Category: An ninh quốc tế

Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?

Nguồn: Robert E. Kelly và Paul Poast, “How Much Abuse Can America’s Allies Take?”, Foreign Affairs, 08/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sự trỗi dậy của Donald Trump được cho là sẽ làm lung lay trật tự quốc tế tự do. Trong nhiệm kỳ đầu, Trump đã công khai chỉ trích các đồng minh châu Âu lâu năm, rút khỏi các hiệp ước quốc tế như thỏa thuận khí hậu Paris, và phàn nàn rằng Mỹ đang phải bao cấp cho các đồng minh thông qua hỗ trợ quân sự và thâm hụt thương mại.

Tuy nhiên, như đã phân tích trên Foreign Affairs năm 2022, chủ nghĩa đơn phương cứng rắn của Trump không hề phá vỡ các liên minh của Mỹ. Dù bị lung lay và thường xuyên khó chịu trước thái độ bắt nạt của Washington, các đồng minh vẫn không hề rời bỏ siêu cường hàng đầu thế giới. Các chính sách đối ngoại, chi tiêu quốc phòng và liên kết địa chính trị của các đối tác cốt lõi như Pháp, Đức, Nhật Bản, và Hàn Quốc không có sự thay đổi đáng kể nào trong nhiệm kỳ đầu tiên của chính quyền Trump. Thay vào đó, các quốc gia này đã chọn cách chiều theo Trump. Lý do là họ nhận thấy việc nới lỏng quan hệ với Mỹ sẽ gây ra rủi ro lớn hơn cho lợi ích kinh tế và an ninh của họ, hơn là việc cố gắng chống lại những hành vi chỉ trích gay gắt từ ông. Continue reading “Các đồng minh còn có thể chịu đựng sự bắt nạt của Mỹ tới đâu?”

Cái bóng quá lớn của Biden tại Ukraine

Nguồn: Adrian Karatnycky, “Biden’s Long Shadow Over Ukraine,” Foreign Policy, 05/12/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Chính quyền của Biden đã làm Ukraine thất vọng ở hầu hết mọi mặt, theo đó định hình cuộc chiến cho đến ngày nay.

Cuối mùa hè năm 2022, Ukraine đã phát động một cuộc phản công lớn ở miền nam đất nước. Vào ngày 11/11, chiến dịch này đã giải phóng thành phố Kherson và toàn bộ các khu vực trước đây do Nga chiếm đóng ở phía tây Sông Dnipro.

Giữa niềm hân hoan khi Ukraine trở về Kherson, ít có ai chú ý đến cuộc rút lui ngoạn mục của lực lượng bị mắc kẹt của Moscow. Suốt nhiều tuần, ước tính khoảng 20.000 đến 30.000 binh sĩ Nga, bao gồm các đơn vị tinh nhuệ được điều đến để củng cố mặt trận, cùng với một lượng lớn thiết bị quân sự, đã được sơ tán an toàn qua Sông Dnipro bằng phà, phao, và một cây cầu mà trước đó Ukraine từng phong tỏa một phần. Continue reading “Cái bóng quá lớn của Biden tại Ukraine”

Mười điểm gây chấn động từ chiến lược an ninh quốc gia mới của Trump

Nguồn: Rick Landgraf, “Ten Jolting Takeaways from Trump’s New National Security Strategy”, War on the Rocks, 05/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Mỹ đã công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới, và nó thực sự gây chấn động toàn bộ hệ thống. Đây không chỉ đơn thuần là bản trình bày công khai mới nhất về các nguyên tắc, tham vọng và ưu tiên định hướng cho chính sách đối ngoại của Mỹ. Thay vào đó, nó giống như một tuyên ngôn vạch ra một dự án Mỹ hoàn toàn khác biệt. So với các văn kiện trước đây, chiến lược này có vẻ hẹp hơn, mang nặng tính đảng phái hơn, hướng vào bên trong nước nhiều hơn và chủ yếu tập trung vào cá nhân. Dưới đây là mười điểm quan trọng giúp ta hiểu rõ hơn về cách Mỹ nhìn nhận vai trò và vị thế của mình trên trường quốc tế. Continue reading “Mười điểm gây chấn động từ chiến lược an ninh quốc gia mới của Trump”

