Cuộc khủng hoảng sắp tới của chế độ độc đảng Trung Quốc

Nguồn: Minxin Pei, “The Coming Crisis of China’s One-Party Regime”, Project Syndicate, 20/09/2019.

Biên dịch: Phan Nguyên

Vào ngày 1 tháng 10 năm nay, để đánh dấu 70 năm ngày quốc khánh nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ có bài phát biểu nhằm ca ngợi thành tích của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) kể từ năm 1949. Nhưng bất chấp sự tự tin và lạc quan rõ ràng của ông Tập, các thành viên trên dưới của  Đảng ngày càng lo lắng cho triển vọng tương lai của chế độ – với những lý do chính đáng.

Vào năm 2012, khi Tập lên nắm quyền lãnh đạo ĐCSTQ, ông đã hứa rằng Đảng sẽ cố gắng mang lại những thành công vĩ đại trước thềm hai lễ kỷ niệm một trăm năm sắp tới, đó là ngày thành lập ĐCSTQ vào năm 1921 và ngày quốc khánh nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa vào năm 1949. Nhưng một sự suy giảm kinh tế dai dẳng và căng thẳng gia tăng với Hoa Kỳ có thể sẽ làm xáo trộn tâm trạng của ĐCSTQ trong lễ kỷ niệm năm 2021. Và chế độ độc đảng thậm chí có thể không tồn tại được cho đến năm 2049. Continue reading “Cuộc khủng hoảng sắp tới của chế độ độc đảng Trung Quốc”

21/09/1792: Chế độ quân chủ bị bãi bỏ ở Pháp

Nguồn: Monarchy abolished in France, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1792, tại nước Pháp cách mạng, Hội đồng Lập pháp đã bỏ phiếu bãi bỏ chế độ quân chủ và thành lập nền Cộng hòa thứ nhất. Biện pháp này được đưa ra một năm sau khi vua Louis XVI miễn cưỡng phê chuẩn một hiến pháp mới, tước đi phần lớn quyền lực của ông. Continue reading “21/09/1792: Chế độ quân chủ bị bãi bỏ ở Pháp”

Thế giới hôm nay: 21/09/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Thomas Cook, công ty lữ hành trọn gói lâu đời nhất thế giới, đang trên bờ vực phá sản. Hai chủ nợ chính của công ty là Royal Bank of Scotland và Lloyds đã đe dọa sẽ ngừng hỗ trợ nếu hãng không thể tìm được thêm 200 triệu bảng (250 triệu đô la) nguồn vốn, bên cạnh gói cứu trợ 900 triệu bảng đã được thỏa thuận vào tháng trước, để giúp hãng vượt qua mùa đông khắc nghiệt sắp tới.

Donald Trump đã công bố một vòng trừng phạt mới đối với Ngân hàng Trung ương Iran và quỹ đầu tư quốc gia của nước này. “Hiện tại, chúng tôi đã cắt tất cả các nguồn vốn vào Iran”, ông Steven Mnuchin, Bộ trưởng Tài chính Mỹ cho biết. Mỹ đổ lỗi cho Iran về các cuộc tấn công vào các cơ sở dầu mỏ của Ả Rập Saudi. Tehran phủ nhận mọi trách nhiệm và tuyên bố sẽ đáp trả hành động quân sự bằng một cuộc chiến tranh toàn diện. Continue reading “Thế giới hôm nay: 21/09/2019”

Số phận bi kịch của con cái một số nhà lãnh đạo Liên Xô

So phan con cai mot so nha lanh dao chop bu cua Lien Xo hinh anh 3

Những người cha của họ từng điều hành đất nước, xây dựng Liên Xô, đưa con người lên vũ trụ, hoặc từng hủy hoại cuộc sống của hàng nghìn người khác.

