vào tháng 8, Ukraine thực hiện một loạt cuộc tấn công nhắm vào sáu khu vực của Nga và làm hư hại một sân bay quân sự. Mặt khác, các quan chức Ukraine đã cảnh báo rằng khi chiến tranh tiếp diễn, họ sẽ tấn công nhiều hơn vào lãnh thổ Nga. Hiện tại, drone tập trung nhiều nhất dọc theo tiền tuyến ở miền đông Ukraine.

Nói đến drone được sử dụng để tiêu diệt xe tăng, các chỉ huy Ukraine ở mọi cấp độ đều đưa ra câu trả lời giống nhau: drone góc nhìn thứ nhất (FPV), phi công điều khiển trên mặt đất trong khi xem nguồn cấp dữ liệu trực tiếp từ camera trên máy bay. Tuy nhiên, Kyiv đã đánh mất lợi thế của mình trong cuộc chiến drone. Các lực lượng Nga đã sao chép nhiều chiến thuật mà Ukraine đã triển khai trong mùa hè, bao gồm cả việc tiến hành các cuộc tấn công phối hợp quy mô lớn sử dụng nhiều loại drone. Đầu tiên, drone tình báo, giám sát và trinh sát bay lơ lửng trên mặt đất để khảo sát chiến trường và xác định mục tiêu từ xa. Sau đó, họ chuyển tiếp vị trí của kẻ thù cho các phi công điều khiển drone FPV bay thấp, có tính cơ động cao, có thể thực hiện các cuộc tấn công chính xác chống lại cả mục tiêu đứng yên và di chuyển, tất cả đều từ khoảng cách an toàn. Sau khi những drone này loại bỏ các mục tiêu ban đầu, các phương tiện quân sự sẽ di chuyển qua các bãi mìn để bắt đầu cuộc tấn công mặt đất. Khả năng tác chiến điện tử vượt trội của Nga cho phép nước này gây nhiễu và giả mạo tín hiệu giữa drone Ukraine và người điều khiển. Nếu Ukraine muốn vô hiệu hóa drone của Nga, lực lượng của họ sẽ cần những khả năng tương tự. Các quan chức Ukraine ước tính rằng Nga hiện có thể sản xuất hoặc mua khoảng 100.000 drone mỗi tháng, trong khi Ukraine chỉ có thể sản xuất một nửa số lượng đó. Các công ty Nga cũng đang sản xuất đạn dược với giá rẻ hơn nhiều so với các đối tác phương Tây, thường phải thỏa hiệp về mặt an toàn: một quả đạn pháo 152 mm tốn khoảng 600 USD để sản xuất ở Nga, trong khi một quả đạn 155 mm có giá gấp 10 lần số đó được sản xuất ở phương Tây.

Vài tháng tới sẽ là thời điểm khó khăn đối với Ukraine. Trong giai đoạn này của cuộc chiến, khi tiền tuyến ổn định, bầu trời phía trên sẽ tràn ngập số lượng drone ngày càng lớn. Ukraine đặt mục tiêu mua hơn hai triệu drone vào năm 2024 – một nửa trong số đó họ dự định sản xuất trong nước – và Nga đang trên đà đạt được ít nhất việc mua sắm với số lượng tương tự. Với số lượng máy bay được triển khai nhiều như vậy, bất kỳ binh lính hay thiết bị nào di chuyển trên mặt đất đều sẽ trở thành mục tiêu dễ dàng bị nhắm tới. Do đó, cả hai đội quân sẽ tập trung nhiều hơn vào việc loại bỏ vũ khí của nhau và tham gia vào các cuộc không chiến giữa drone với drone.

Xem thêm tại: Washington Post, Ukraine Is Losing the Drone War. Truy cập ngày 27/1/2024

Tại sao việc tìm cách tiêu diệt drone giá rẻ lại không hề rẻ?