Netanyahu vẫn đang theo đuổi một chiến lược Gaza thất bại như xưa

Nguồn: Rob Geist Pinfold, “Netanyahu Is Still Following the Same Failed Gaza Strategy”, Foreign Policy, 03/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Sau hai năm trì hoãn, chính phủ Israel gần đây đã bỏ phiếu thành lập một ủy ban điều tra về nguyên nhân vụ tấn công của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023. Những người phản đối nhanh chóng cho rằng đây sẽ là một kế hoạch tẩy trắng, vì Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu từ lâu đã từ chối nhận bất kỳ trách nhiệm nào. Tuy nhiên, Netanyahu đã ngầm thừa nhận trách nhiệm của mình bằng cách liên tục loại trừ khả năng quay trở lại trạng thái trước chiến tranh của Gaza—một trạng thái do chính ông thiết kế và duy trì. Continue reading “Netanyahu vẫn đang theo đuổi một chiến lược Gaza thất bại như xưa”

Ngành công nghiệp lừa đảo của Campuchia đã quá lớn để sụp đổ?

Nguồn: Jack Adamović Davies, “Is Cambodia’s Scam Industry Too Big to Fail?”, Foreign Policy, 01/12/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Việc cố vấn riêng bị Bộ Tư pháp Mỹ truy tố vì tổ chức mạng lưới lừa đảo lớn nhất lịch sử sẽ là một đòn chí mạng cho sự nghiệp chính trị của hầu hết các Thủ tướng. Nhưng điều đó lại không hề ảnh hưởng đến Thủ tướng Campuchia Hun Manet. Dưới sự bảo hộ của chính phủ ông – và trước đó là của cha ông, Hun Sen – một mạng lưới hơn 250 trung tâm lừa đảo đã bén rễ và hoạt động khắp Campuchia.

Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, các hoạt động lừa đảo quy mô công nghiệp này sử dụng hơn 100.000 lao động từ nạn buôn người và lao động cưỡng bức, thu về hàng tỷ USD mỗi năm. Phần lớn số tiền bẩn này được đổ vào hệ thống chính trị gia đình trị đã bén rễ ở Campuchia, giúp duy trì chế độ cha truyền con nối lên nắm quyền nhờ đảo chính năm 1997 và không ngần ngại sử dụng các chiến thuật mạnh tay, đàn áp để duy trì cái mà Tổ chức Human Rights Watch gọi là “nhà nước độc đảng”. Continue reading “Ngành công nghiệp lừa đảo của Campuchia đã quá lớn để sụp đổ?”

Trump đã đánh giá sai chiến lược của Trung Quốc như thế nào?

Nguồn: Raja Krishnamoorthi, “What Trump Gets Wrong About China”, Foreign Affairs, 28/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Vào tháng Mười, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc gặp với nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề hội nghị APEC ở Hàn Quốc. Theo ông Trump, cuộc gặp với ông Tập – lần gặp đầu tiên kể từ khi ông tái nhậm chức vào tháng Giêng – là một “thành công lớn”, đến mức “đạt 12 trên 10 điểm”. Nhưng trên thực tế, đây là một thất bại. Ông Tập đã đưa ra một số cam kết với Mỹ, như giúp kiềm chế dòng fentanyl từ Trung Quốc. Tuy nhiên, những lợi ích này phải đánh đổi bằng những nhượng bộ đáng kể từ phía Mỹ trong các lĩnh vực kiểm soát xuất khẩu, thương mại và đóng tàu. Ngay cả với những nhượng bộ từ Bắc Kinh, thị trường Trung Quốc ngày nay vẫn khó tiếp cận hơn đối với các nhà sản xuất Mỹ so với mười tháng trước. Nói cách khác, vị thế cạnh tranh của Mỹ đối với Trung Quốc đã yếu hơn kể từ ngày ông Trump nhậm chức. Continue reading “Trump đã đánh giá sai chiến lược của Trung Quốc như thế nào?”

Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Tái diễn chiến lược ‘rút lui thể diện’ kiểu Mỹ

Nguồn: Bào Thiệu Sơn, 鲍韶山：从越南到阿富汗，再到乌克兰，美式“体面撤退”又来了, Guancha, 02/12/2025.

Biên dịch: Lê Thị Thanh Loan

Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Lịch sử một lần nữa lặp lại

Thế giới đang chứng kiến ​trật tự đơn cực xuất hiện sau năm 1991 dần đi đến hồi kết. Ở Ukraine, khối phương Tây đã phải gặp phải một thất bại chiến lược toàn diện, và bên đã đánh bại họ là Nga – đất nước mà trong ba thập kỷ qua họ vẫn chế giễu là “một trạm xăng đội lốt quốc gia”.

