Category: Bình luận

Xung đột Thái Lan-Campuchia: Mô hình hòa giải của Mỹ, Trung Quốc hay ASEAN hiệu quả hơn?

Nguồn: Hoàng Tử Dương, 专访柬副首相特别助理：三方调停，泰柬冲突为何难解？, ThePaper, 22/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Gần đây, cuộc xung đột tại khu vực biên giới Campuchia – Thái Lan liên tục leo thang, gây quan ngại rộng rãi trong cộng đồng quốc tế. Bối cảnh của cuộc xung đột này là gì? Làm thế nào để có thể thúc đẩy giải quyết tranh chấp này một cách hòa bình?

Diễn đàn Đối thoại Bắc Kinh đã thực hiện một cuộc phỏng vấn độc quyền với ông Hoàng Tử Dương – Trợ lý đặc biệt của Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Giáo dục Campuchia – về những vấn đề này.

Hỏi: Sau khi Tuyên bố chung Hòa bình Kuala Lumpur được ký kết vào tháng 10/2025, căng thẳng dọc biên giới Campuchia – Thái Lan đã có dấu hiệu hạ nhiệt, thế nhưng lại leo thang sau tháng 11. Vì sao lại xảy ra tình huống này? Tình hình tổng thể hiện nay ở biên giới Campuchia – Thái Lan ra sao? Continue reading “Xung đột Thái Lan-Campuchia: Mô hình hòa giải của Mỹ, Trung Quốc hay ASEAN hiệu quả hơn?”

Trạng thái bình thường mới ở Gaza

Nguồn: Daniel Byman, “Gaza’s New Normal,” Foreign Affairs, 23/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Xung đột hạn chế kéo dài có nhiều khả năng xảy ra hơn là hòa bình.

Gaza đã đạt đến một trạng thái cân bằng mới. Và cũng không ngạc nhiên khi đó là một trạng thái cân bằng tồi tệ. Tin tốt là giao tranh dữ dội đã kết thúc, và viện trợ nhân đạo đang liên tục được đưa vào dải đất này. Kể từ khi lệnh ngừng bắn bắt đầu vào ngày 10/10, Israel đã thả gần 2.000 tù nhân Palestine, trong khi Hamas trao trả tự do cho tất cả các con tin còn sống cũng như hầu hết thi thể của những người thiệt mạng, phù hợp với kế hoạch hòa bình 20 điểm của chính quyền Trump. Israel đã mở lại các cửa khẩu biên giới Kerem Shalom, Kissufim, và Zikim và hứa sẽ cho phép 600 xe tải vào Gaza mỗi ngày, mang theo cả hàng viện trợ lẫn hàng hóa thương mại để bán, và họ đã bắt đầu thực hiện điều này. Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cũng rút quân về “ranh giới màu vàng” giới hạn sự hiện diện của họ ở khoảng 53% dải Gaza, dù một số ranh giới cụ thể vẫn đang gây tranh cãi. Continue reading “Trạng thái bình thường mới ở Gaza”

Quân đội Thái mượn khủng hoảng biên giới để tái lập quyền lực chính trị?

Nguồn: Paul Chambers, “Thai military leverages the border crisis to reassert its political influence”, East Asia Forum, 21/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tại thời điểm cuối năm 2025, Thái Lan đang tiến tới cuộc bầu cử vào tháng 2 năm 2026, trong bối cảnh quân đội, thế lực vốn là cánh tay nối dài của hoàng gia, đang trỗi dậy mạnh mẽ giữa những xung đột mới với Campuchia.

Vào đầu năm, đảng Pheu Thai (PT) theo đường lối trung dung, dưới sự chi phối của cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, đã dẫn dắt chính phủ trong một liên minh bao gồm cả đảng Tự hào Thái (Bhumjaithai – BJT) vốn mang tư tưởng bảo thủ, và con gái ông là bà Paetongtarn Shinawatra ngồi ghế Thủ tướng. Đảng Nhân dân (People’s Party – PP) theo đường lối tiến bộ, bên đã giành được đa số ghế trong cuộc bầu cử năm 2023, đứng đầu phe đối lập. Continue reading “Quân đội Thái mượn khủng hoảng biên giới để tái lập quyền lực chính trị?”