Một chiếc drone bốn cánh nhỏ, cơ động, khó phát hiện và cực kỳ rẻ là thách thức lớn nhất trong trận chiến tại Ukraine. Việc phát triển và chế tạo các hệ thống chống drone sử dụng đại bác để đạt được tầm bắn xa hơn súng máy hiện đang phải đối mặt với hai vấn đề: những vũ khí như vậy đòi hỏi nhiều cảm biến đắt tiền để thực hiện công việc và chúng phải được chế tạo với độ chính xác cao để hạn chế tiêu thụ đạn. Để rõ hơn, chúng ta có thể nhìn từ quy trình sau. Đầu tiên, bên phòng thủ phải phát hiện được drone. Để phát hiện ở phạm vi xa nhất, việc sử dụng radar tìm kiếm sẽ được ưu tiên, với rủi ro kẻ thù sẽ bắt được đường truyền của radar, từ đó xác định vị trí của và tấn công nó. Nhưng drone được làm chủ yếu bằng nhựa, phản xạ năng lượng vô tuyến kém nên radar cần phải nhạy. Radar tìm kiếm có thể phát hiện một drone nhỏ ở khoảng cách 5km nếu nó có đủ tầm nhìn, sau đó việc phân loại sẽ diễn ra ở phạm vi gần hơn nhưng phải tốn ít nhất hàng trăm nghìn USD cho các loại cảm biến như vậy.

Sau khi phát hiện drone bước kế tiếp là theo dõi nó. Theo dõi có nghĩa là đo chính xác vị trí và chuyển động của drone. Một lần nữa, cần phải dùng tới radar hiệu suất cao phù hợp, với nguy cơ bị phát hiện, hoặc hệ thống vũ khí có thể dựa vào camera quang điện và hồng ngoại cũng như máy đo khoảng cách laser. Việc theo dõi drone có thể cần phải bắt đầu ở phạm vi vài km. Phạm vi càng lớn thì sự biến dạng của các góc quan sát được bởi điều kiện khí quyển càng lớn. Ở một mức độ nào đó, những lỗi đó có thể được giảm bớt bằng phần mềm. Nếu mọi thứ đều theo đúng quy trình, máy tính điều khiển hỏa lực sẽ biết khá rõ mục tiêu nhỏ ở đâu và nó di chuyển như thế nào. Bây giờ súng phải chĩa vào chính xác các góc mà máy tính điều khiển hỏa lực đã tính toán. Nếu tự tin vũ khí bám đường tốt và không có vật thể thân thiện nào bị bắn trúng, xạ thủ sẽ khai hỏa. Nếu một loại vũ khí như vậy sử dụng đạn pháo cỡ 30 mm phát nổ khi cảm nhận được thứ gì đó ở gần, thì tốt hơn hết là nó nên hạ gục một drone bốn cánh chỉ bằng một viên đạn. Mỗi viên đạn có giá khoảng 1000 USD, vì vậy việc sử dụng một vài viên đạn có thể dễ dàng đắt hơn chiếc drone (và mất nhiều thời gian hơn).

Tuy nhiên, ở đây có một lợi thế dành cho người phòng thủ. Một chiếc drone bốn cánh mỏng manh có thể dễ dàng bị hư hỏng và một mảnh vỡ từ quả đạn nổ rất có thể khiến nó rơi xuống đất. Xác suất trúng đích sẽ thay đổi tùy theo phạm vi và thời tiết, cũng như tùy theo hệ thống. Súng chống drone Slinger có ít nhất 95% khả năng bắn hạ một chiếc máy bay bốn cánh bằng một viên đạn 30mm trong điều kiện ánh sáng ban ngày tiêu chuẩn ở khoảng cách 1000 mét. Tuy nhiên, nếu drone đã tiến đến khoảng cách khoảng 500 mét, xạ thủ sẽ chuyển sang sử dụng súng máy của hệ thống. Một loạt đạn có thể chỉ tốn vài đô la, và chỉ cần một viên đạn là đã có hiệu quả. Ba chiếc Slingers được bán vào năm ngoái có giá dưới 2 triệu USD (1,3 triệu USD). Đài ABC đã báo cáo mức giá dưới 1 triệu USD cho mỗi hệ thống. Giá đó sẽ không bao gồm radar tìm kiếm, có lẽ cũng không bao gồm việc huấn luyện cũng như kho đạn dược và phụ tùng ban đầu. Sau đó, câu hỏi đặt ra là phải mua bao nhiêu hệ thống như vậy. Nếu người phòng thủ cần bao quát tiền tuyến và tầm bắn hiệu quả của vũ khí là 1000 mét thì các hệ thống sẽ phải đặt cách nhau dưới 2 km, ngay cả khi có tầm nhìn rõ ràng. Và sẽ cần nhiều hơn nữa ở tuyến sau, để bảo vệ các thiết bị và cơ sở hạ tầng khác, và có lẽ cần nhiều hơn nữa để đối phó với những drone lớn hơn có thể tiếp cận các cơ sở như nhà máy điện và bệnh viện. Drone có giá rẻ, để tiêu diệt chúng thì cũng cần chi phí rẻ tương ứng. Tuy nhiên, đầu tư số lượng lớn cho mục tiêu diệt drone thì lại không rẻ chút nào.