Thực tế trên chiến trường đã rất rõ ràng: Quân đội Nga đang tiến triển ổn định trên mọi mặt trận quan trọng; ngành công nghiệp quốc phòng của Moscow đã vượt qua toàn bộ liên minh NATO trong việc sản xuất đạn pháo 152 mm và 155 mm, với mức gấp từ 3 đến 10 lần; các đơn vị cấp lữ đoàn của Ukraine buộc phải dựa vào lực lượng lính nghĩa vụ ở độ tuổi 50-60 và cả những binh sĩ vừa xuất viện do bị thương nhẹ, để thực hiện đợt tái tổ chức lần thứ ba, thậm chí là lần thứ tư. Continue reading “Từ Việt Nam, Afghanistan đến Ukraine: Tái diễn chiến lược ‘rút lui thể diện’ kiểu Mỹ”

Kế hoạch 15 điểm để chấm dứt xung đột giữa Ukraine và Nga

Nguồn: Ryan Evans, “A 15-Point Plan to Get to a Ukrainian-Russian Settlement”, War on the Rocks, 25/11/2025.

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tôi không rõ nguồn gốc của kế hoạch hòa bình 28 điểm do chính quyền Trump đề xuất nhằm giải quyết cuộc xung đột Nga-Ukraine, nhưng có thể khẳng định chắc chắn rằng nó đã gây ra một làn sóng tranh cãi lớn tại Kyiv, các cường quốc đồng minh quân sự châu Âu, và trong giới lập pháp Mỹ. Nhiều Thượng nghị sĩ Cộng hòa đã bày tỏ quan điểm, cho rằng tài liệu này, nếu không phải là trò cười, thì ít nhất cũng là một sản phẩm có nguồn gốc từ Nga.

Bản kế hoạch cũng chứa một số điểm kỳ lạ: có những điều tham chiếu đến START I, một hiệp ước không còn hiệu lực và đã được thay thế. Ngoài ra còn có những lỗ hổng lớn đến mức mà bạn có thể dễ dàng nhận thấy, chẳng hạn như việc hạn chế Ukraine bắn tên lửa tầm xa vào St. Petersburg và Moscow trong khi không đề cập gì đến rocket hay drone. Continue reading “Kế hoạch 15 điểm để chấm dứt xung đột giữa Ukraine và Nga”

Phải chăng đây là hồi kết của kỷ nguyên hòa bình dài nhất?

Nguồn: Graham Allison và James A. Winnefeld, Jr., “The End of the Longest Peace?”, Foreign Affairs, 24/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Một trong những thành tựu vĩ đại nhất của lịch sử đang bị đe dọa.

Tám thập kỷ qua là khoảng thời gian dài nhất không có chiến tranh giữa các cường quốc kể từ thời Đế chế La Mã. Kỷ nguyên hòa bình kéo dài bất thường này diễn ra sau hai cuộc chiến thảm khốc, mỗi cuộc chiến đều có sức tàn phá khủng khiếp hơn nhiều so với các xung đột trước đó, đến nỗi các nhà sử học thấy cần phải tạo ra một phạm trù hoàn toàn mới để mô tả chúng: chiến tranh thế giới. Nếu phần còn lại của thế kỷ 20 cũng bạo lực như hai thiên niên kỷ trước, thì cuộc đời của hầu hết mọi người đang sống ngày nay hẳn đã khác xa. Continue reading “Phải chăng đây là hồi kết của kỷ nguyên hòa bình dài nhất?”

Ukraine đối mặt với lựa chọn khó khăn từ Trump

Nguồn: Sam Skove và John Haltiwanger, “Trump Presents Ukraine With a ‘Very Tough Choice’”, Foreign Policy, 21/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trong những ngày tới, Ukraine phải đối mặt với một quyết định khó khăn khi chính quyền Trump thúc ép nước này chấp nhận một kế hoạch hòa bình 28 điểm yêu cầu Ukraine phải chấp nhận những nhượng bộ lớn cho Nga, bao gồm việc từ bỏ cả những vùng lãnh thổ mà lực lượng Nga hiện không chiếm đóng.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu trước nhân dân vào thứ Sáu rằng: “Hiện tại, Ukraine đang chịu một trong những áp lực nặng nề nhất từ trước đến nay”. Ông Zelensky nói thêm: “Hiện tai, Ukraine có thể phải đối mặt với một lựa chọn rất khó khăn. Hoặc là đánh đổi phẩm giá của chúng ta, hoặc là nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng. Hoặc là kế hoạch 28 điểm khó khăn, hoặc là một mùa đông cực kỳ khắc nghiệt—khắc nghiệt nhất từ trước đến nay—và những hiểm nguy đi kèm”. Continue reading “Ukraine đối mặt với lựa chọn khó khăn từ Trump”

Tại sao các đồng minh của Mỹ nên sở hữu vũ khí hạt nhân?