Ảo mộng drone của Mỹ

Nguồn: Justin Bronk, “America’s Drone Delusion”, Foreign Affairs, 15/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sau gần bốn năm chiến đấu, có lẽ không có khía cạnh nào trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine thu hút sự chú ý của quân đội phương Tây nhiều bằng sự mở rộng nhanh chóng của chiến tranh drone. Kể từ năm 2023, cả hai bên đã triển khai hàng triệu drone bốn cánh giá rẻ trên khắp chiến trường. Ở một số khu vực tiền tuyến, những drone nhỏ này hiện gây ra tới 70% thương vong. Trong khi đó, Nga đang sử dụng hàng ngàn drone cảm tử chạy bằng cánh quạt Geran-2 và Geran-3 trong các cuộc tấn công tầm xa gần như hàng đêm vào các thành phố của Ukraine, trong khi Ukraine cũng dùng nhiều loại drone cảm tử của mình để thường xuyên tấn công các căn cứ, nhà máy và cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga. Continue reading “Ảo mộng drone của Mỹ”

Đừng để Trump phá nát G-20

Nguồn: Binaifer Nowrojee, “Don’t Let Trump Destroy the G-20”, Foreign Policy, 18/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong suốt một phần tư thế kỷ qua, nhóm G-20 có lẽ đã trở thành diễn đàn quan trọng nhất về quản trị toàn cầu trong một thế giới ngày càng chia rẽ. Từ một cuộc họp cấp bộ trưởng tài chính nhằm ứng phó với khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997, nhóm đã phát triển thành không gian then chốt để 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới cùng giải quyết các thách thức toàn cầu.

Khi tầm ảnh hưởng của Liên Hợp Quốc suy giảm và Hội đồng Bảo an rơi vào bế tắc, vị thế của G-20 càng trở nên có sức nặng. Bất chấp những khiếm khuyết nội tại—một tổ chức thiếu tính đại diện, hoạt động dựa trên sự đồng thuận và các quyết định không mang tính ràng buộc—G-20 đã thành công trong việc kết nối những quốc gia chủ chốt từ cả hai khối Bắc và Nam bán cầu. Continue reading “Đừng để Trump phá nát G-20”

Một Đồng thuận Washington mới

Nguồn: Katharina Pistor, The new Washington Consensus, Business and Financial Times, 30/01/2025

Biên dịch: Nguyễn Văn Đáp

Trong nhiều thập kỷ, chúng ta vẫn luôn được nghe rằng các doanh nghiệp do chính phủ điều hành là không tốt cho nền kinh tế. Một luận điểm cốt lõi của “Đồng thuận Washington” nổi lên vào những năm 1980 là “khu vực công nghiệp tư nhân được quản lý hiệu quả hơn các doanh nghiệp nhà nước”, bởi vì nguy cơ phá sản khiến các nhà quản lý trong các công ty tư nhân tập trung vào lợi nhuận thu được.

Ban đầu được hình thành cho các quốc gia ở Mỹ Latinh và sau đó được áp dụng trong quá trình chuyển đổi hậu cộng sản ở Trung và Đông Âu, Đồng thuận Washington đã trở thành mô hình chính sách kinh tế chủ đạo kể từ đó. Continue reading “Một Đồng thuận Washington mới”

Liệu Trung Quốc có thể thay đổi cục diện xung đột Campuchia-Thái Lan?

Nguồn: Zi Yang, “The Cambodia-Thailand Conflict: Can China’s Influence Tip the Scales?,” The Diplomat, 17/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Xét đến quan hệ chặt chẽ của cả Thái Lan và Campuchia với Trung Quốc, việc đánh giá cách Bắc Kinh nhìn nhận cuộc xung đột này và tầm ảnh hưởng của họ có thể định hình kết quả ra sao là điều cần thiết.