Sergo Beria: chế tạo tên lửa ở nơi tha hương

Cánh tay phải của Stalin và là người đứng đầu Bộ Dân ủy Nội vụ (NKVD), Lavrenty Beria chỉ có một người con trai. Sergo có một sự nghiệp sáng giá khi làm kỹ sư quân sự.

Ở giai đoạn ban đầu của Thế chiến 2, thanh niên trẻ tuổi khi đó mới 20 tuổi gia nhập quân đội, trở thành một kỹ sư quân sự giữ hàm trung úy.

Năm 1941, Sergo được gửi tới Iran trong một chiến dịch đặc biệt tối mật. Năm 1942, Sergo làm việc trong Nhóm các lực lượng Bắc Caucasus, và sau đó, trong một nhiệm vụ đặc biệt, ông tham dự các cuộc họp Tehran và Yalta giữa những người đứng đầu liên minh chống Hitler. Continue reading “Số phận bi kịch của con cái một số nhà lãnh đạo Liên Xô”

20/09/1973: ‘Trận chiến Giới tính’ trong môn quần vợt

Nguồn: King triumphs in Battle of Sexes, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1973, trong một trận đấu quần vợt “Trận chiến Giới tính” được đăng tải rộng rãi trên khắp các mặt báo, nữ vận động viên hàng đầu Billie Jean King, 29 tuổi, đã đánh bại Bobby Riggs, 55 tuổi, một cựu nam vận động viên xếp hạng số 1. Riggs (1918-1995), một người theo chủ nghĩa số vanh giới tính tự xưng, khoe khoang rằng phụ nữ thấp kém hơn, rằng họ không thể xử lý áp lực của trò chơi này, và thậm chí ở tuổi 55 ông có thể đánh bại bất kỳ nữ vận động viên nào. Continue reading “20/09/1973: ‘Trận chiến Giới tính’ trong môn quần vợt”

Thế giới hôm nay: 20/09/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Quốc hội Áo đã bỏ phiếu phủ quyết thỏa thuận thương mại được đàm phán giữa Liên minh châu Âu và nhóm Mercosur của các nước Nam Mỹ. Các nghị sĩ lo ngại Brazil, một nước sẽ tham gia thỏa thuận này, không kiểm soát được các đám cháy trong rừng nhiệt đới Amazon. Pháp và Ireland cũng bày tỏ quan ngại. Hiệp định thương mại này mất 20 năm để đàm phán nhưng phải được tất cả các thành viên EU phê chuẩn.

Sau khi không đạt được thế đa số để lập chính phủ, Thủ tướng Binyamin Netanyahu của Israel đã mời đối thủ chính của mình thảo luận về thỏa thuận chia sẻ quyền lực. Nhưng Benny Gantz, lãnh đạo của đảng Xanh và Trắng trung tả, dường như đã từ chối. Đảng của ông, đang dẫn đầu sau khi 98% số phiếu được kiểm, kêu gọi đảng Likud loại bỏ ông Netanyahu. Continue reading “Thế giới hôm nay: 20/09/2019”

Tại sao Liên Xô giúp đỡ Bắc Việt?

Nguồn: Sergey Radchenko, “Why Were the Russians in Vietnam?”, The New York Times, 27/03/2018.

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Ngày nay chúng ta đã biết được tại sao người Mỹ lại mất quá nhiều thời gian như vậy trước khi rút khỏi Việt Nam: Rời đi có nghĩa là thể hiện sự yếu đuối trước mối đe dọa của Cộng sản toàn cầu, gây ra phản ứng dữ dội tại quê nhà và đánh mất uy tín của Mỹ đối với các đồng minh.

Nhưng nếu sự tham gia của Mỹ được hiểu rõ, người ta lại chẳng thể nói điều tương tự về siêu cường đối thủ của họ, Liên Xô. Người Liên Xô nhận được gì từ việc ủng hộ một cuộc chiến nơi rừng rậm xa xôi, gửi các cố vấn, vật tư và tiền của đến giúp đỡ Bắc Việt – chấp nhận thực hiện một hành động không chỉ làm đóng băng quan hệ Xô-Mỹ, mà còn có nguy cơ châm ngòi xung đột toàn cầu? Continue reading “Tại sao Liên Xô giúp đỡ Bắc Việt?”