Nguồn: Moritz S. Graefrath và Mark A. Raymond, “America’s Allies Should Go Nuclear,” Foreign Affairs, 19/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Phổ biến vũ khí hạt nhân có chọn lọc sẽ củng cố trật tự toàn cầu, chứ không phải chấm dứt nó.

Có lẽ ít có kịch bản nào khiến các chuyên gia và nhà hoạch định chính sách lo ngại bằng viễn cảnh phổ biến vũ khí hạt nhân. Việc Nga sẵn sàng đe dọa triển khai vũ khí hạt nhân chiến thuật trong cuộc chiến chống lại Ukraine, mối quan tâm mơ hồ của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với việc thử nghiệm hạt nhân, và việc Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (START, nhằm hạn chế quy mô kho vũ khí hạt nhân của Nga và Mỹ) năm 2010 sắp hết hạn đã nhắc nhở thế giới về tiềm năng hủy diệt lâu dài của vũ khí hạt nhân và làm dấy lên nỗi sợ đối với việc sử dụng chúng. Các nhà lãnh đạo Mỹ tin rằng việc phổ biến vũ khí hạt nhân sẽ gây tổn hại sâu sắc đến lợi ích chiến lược của nước này và làm mất ổn định hơn nữa trật tự toàn cầu vốn đã mong manh. Trong những tháng gần đây, họ đã đẩy mạnh cam kết ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân, và các cuộc không kích vào các địa điểm hạt nhân ở Iran vào tháng 6 cho thấy Washington sẽ sử dụng vũ lực để ngăn chặn nhiều quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân hơn nữa. Continue reading “Tại sao các đồng minh của Mỹ nên sở hữu vũ khí hạt nhân?”

Bảy cuộc xung đột cần theo dõi trong năm tới

Nguồn: Sondre Ulvund Solstad, “Seven conflicts to watch in the coming year”, The Economist, 12/11/2025

Biên dịch: Tạ Kiều Trang

Có nơi mới chỉ manh nha, có nơi đã thành điểm nóng.

Trong thập kỷ qua, số lượng các cuộc xung đột vũ trang đang diễn ra đã tăng vọt. Nhiều cuộc xung đột trong số đó đặc biệt tàn khốc. Một số xung đột khác tuy chưa chạm đến ngưỡng bạo lực, nhưng một khi bùng phát, chúng sẽ đảo lộn cả khu vực và thế giới.

1. Trung Quốc và Đài Loan

– Tỷ lệ chi tiêu quân sự toàn cầu: Trung Quốc 12% | Đài Loan 0,8%

– Các nước liên kết với Đài Loan: Mỹ 22,3% | Nhật Bản 2,1% | Hàn Quốc 2,2% Continue reading “Bảy cuộc xung đột cần theo dõi trong năm tới”

Vì sao Nga không kịp thời dừng lại khi lún sâu vào vũng lầy xung đột Ukraine?

 

Nguồn: Tĩnh Dạ Sử Ngôn, “撑得越久，输得越惨？深陷俄乌冲突泥潭的俄罗斯为何不及时止损？”, 静夜史言, 26/07/2025

Biên dịch và ghi chú: Nguyễn Hải Hoành

Nga hiện nay đang lâm vào tình trạng khó xử nhất là: Rõ ràng không thấy hy vọng chiến thắng, nhưng lại cứ phải kiên quyết bám trụ.

Người viết bài này luôn cho rằng, đối với một cường quốc như Nga, chiến tranh chớp nhoáng, thắng nhanh mới là lựa chọn tối ưu. Bởi vì, ngoài việc phải đối phó với sự khiêu khích điên cuồng từ các kẻ thù xung quanh, cường quốc đó còn phải chống lại sự bao vây, ngăn chặn có tính toán của các cường quốc khác. Trong bối cảnh phải ứng phó với nhiều cuộc khủng hoảng, điều tối kỵ nhất đối với một cường quốc là bị một cuộc khủng hoảng cụ thể nào đó níu chân. Continue reading “Vì sao Nga không kịp thời dừng lại khi lún sâu vào vũng lầy xung đột Ukraine?”