Tranh chấp biên giới dai dẳng giữa Campuchia và Thái Lan – vốn trở nên trầm trọng hơn bởi những hiềm khích cá nhân giữa lãnh đạo hai nước – đã bùng nổ thành xung đột vũ trang vào tháng 07/2025. Dù một lệnh ngừng bắn và một hiệp định hòa bình đã được ký trong những tháng sau đó, nhưng các thỏa thuận này chẳng thể tồn tại được lâu, và chiến sự lại bùng phát vào ngày 07/12, với việc cả hai bên đều cáo buộc đối phương khai hỏa trước. Quy mô của các cuộc đụng độ quân sự leo thang nhanh chóng, với các trận đánh nổ ra dọc theo các khu vực tranh chấp thuộc dãy núi Dangrek, biên giới Sa Kaeo-Banteay Meanchey, và gần các tỉnh phía tây nam của Campuchia là Pursat và Koh Kong giáp ranh với Thái Lan. Continue reading “Liệu Trung Quốc có thể thay đổi cục diện xung đột Campuchia-Thái Lan?”

Cuộc đảo chính hụt tại Benin hé lộ những rạn nứt sâu sắc ở châu Phi

Nguồn: Howard W. French, “Benin’s Failed Coup Reveals Deepening Fault Lines in Africa”, Foreign Policy, 18/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Thất bại của nhóm binh sĩ âm mưu lật đổ Tổng thống đương nhiệm Patrice Talon tại Benin vào tuần trước không chỉ đơn thuần là một bản tin chấn động tại một quốc gia nhỏ bé vốn ít người ngoài châu Phi biết đến trên bản đồ thế giới.

Vượt xa khuôn khổ của một sự kiện nội bộ, mưu đồ đảo chính tại Benin đã ngay lập tức trở thành tâm điểm phơi bày toàn cảnh bức tranh địa chính trị khu vực, làm lộ rõ những rạn nứt sâu sắc tại một vùng châu Phi vốn đang ngày càng bất ổn. Continue reading “Cuộc đảo chính hụt tại Benin hé lộ những rạn nứt sâu sắc ở châu Phi”

Các phụ tá của Tập tìm cách công kích Nhật Bản để giữ mình an toàn

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “Xi Jinping’s aides bash Japan to keep the heat off themselves,” Nikkei Asia, 18/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lại có thêm một thành viên khác của Bộ Chính trị mất tích. Các quan chức khác đang nơm nớp lo sợ.

Thông thường, Hội nghị Công tác Kinh tế Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Quốc là cuộc họp được theo dõi sát sao nhằm tìm kiếm manh mối về tương lai chính sách kinh tế của đất nước, nhưng lần này thì khác.

Hội nghị này thường được tổ chức vào cuối mỗi năm để đề ra phương hướng quản lý kinh tế cho 12 tháng tiếp theo. Tất cả các lãnh đạo đảng đều tham dự sự kiện quan trọng này. Continue reading “Các phụ tá của Tập tìm cách công kích Nhật Bản để giữ mình an toàn”

Cuộc sống của một binh sĩ Trung Quốc bình thường trông như thế nào?

Nguồn: James Palmer, “What’s It Like to Be a Chinese Soldier”, Foreign Policy, 16/12/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Đằng sau các màn diễu hành là những đợt triển khai quân dài ngày, quy định nghiêm ngặt và cơ hội bị hạn chế mà các tân binh phải đối mặt.

Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) là mối đe doạ bao trùm lên chiến lược quân sự của Mỹ, và thường được khắc hoạ với tư cách là một đối thủ đang hiện đại hóa nhanh chóng trong cuộc chiến sắp xảy đến. Thay cho bản tin thường lệ, tuần này chúng ta sẽ nhìn cận cảnh hơn vào đời sống của những binh sĩ Trung Quốc bình thường. (Chúng ta sẽ quay lại với trải nghiệm của các sĩ quan trong chuyên mục sau).

Đời sống trong quân ngũ Trung Quốc

Dù phần lớn tân binh PLA trên danh nghĩa đều là lính nghĩa vụ, nhưng trên thực tế, họ luôn là một lực lượng xung phong. Việc nhập ngũ không mang tính cưỡng ép, cũng như quân đội hiếm khi gặp khó khăn trong việc đạt chỉ tiêu. Tất cả sinh viên đại học đều trải qua một thời gian ngắn huấn luyện quân sự bắt buộc, nhưng việc huấn luyện cũng chỉ xoay quanh diễu hành, hô khẩu hiệu và tuyên truyền. Continue reading “Cuộc sống của một binh sĩ Trung Quốc bình thường trông như thế nào?”