19/09/1995: ‘Tuyên ngôn Unabomber’ được công bố

Nguồn: Unabomber manifesto published, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1995, một bản tuyên ngôn viết bởi Unabomber, một kẻ khủng bố chống công nghệ, đã được tờ New York Times và Washington Post đăng tải với hy vọng ai đó sẽ nhận ra kẻ thủ ác mà suốt 17 năm qua đã gửi bom tự chế qua thư, giết hại và làm bị thương rất nhiều người vô tội trên khắp Hoa Kỳ. Sau khi đọc văn bản trên báo, David Kaczynski nhận thấy cách viết này rất giống với anh trai Ted của mình, người sau đó đã bị buộc tội gây ra các vụ tấn công và bị kết án chung thân không ân xá. Unabomber phải chịu tội giết chết 3 người và làm bị thương 23 người khác. Continue reading “19/09/1995: ‘Tuyên ngôn Unabomber’ được công bố”

Thế giới hôm nay: 19/09/2019

Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy

Cục Dự trữ Liên bang một lần nữa cắt giảm lãi suất 0,25% xuống phạm vi mục tiêu 1,75-2,0% nhưng không đưa ra dấu hiệu rõ ràng về động thái tiếp theo. Họ cho biết đầu tư kinh doanh và xuất khẩu đã suy yếu kể từ cuộc họp thiết lập chính sách gần nhất của họ vào tháng 7 khi họ cắt giảm lãi suất lần đầu tiên kể từ 2008, nhưng chi tiêu hộ gia đình vẫn “tăng với tốc độ mạnh mẽ.”

Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez tuyên bố nước này sẽ tổ chức tổng tuyển cử vào tháng 11. Đảng Xã hội của ông Sánchez giành được nhiều ghế nhất trong cuộc bầu cử hồi tháng 4 nhưng thất bại trong việc thành lập chính phủ vì đảng của ông không chiếm đa số. Đảng của ông đã ngăn ông tìm kiếm một liên minh tiềm năng với Podemos, một đảng dân túy cánh tả. Continue reading “Thế giới hôm nay: 19/09/2019”

Tại sao khối Ả Rập ngày càng chia rẽ?

Nguồn: Jasmine M. El-Gamal, “Is Arab Unity Dead?”, Project Syndicate, 12/09/2019.

Biên dịch: Phan Nguyên

Trong lịch sử, nhiệm vụ thúc đẩy chủ nghĩa đa phương ở Trung Đông thuộc về hai tổ chức: Liên đoàn Ả Rập, một liên minh hợp tác rộng rãi về các vấn đề chính trị, kinh tế và văn hóa, và Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), chủ yếu liên quan đến vấn đề kinh tế. Bất chấp sự khác biệt về lịch sử, trọng tâm và thành phần tham gia, cả hai cơ quan này đều có ý định trở thành phương tiện đảm bảo sự thống nhất của khối Ả Rập trong các vấn đề quan trọng – như chống lại Israel – và tránh xung đột giữa các quốc gia thành viên.

Trong nhiều thập niên, cuộc xung đột giữa Israel và Palestine đã giúp tập hợp các quốc gia Ả Rập xung quanh một mục tiêu chung là ủng hộ tư cách nhà nước của Palestine. Nhưng kể từ cuộc nổi dậy Mùa xuân Ả Rập năm 2011, ba vấn đề gây chia rẽ hơn đã xuất hiện: nhận thức về mối đe dọa từ Iran, sự lây lan của khủng bố khu vực, và sự trỗi dậy của chủ nghĩa Hồi giáo chính trị. Continue reading “Tại sao khối Ả Rập ngày càng chia rẽ?”