Giai đoạn khắc nghiệt nhất của Ukraine trong cuộc chiến với Nga đang đến gần

Nguồn: Jack Watling, “Ukraine’s Hardest Winter”, Foreign Affairs, 11/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Nga đã lên kế hoạch chiếm thị trấn Pokrovsk của Ukraine, một trung tâm hậu cần quan trọng ở vùng Donetsk, vào tháng 11 năm 2024. Nhưng lực lượng của họ đã chậm tiến độ một năm so với kế hoạch. Lính phòng thủ Ukraine, dù bị áp đảo về số lượng, đã chiến đấu ngoan cường để giữ vững phòng tuyến Donbas, tiêu diệt hơn 20.000 quân Nga mỗi tháng trong quá trình này. Hiện tại, Nga dường như sắp hoàn tất việc củng cố quyền kiểm soát tại khu vực thị trấn đã bị hủy hoại này, khi Nga liên tục đưa thêm quân vào các tòa nhà đổ nát của Pokrovsk, đồng thời sử dụng drone để cắt đứt nguồn tiếp tế của lực lượng phòng thủ Ukraine. Continue reading “Giai đoạn khắc nghiệt nhất của Ukraine trong cuộc chiến với Nga đang đến gần”

Hệ lụy từ gia tăng tranh chấp nguồn nước ở Nam Á

Nguồn: “South Asia’s water wars”, The Economist, 06/11/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Hiếm khi được yên bình, tình hình chính trị xuyên biên giới của các con sông lớn ở Nam Á gần đây đã trở nên sôi sục. Cuối tháng 10, Afghanistan công bố kế hoạch xây đập trên sông Kabul, khiến Pakistan tức giận, nhất là khi hai nước vừa xảy ra giao tranh biên giới vài ngày trước đó. Cũng trong tháng trước, hàng ngàn người Bangladesh đã biểu tình phản đối việc Ấn Độ kiểm soát dòng chảy của sông Teesta, một nhánh của sông Brahmaputra (gọi là Jamuna ở Bangladesh). Ấn Độ vẫn chưa khôi phục Hiệp ước Nguồn Nước Indus (ký năm 1960) với Pakistan, một thỏa thuận chia sẻ nguồn nước đã bị đình chỉ vào tháng 4 sau một cuộc tấn công khủng bố ở Kashmir. Continue reading “Hệ lụy từ gia tăng tranh chấp nguồn nước ở Nam Á”

Về việc sử dụng và lạm dụng thuật ngữ ‘Chủ nghĩa khủng bố ma túy’

Nguồn: Philip A. Berry, “The Use and Abuse of ‘Narco-Terrorism’,” Foreign Policy, 07/11/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Từ Afghanistan đến Venezuela, thuật ngữ gây hiểu lầm này đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều thập kỷ thực hiện các chính sách sai lầm nhằm giải quyết các vấn đề thực tế.

Kể từ đầu tháng 9 đến nay, quân đội Mỹ đã tiến hành một loạt các cuộc tấn công chết người nhắm vào các tàu thuyền bị tình nghi vận chuyển ma túy ở vùng biển Caribbean và Thái Bình Dương, khiến ít nhất 70 người thiệt mạng.

Chính quyền Trump đã trình bày một số lập luận pháp lý và hùng biện đáng ngờ cho những hoạt động gây tranh cãi và bất hợp pháp này. Nhiều lập luận trong số đó xoay quanh “khủng bố ma túy” (narco-terrorism) – thuật ngữ mà Tổng thống Donald Trump đưa ra như một lý do hiển nhiên để biện minh cho việc sử dụng vũ lực quân sự. Continue reading “Về việc sử dụng và lạm dụng thuật ngữ ‘Chủ nghĩa khủng bố ma túy’”

Ảo mộng về một Trung Đông mới

Nguồn: Marc Lynch, “The Fantasy of a New Middle East”, Foreign Affairs, 31/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Trật tự khu vực Trung Đông đang phát triển nhanh chóng, nhưng không theo cách mà nhiều quan chức Israel và Mỹ giả định. Nỗ lực của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Gaza đã mang lại kết quả là toàn bộ con tin Israel còn sống sót được trả tự do và tạo ra một khoảng bình yên giữa những cuộc tàn sát và hủy diệt không ngừng ám ảnh vùng đất này. Bước đột phá đó đã làm dấy lên hy vọng về một sự chuyển đổi khu vực rộng lớn hơn, ngay cả khi những gì xảy ra sau lệnh ngừng bắn ban đầu vẫn còn hết sức bất định. Chính Trump tuyên bố về một sự khởi đầu cho hòa bình tại Trung Đông. Nếu thỏa thuận của ông Trump ngăn chặn được việc trục xuất người Palestine khỏi Gaza và sáp nhập Bờ Tây, nhiều chính phủ Ả Rập có thể lại sẵn lòng xem xét bình thường hóa quan hệ với Israel. Thật vậy, người Israel coi việc các nhà lãnh đạo Ả Rập gây áp lực buộc Hamas chấp nhận thỏa thuận của Trump là bằng chứng cho thấy việc bình thường hóa quan hệ có thể được đưa trở lại bàn đàm phán. Continue reading “Ảo mộng về một Trung Đông mới”