An ninh tập thể đang thoi thóp

Nguồn: Stephen M. Walt, “‘Collective Security’ Is on Life Support,” Foreign Policy, 16/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một khái niệm cơ bản của quan hệ quốc tế đang chịu sức ép chưa từng có.

Đứng trước trật tự toàn cầu mong manh như hiện nay, người ta không thể không tự hỏi liệu khái niệm “an ninh tập thể” đã chết hay chưa. Câu trả lời phụ thuộc vào việc chúng ta hiểu thuật ngữ này như thế nào. Nếu an ninh tập thể có nghĩa là một hệ thống trong đó các cường quốc lớn trên thế giới từ bỏ việc sử dụng vũ lực để thay đổi hiện trạng và đồng ý đoàn kết lại để ngăn chặn bất kỳ quốc gia nào vi phạm cam kết này, thì an ninh tập thể không chết, vì một lý do đơn giản: nó chưa bao giờ thực sự tồn tại. Continue reading “An ninh tập thể đang thoi thóp”

Lợi thế ‘nhân quyền thấp’ của Trung Quốc 

Nguồn: Tần Huy và Perry Link, “China’s ‘Low-Human-Rights’ Advantage,” The Diplomat, 13/12/2025 

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng 

Người phương Tây nói rằng họ cần phải tránh một cuộc Chiến tranh Lạnh mới mà không nhận ra rằng họ đã ở trong cuộc chiến đó rồi – và Trung Quốc đang thắng thế. 

Tần Huy (Qin Hui), giáo sư danh dự ngành lịch sử và kinh tế tại Đại học Thanh Hoa và là một trí thức công lỗi lạc của Trung Quốc, hiện đang sống và viết sách ở nước ngoài. Hồi tháng 4 năm nay, ông đã xuất bản một cuốn sách về “lợi thế nhân quyền thấp” của Trung Quốc. Suốt nhiều năm, người phương Tây đã trầm trồ trước “phép màu” kinh tế ở Trung Quốc và kỳ vọng rằng sự phát triển của tầng lớp trung lưu Trung Quốc sẽ dẫn đến tự do hóa chính trị. Nhưng Tần chưa bao giờ nghĩ rằng ông đang chứng kiến một phép màu.  Continue reading “Lợi thế ‘nhân quyền thấp’ của Trung Quốc “

Giấc mơ điện hạt nhân của Việt Nam: Khó mấy cũng phải “né” Trung Quốc

Nguồn: Văn Thiếu Khanh, 文少卿：日本人说“时间不够了”，把越南留在了冬日的冷风里, Sina Finance, 14/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Ngày 8/12, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Naoki Ito nói với Reuters rằng, Nhật Bản đã rút khỏi kế hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân quy mô lớn tại Việt Nam, với lý do tiến độ “quá gấp gáp”.

Nói một cách đơn giản, Nhật Bản đã “xách đồ nghề bỏ chạy”. Họ thậm chí còn không bận tâm đến việc đưa ra một lời nói giảm nói tránh kiểu “điều kiện chưa chín muồi”, mà trực tiếp dùng đến câu thoái thác quen thuộc nhất, qua đó thẳng tay ném bản kế hoạch phát triển điện hạt nhân, thậm chí cả giấc mơ tạo ra “kỳ tích châu Á tiếp theo” của Việt Nam, vào giữa bầu không khí lạnh lẽo của tháng 12. Continue reading “Giấc mơ điện hạt nhân của Việt Nam: Khó mấy cũng phải “né” Trung Quốc”

Các chuyên gia Trung Quốc tác động đến chính sách đối ngoại như thế nào?