Xem thêm tại: ASPI, The challenge of cheap drones: finding an even cheaper way to destroy them. Truy cập ngày 30/1/2024

TT Biden nên nhắm vào các đặc vụ Iran sau vụ quân đội Mỹ bị tấn công?

Một drone hôm chủ nhật đã tấn công vào một tiền đồn nhỏ của Mỹ, gọi là Tháp 22 trên lãnh thổ Jordan gần biên giới với Iraq và Syria. Ba quân nhân Mỹ thiệt mạng và hơn 30 người bị thương đã đặt ra câu hỏi cấp bách về hệ thống phòng không của Mỹ. Tổng thống Biden quy kết cuộc tấn công là do “các nhóm chiến binh cực đoan được Iran hậu thuẫn hoạt động ở Syria và Iraq”. Rõ ràng cái chết của các quân nhân Mỹ cần có phản ứng lớn hơn những gì Mỹ đã làm cho đến nay với các cuộc không kích hạn chế – gần đây nhất là ở Iraq vào thứ ba – chống lại lực lượng dân quân được Iran hậu thuẫn. Nhưng vẫn chưa rõ phản ứng đó là gì, bởi vì rất khó để biết cách phản ứng đối với chiến tranh ủy nhiệm.

Trước đây, Mỹ đã không ném bom Trung Quốc hay Liên Xô mặc dù họ đang cung cấp đạn dược – và thậm chí cả phi công – cho Triều Tiên và Bắc Việt Nam. Bây giờ Mỹ có nên đáp trả các hành động khiêu khích do Iran dàn dựng bằng cách ném bom Iran không? Một số thượng nghị sĩ đã yêu cầu Biden nhắm vào Tehran. Nhưng ngay cả Tổng thống Donald Trump cũng không sẵn sàng tấn công Iran. Các tổng thống Mỹ đều nhận thức được rằng việc bị lôi kéo vào một cuộc xung đột lớn với Iran sẽ không mang lại lợi ích cho bất kỳ ai. Nếu Iran sử dụng drone, mìn và tên lửa để đóng eo biển Hormuz, vốn đang bị đồng minh của Tehran là Houthi gây biến loạn, khoảng 1/3 lượng buôn bán dầu mỏ bằng đường biển của thế giới sẽ ra sao? Iran đã cung cấp cho Hezbollah ít nhất 150.000 tên lửa nhắm vào Israel. Và điều cuối cùng Israel cần trong khi quân đội của họ đang bị lôi kéo vào cuộc xung đột ở Gaza là một cuộc chiến trên hai mặt trận. Mặc dù chính quyền Biden nên hạn chế ném bom Iran để tránh bị khiêu khích thêm, nhưng rõ ràng là họ cần phải làm nhiều hơn những gì đã làm để đẩy lùi hành động gây hấn của Iran. Nhà Trắng có thể khó nuốt trôi điều đó nhưng họ cần phải học theo một trang trong cuốn sách của chính quyền Trump. Vào năm 2020, Mỹ đã sử dụng một cuộc tấn công bằng drone ở Iraq để giết tướng Qasem Soleimani, chỉ huy Lực lượng Quds của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo, chịu trách nhiệm tiến hành chiến tranh ủy nhiệm chống lại kẻ thù của Iran. Tehran sẽ không quan tâm liệu Mỹ có nhắm mục tiêu vào nhiều thành viên dân quân hơn hoặc thậm chí là các thủ lĩnh dân quân hay không; từ quan điểm của Iran, chúng có thể bị tiêu hao. Để thu hút sự chú ý của Iran, Mỹ cần nhắm mục tiêu vào các nhân viên của Lực lượng Quds ở Yemen, Iraq, Syria hoặc Lebanon. Ngoài việc nhắm vào các hoạt động của Iran, chính quyền Biden nên làm nhiều hơn nữa để nhắm vào nền kinh tế Iran bằng các biện pháp trừng phạt. Khi Biden nhậm chức, ông đã nới lỏng việc thực thi các biện pháp trừng phạt với hy vọng khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran. Nhưng thỏa thuận hạt nhân vẫn chưa có hiệu lực, vì vậy không có lý do chính đáng nào để không tiếp tục tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với Iran.