Hướng tới một ‘thỏa thuận đình chiến’ ở Đài Loan

Nguồn: Stephen Wertheim, “Toward a Taiwan Truce,” Foreign Affairs, 28/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Trump và Tập có thể rút lui khỏi bờ vực chiến tranh như thế nào?

Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp nhau vào thứ Năm ngày 30/10, họ nên hành động mạnh mẽ để giảm thiểu nguy cơ chiến tranh tại Đài Loan. Nguy cơ này đã lên đến mức báo động trong những năm gần đây. Trung Quốc, bên nguy hiểm nhất, đã quân sự hóa Eo biển Đài Loan, tiến hành cả các cuộc tập trận quân sự quy mô lớn mô phỏng các cuộc phong tỏa hòn đảo lẫn các cuộc xâm nhập hàng ngày qua đường trung tuyến. Về phần mình, Đài Loan, dưới thời Tổng thống Lại Thanh Đức, đã khẳng định chủ quyền theo những cách thức mới và gây bất ổn, tuyên bố rằng hệ thống chính trị của mình là độc lập và đang bị đại lục đe dọa. Trong khi đó, Mỹ ngày càng thiên vị trong việc ủng hộ Đài Loan, làm xói mòn những thỏa thuận trước đây đã đạt được với Bắc Kinh về các vấn đề xuyên eo biển. Continue reading “Hướng tới một ‘thỏa thuận đình chiến’ ở Đài Loan”

Ai đang can thiệp vào GPS máy bay trên toàn thế giới?

Nguồn: Elisabeth Braw, “Who Is Messing With Airplane GPS Worldwide?,” Foreign Policy, 27/10/2025

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Làn sóng can thiệp toàn cầu đe dọa an toàn hàng không.

Một kẻ nào đó đang can thiệp vào hoạt động hàng không ở khu vực Biển Baltic, gây nhiễu và thao túng tín hiệu GPS, vốn cho phép máy bay (và phi công) biết vị trí của chúng và các máy bay khác. Làn sóng can thiệp cũng đang gia tăng chóng mặt ở các điểm nóng địa chính trị khác. Và mọi quốc gia đều nên quan tâm, bởi can thiệp GPS ảnh hưởng đến máy bay ở rất xa các điểm nóng trực tiếp. Trong lúc tác hại đối với hàng không dân dụng đang gia tăng trong âm thầm, không ai được an toàn. Continue reading “Ai đang can thiệp vào GPS máy bay trên toàn thế giới?”

Ấn Độ có thể tiếp tục trỗi dậy mà không cần quan tâm đến biến động khu vực?

Nguồn: Chietigj Bajpaee, “Can India Continue to Rise Without Its Region?”, Foreign Policy, 20/10/2025

Biên dịch: Viên Đăng Huy

Tình hình Nam Á gần đây đang cho thấy những điểm tương đồng đến lạ lùng. Phong trào biểu tình do Thế hệ Z dẫn dắt đã lật đổ Thủ tướng K.P. Sharma Oli ở Nepal vào tháng 9 phảng phất hình ảnh của cái gọi là “cách mạng gió mùa” (monsoon revolution) ở Bangladesh vào tháng 8 năm ngoái, khi Thủ tướng Sheikh Hasina bị phế truất, cũng như phong trào aragalaya (đấu tranh) năm 2022 ở Sri Lanka đã lật đổ Tổng thống đương nhiệm Gotabaya Rajapaksa. Sự xuất hiện thường xuyên của các phong trào “quyền lực nhân dân” này phản ánh một số thách thức mang tính cấu trúc mà khu vực đang phải đối mặt, bao gồm bất ổn chính trị, kiệt quệ kinh tế và áp lực dân số. Continue reading “Ấn Độ có thể tiếp tục trỗi dậy mà không cần quan tâm đến biến động khu vực?”