Nguồn: Sabine Mokry, “Do China’s Foreign Policy Experts Matter? How?”, War on the Rocks, 10/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong các xã hội dân chủ, giới chuyên gia chính sách đối ngoại thường có xu hướng tranh luận về vai trò và ảnh hưởng của chính họ. Các nhà phân tích thường tranh cãi xem liệu những ý kiến chuyên sâu của họ thực sự giúp định hình đường lối quản lý quốc gia hay chỉ đơn thuần là sự tô điểm bên ngoài và chính phủ có thể đón nhận hoặc phớt lờ họ tùy từng thời điểm. Người ta dễ dàng cho rằng ở Trung Quốc, động lực này hầu như không tồn tại—một hệ thống độc tài sẽ đơn giản buộc các chuyên gia phải tuân theo lề lối và chỉ tưởng thưởng những người ủng hộ ưu tiên của lãnh đạo. Continue reading “Các chuyên gia Trung Quốc tác động đến chính sách đối ngoại như thế nào?”

Trung Quốc lại muốn phân chia “Thái Bình Dương rộng lớn” với Mỹ?

Nguồn: Katsuji Nakazawa, “China’s military again aims to divide ‘vast Pacific Ocean’ with US,” Nikkei Asia, 11/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Lịch sử thay đổi nhưng vẫn lặp lại chính nó.

Cuối tuần trước, Trung Quốc đã leo thang các động thái phô trương sức mạnh quân sự trong một trò chơi “đấu trí” nguy hiểm có thể dẫn đến một cuộc đụng độ quân sự ngoài ý muốn với Nhật Bản. Cụ thể, vào thứ Bảy ngày 06/12, máy bay J-15 từ tàu sân bay Liêu Ninh đã liên tục khóa radar vào máy bay chiến đấu F-15 của Nhật Bản.

Vụ việc xảy ra ở Tây Thái Bình Dương, phía đông nam đảo chính của Okinawa, giữa lúc căng thẳng leo thang sau phát ngôn của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi về khả năng xảy ra xung đột ở Đài Loan. Continue reading “Trung Quốc lại muốn phân chia “Thái Bình Dương rộng lớn” với Mỹ?”

Tại sao Triều Tiên đang hiện đại hóa kho vũ khí thông thường?

Nguồn: Khang Vu, “Why North Korea is modernising its conventional arsenal”, The Interpreter, 12/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Đối với kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, năm 2025 là một năm tương đối yên tĩnh. Nước này không thử nghiệm vũ khí hạt nhân hay phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa nào.

Tuy nhiên, câu chuyện lại khác đối với kho vũ khí thông thường. Triều Tiên đã khởi động một chương trình hiện đại hóa đầy tham vọng bằng cách ra mắt các tàu chiến lớn nhất từ trước đến nay, nâng cấp xe tăng, sản xuất một loại đạn pháo mới, đưa vào sử dụng các drone cảm tử sử dụng AI tiên tiến, và ra mắt các hệ thống phòng không mới. Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un cũng hứa sẽ trang bị cho lực lượng không quân các “khí tài quân sự chiến lược mới”. Continue reading “Tại sao Triều Tiên đang hiện đại hóa kho vũ khí thông thường?”

Việt Nam nỗ lực thoát khỏi bẫy Mỹ-Trung

Nguồn: Derek Grossman, “Vietnam Tries to Escape the U.S.-China Trap,” Foreign Policy, 09/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Hà Nội đang âm thầm mở rộng quan hệ đối tác ra ngoài khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Giữa những ồn ào của chiến tranh và xung đột, thật dễ để bỏ qua những thay đổi địa chính trị tinh tế hơn. Một trong những thay đổi như vậy vừa diễn ra vào tháng 11, khi Việt Nam nâng cấp quan hệ đối tác với Algeria, Kuwait, và Nam Phi sau chuyến thăm của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tới ba nước này. Thoạt nhìn, điều này có vẻ không có gì đáng chú ý: Xét cho cùng, Hà Nội đã và đang nâng cấp quan hệ đối tác với nhiều quốc gia khác nhau và duy trì nhiều quan hệ đối tác như vậy trên khắp thế giới. Continue reading “Việt Nam nỗ lực thoát khỏi bẫy Mỹ-Trung”

Một tuần tồi tệ cho phe diều hâu chống Trung Quốc ở Washington

Nguồn: James Palmer, “A Bad Week for Washington’s China Hawks”, Foreign Policy, 09/12/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Những động thái nhượng bộ của Trump trước Bắc Kinh giáng một đòn mạnh vào phe theo đường lối cứng rắn của Mỹ.