Xem thêm tại: Washington Post, Biden should target Iranian operatives after the killing of U.S. troops. Truy cập ngày 29/1/2024

Tháp 22, nơi xảy ra vụ tấn công quân Mỹ ở Jordan là gì?

Ba quân nhân Mỹ thiệt mạng và hàng chục người bị thương sau khi một drone tấn công một tiền đồn quân sự ở Jordan có tên là Tháp 22. Vậy Tháp 22 là gì và có tầm quan trọng như thế nào? Tháp 22 giữ một vị trí chiến lược quan trọng, mở ra một địa điểm mới ở Jordan, tại điểm cực đông bắc nơi biên giới của đất nước gặp Syria và Iraq. Có rất ít thông tin về căn cứ này. Nhưng tháp 22 nằm gần đồn Al Tanf, ở bên kia biên giới với Syria và là nơi đồn trú của một số lượng nhỏ quân đội Mỹ. Lực lượng ở Al Tanf từng là lực lượng chủ chốt trong cuộc chiến chống lại Nhà nước Hồi giáo và đảm nhận vai trò trong chiến lược ngăn chặn sự tăng cường quân sự của Iran ở miền đông Syria. Tháp 22 có khả năng giúp hỗ trợ binh lính ở Al Tanf, đồng thời có khả năng chống lại các chiến binh được Iran hậu thuẫn trong khu vực và cho phép quân đội để mắt tới tàn dư của Nhà nước Hồi giáo. Quân đội Jordan là một trong những lực lượng nhận tài trợ quân sự nước ngoài lớn nhất của Washington. Vương quốc này có hàng trăm cố vấn quân sự Mỹ và là một trong số ít đồng minh trong khu vực tổ chức các cuộc tập trận rộng rãi với quân đội Mỹ. Kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột ở Syria vào năm 2011, Washington đã chi hàng trăm triệu USD để giúp Amman thiết lập một hệ thống giám sát phức tạp được gọi là Chương trình An ninh Biên giới nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của phiến quân từ Syria và Iraq. Không rõ có bao nhiêu binh lính Mỹ thực sự đóng quân trên Tháp 22. Cũng không rõ loại vũ khí được triển khai, hệ thống phòng không được sử dụng và chính xác thì điều gì đã xảy ra.

Xem thêm tại: Reuters, What is Tower 22, site of the attack on US troops in Jordan? Truy cập ngày 29/1/2024