Tiêu điểm tuần này: Chính quyền Trump tiếp tục động thái nhượng bộ Trung Quốc thông qua thỏa thuận xuất khẩu Nvidia; Đàn áp trực tuyến ở Hồng Kông gia tăng sau vụ hỏa hoạn chết người; Trung Quốc đạt thặng dư thương mại kỷ lục.

Trump đang thay đổi chiến lược đối với Trung Quốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Hai tuyên bố sẽ cho phép gã khổng lồ bán dẫn Nvidia xuất khẩu dòng chip cao cấp H200 sang Trung Quốc, điều này có thể mang lại lợi thế cho Bắc Kinh trong cuộc chiến giành vị thế thống trị lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. Theo phong cách đặc trưng của mình, ông Trump đòi hỏi chính phủ Mỹ phải được hưởng 25% doanh thu. Continue reading “Một tuần tồi tệ cho phe diều hâu chống Trung Quốc ở Washington”

Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?

Nguồn: Robert E. Kelly và Paul Poast, “How Much Abuse Can America’s Allies Take?”, Foreign Affairs, 08/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sự trỗi dậy của Donald Trump được cho là sẽ làm lung lay trật tự quốc tế tự do. Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã công khai chỉ trích các đồng minh châu Âu lâu năm, rút khỏi các hiệp ước quốc tế như thỏa thuận khí hậu Paris, và phàn nàn rằng Mỹ đang phải bao cấp cho các đồng minh thông qua hỗ trợ quân sự và thâm hụt thương mại.

Tuy nhiên, như đã phân tích trên Foreign Affairs năm 2022, chủ nghĩa đơn phương cứng rắn của Trump không hề phá vỡ các liên minh của Mỹ. Dù bị lung lay và thường xuyên khó chịu trước thái độ bắt nạt của Washington, các đồng minh vẫn không hề rời bỏ siêu cường hàng đầu thế giới. Các chính sách đối ngoại, chi tiêu quốc phòng và liên kết địa chính trị của các đối tác cốt lõi như Pháp, Đức, Nhật Bản, và Hàn Quốc không có sự thay đổi đáng kể nào trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump. Thay vào đó, các quốc gia này đã chọn cách chiều theo Trump. Lý do là họ nhận thấy việc nới lỏng quan hệ với Mỹ sẽ gây ra rủi ro lớn hơn cho lợi ích kinh tế và an ninh của họ, hơn là việc cố gắng chống lại những hành vi chỉ trích gay gắt từ ông. Continue reading “Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?”

Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi

Tác giả: Nguyễn Kế Thùy Linh

Friend-shoring là việc chủ động tái cấu trúc hoặc dịch chuyển chuỗi cung ứng, sản xuất và mua sắm sang các quốc gia được coi là đáng tin cậy hoặc đối tác an toàn về chính trị và kinh tế, nhằm giảm rủi ro gián đoạn và tăng độ tin cậy của nguồn cung.[1]

Sự xuất hiện của friend-shoring phản ánh một bước chuyển quan trọng trong cách các quốc gia tổ chức chuỗi cung ứng. Trong nhiều thập kỷ, toàn cầu hóa vận hành dựa trên nguyên tắc đơn giản: sản xuất ở nơi có chi phí thấp nhất. Lao động rẻ ở Trung Quốc hay linh kiện giá thấp ở Đông Nam Á từng là yếu tố đủ để định hướng dòng dịch chuyển của các nhà máy và đơn hàng. Nhưng friend-shoring đưa thêm một tiêu chí mới vào quá trình này: mức độ tin cậy về chính trị và an ninh. Điều đó buộc cả doanh nghiệp lẫn chính phủ phải cân nhắc không chỉ chi phí, mà còn rủi ro phát sinh từ môi trường chính trị của từng quốc gia. Theo đó, những quốc gia có chi phí thấp nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể bị loại khỏi chuỗi cung ứng, trong khi các quốc gia ổn định và thân thiện về mặt chính trị, dù chi phí cao hơn, lại trở thành lựa chọn được ưu tiên. Continue reading “Friend-shoring: Cơ hội và thách thức cho các nền kinh tế mới nổi”