Trump là mối nguy hiểm cho an ninh Mỹ

Di sản nguy hiểm nhất của Trump là sự lây lan của virus chủ nghĩa biệt lập trong Đảng Cộng hòa. Đảng Dân chủ từ lâu đã áp dụng sự kết hợp không mạch lạc giữa chủ nghĩa biệt lập với chủ nghĩa đa phương bừa bãi. Nếu chủ nghĩa biệt lập trở thành quan điểm thống trị của đảng Cộng hòa thì nước Mỹ sẽ gặp rắc rối sâu sắc. Cuộc khủng hoảng trước mắt nhất liên quan đến Ukraine. Phản ứng khập khiễng của Barack Obama trước hành động gây hấn năm 2014 của Moscow đã góp phần đáng kể vào lợi thế của ông Trump. Nhưng cách hành xử của Trump cũng là một yếu tố khiến Putin xâm lược Ukraine. Viện trợ của Tổng thống Biden cho Ukraine chỉ mang tính từng phần và phi chiến lược, nhưng gần như không thể tránh khỏi chính sách của Trump trong nhiệm kỳ thứ hai đối với Ukraine sẽ có lợi cho Moscow. Những khẳng định của Trump rằng ông “cứng rắn” với Nga hơn các tổng thống tiền nhiệm là không chính xác. Chính quyền của ông đã áp đặt các biện pháp trừng phạt lớn, nhưng chúng được các cố vấn thúc giục và chỉ thực hiện sau khi ông phản đối quyết liệt. Những lời khẳng định của ông rằng Putin sẽ không bao giờ xâm chiếm Ukraine nếu ông tái đắc cử là điều mơ tưởng. Điều nguy hiểm hơn nữa là ông Trump sẽ có thể rút khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương. Dù Tòa án Tối cao chưa bao giờ ra phán quyết có thẩm quyền về việc liệu tổng thống có thể bãi bỏ các hiệp ước đã được Thượng viện phê chuẩn hay không, nhưng các tổng thống vẫn thường xuyên làm như vậy. Mặt khác, sự trở lại của ông Trump khó có thể cản trở trục Bắc Kinh-Moscow. Mặc dù ông chú trọng đến mối đe dọa ngày càng tăng của Trung Quốc, nhưng phạm vi khái niệm hạn chế của ông đã dẫn đến những công thức đơn giản (thặng dư thương mại là tốt, thâm hụt là xấu). Lời nói cứng rắn của ông cho phép những người khác nhấn mạnh những hành vi sai trái lớn hơn của Trung Quốc, bao gồm hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ phương Tây, các chính sách thương mại theo chủ nghĩa trọng thương, thao túng Tổ chức Thương mại Thế giới và “ngoại giao nợ”. Đây đều là những mối đe dọa thực sự, nhưng khả năng của Trump để chống lại những mối đe dọa này còn rất đáng nghi ngờ.

Trong nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump có thể sẽ tiếp tục tìm kiếm “thỏa thuận thế kỷ” với Trung Quốc, trong khi chủ nghĩa bảo hộ của ông, ngoài chính sách kinh tế tồi tệ, sẽ khiến việc chống lại Bắc Kinh trở nên khó khăn hơn. Sự sụp đổ của Đài Loan sẽ khuyến khích Bắc Kinh hoàn tất việc sáp nhập gần như toàn bộ Biển Đông như đã tuyên bố. Các quốc gia ven biển như Việt Nam và Philippines sẽ ngừng kháng cự. Thương mại với Nhật Bản và Hàn Quốc, đặc biệt là dầu mỏ ở Trung Đông, sẽ nằm dưới sự kiểm soát của Trung Quốc, và Bắc Kinh sẽ có quyền tiếp cận gần như không bị hạn chế vào Ấn Độ Dương, gây nguy hiểm cho Ấn Độ. Một thỏa thuận hạt nhân liều lĩnh với Triều Tiên sẽ khiến Nhật Bản và Hàn Quốc xa lánh, mở rộng ảnh hưởng của Trung Quốc và củng cố trục Bắc Kinh-Moscow. Trump đã đàm phán về thỏa thuận rút quân thảm khốc với Taliban. Sự chồng chéo giữa quan điểm của Trump và Biden về Afghanistan chứng tỏ sự thiếu vắng bất kỳ triết lý an ninh quốc gia nào của Trump.

Xem thêm tại: WSJ, Trump Is a Danger to U.S. Security. Truy cập ngày 1/2/2024

Quân đội Trung Quốc đang vũ khí hóa công nghệ sinh học để chuẩn bị cho ‘Lĩnh vực chiến tranh mới’ như thế nào?

PLA đang theo đuổi các ứng dụng quân sự cho sinh học và xem xét các mối giao thoa đầy hứa hẹn với các ngành khác, bao gồm khoa học não bộ, siêu máy tính và trí tuệ nhân tạo. Kể từ năm 2016, Quân ủy Trung ương đã tài trợ cho các dự án về khoa học não quân sự, hệ thống mô phỏng sinh học tiên tiến, vật liệu sinh học và mô phỏng sinh học, nâng cao hiệu suất con người và công nghệ sinh học. Trong khi đó, Trung Quốc đang dẫn đầu thế giới về số lượng thử nghiệm công nghệ chỉnh sửa gen trên người. Hơn một chục thử nghiệm lâm sàng được biết là đã được thực hiện và một số hoạt động này đã gây ra tranh cãi toàn cầu. Nhà khoa học Trung Quốc He Jiankui có thể đã nhận được sự chấp thuận hoặc thậm chí tài trợ từ chính phủ để chỉnh sửa phôi thai trở thành người biến đổi gen đầu tiên trên thế giới. Tin tức này đã gây ra những lo ngại và phản ứng dữ dội trên khắp thế giới và ở Trung Quốc, nơi luật mới đã được đưa ra để tăng cường giám sát những nghiên cứu như vậy. Sự giao thoa giữa công nghệ sinh học và trí tuệ nhân tạo hứa hẹn sự phối hợp độc đáo. Sự rộng lớn của bộ gen con người – trong số những dữ liệu lớn nhất – tất cả đều yêu cầu AI và học máy để chỉ đường cho những tiến bộ liên quan đến chỉnh sửa gen trong trị liệu nâng cao.

Năm 2016, giá trị chiến lược tiềm tàng của thông tin di truyền đã khiến chính phủ Trung Quốc thành lập Ngân hàng gen quốc gia, dự kiến trở thành kho lưu trữ dữ liệu lớn nhất thế giới nhằm mục đích “phát triển và sử dụng nguồn tài nguyên di truyền có giá trị của Trung Quốc, bảo vệ an ninh quốc gia về thông tin sinh học và nâng cao khả năng của Trung Quốc trong việc nắm bắt các đỉnh cao chỉ huy chiến lược” trong lĩnh vực công nghệ sinh học. Nỗ lực này được quản lý bởi BGI, trước đây gọi là Beijing Genomics Inc., công ty đứng đầu quốc gia trên thực tế của Bắc Kinh trong lĩnh vực này. BGI đã thiết lập được lợi thế trong giải trình tự gen giá rẻ, tập trung vào việc thu thập lượng dữ liệu khổng lồ từ nhiều nguồn khác nhau. Công ty có sự hiện diện toàn cầu, bao gồm các phòng thí nghiệm ở California và Úc.

Các nhà hoạch định chính sách của Mỹ đã lo ngại, nếu không muốn nói là gặp rắc rối, trước việc công ty tiếp cận thông tin di truyền của người Mỹ. BGI đang theo đuổi nhiều mối quan hệ đối tác, bao gồm cả với Đại học California và Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia về giải trình tự bộ gen người. Nghiên cứu và quan hệ đối tác của BGI ở Tân Cương cũng đặt ra câu hỏi về mối liên hệ của nó với các hành vi vi phạm nhân quyền, bao gồm cả việc ép buộc thu thập thông tin di truyền từ người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Dường như cũng có mối liên hệ giữa các hoạt động nghiên cứu và nghiên cứu quân sự của BGI, đặc biệt là với Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia của PLA. Điều quan trọng hơn là phải theo dõi mối quan tâm của quân đội Trung Quốc đối với sinh học như một lĩnh vực chiến tranh mới nổi, được hướng dẫn bởi các chiến lược gia nói về “vũ khí di truyền” tiềm năng và khả năng đạt được một “chiến thắng không đổ máu”. Mặc dù việc sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen vẫn còn mới mẻ và non trẻ, nhưng những công cụ và kỹ thuật này đang phát triển nhanh chóng và những gì có thể ứng dụng trong quân sự cũng có thể tiếp tục thay đổi.

Xem thêm tại: Defense One, Weaponizing Biotech: How China’s Military Is Preparing for a ‘New Domain of Warfare’. Truy cập ngày 28/1/2024