Tag: 1958

01/12/1958: Cháy trường học ở Chicago làm 93 người chết

Nguồn: Ninety students die in Chicago school fire, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1958, vụ hỏa hoạn xảy ra tại một trường tiểu học ở Chicago đã khiến 90 học sinh thiệt mạng.

Trường Đức Mẹ Thiên Thần (Our Lady of Angels School) được điều hành bởi các Nữ Tu Bác Ái (Sisters of Charity) ở Chicago. Năm 1958, có hơn 1.200 học sinh theo học tại trường, vốn là một tòa nhà lớn và đã cũ. Thật không may, người ta đã không quan tâm đến công tác phòng cháy chữa cháy trước thời điểm tháng 12/1958. Tòa nhà không có bất kỳ vòi phun nước nào, và cũng không có cuộc diễn tập phòng cháy chữa cháy định kỳ nào được tiến hành. Khi một đám cháy nhỏ bùng phát trong đống rác ở tầng hầm, nó đã dẫn đến thảm họa. Continue reading “01/12/1958: Cháy trường học ở Chicago làm 93 người chết”

13/01/1958: Kẻ giết người hàng loạt Peter Manuel bị bắt

Nguồn: The Manuel Massacres, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1958, Peter Manuel đã bị bắt ở Glasgow, Scotland, sau khi thực hiện một loạt các vụ tấn công trong vòng hai năm, khiến cho khoảng 7- 15 người thiệt mạng. Manuel, sinh ra ở Mỹ, có cha mẹ là người Anh, đã trở thành ‘tội phạm chuyên nghiệp’ từ khi còn trẻ. Hắn bị kết tội trộm cắp lần đầu tiên ở tuổi 12. Đến năm 15 tuổi, hắn đã ‘chuyển sang’ hành hung và sau còn nhận một bản án 8 năm tù vì tội tấn công tình dục. Continue reading “13/01/1958: Kẻ giết người hàng loạt Peter Manuel bị bắt”

29/07/1958: NASA được thành lập

Nguồn: NASA created, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1958, Quốc Hội Mỹ đã thông qua đạo luật thành lập Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Quốc gia (National Aeronautics and Space Administration, NASA), một cơ quan dân sự chịu trách nhiệm điều phối các hoạt động không gian của Mỹ. Kể từ đó, NASA đã hỗ trợ một loạt các chuyến thám hiểm không gian có lẫn không có người lái, giúp mang lại nhiều thông tin quan trọng về Hệ Mặt trời và vũ trụ. Cơ quan này cũng đã phóng rất nhiều vệ tinh quay quanh Trái Đất – chúng giữ trò quan trọng trong mọi việc, từ dự báo thời tiết, dẫn đường, đến thông tin liên lạc toàn cầu.

NASA được thành lập nhằm đáp lại vụ phóng vệ tinh đầu tiên của Liên Xô vào ngày 04/10/1957, Sputnik I. Vệ tinh nặng 183 pound, có kích thước như quả bóng rổ đã quay thành công quanh Trái Đất trong 98 phút. Continue reading “29/07/1958: NASA được thành lập”

23/02/1958: Nhà vô địch Formula One bị bắt cóc tại Cuba

Nguồn: Formula One champ kidnapped, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1958, tay đua năm lần vô địch Formula One, Juan Manuel Fangio của Argentina, bị bắt cóc tại Cuba bởi một nhóm phiến quân của Fidel Castro.

Fangio bị bắt khỏi khách sạn tại Havana nơi ông đang ở, chỉ một ngày trước Cuba Grand Prix, một sự kiện nhằm giới thiệu đảo quốc này. Ông được thả ra mà không hề hấn gì vài giờ sau cuộc đua. Vụ bắt cóc là nhằm hạ nhục Tổng thống Cuba, Fulgencio Batista, trên trường quốc tế. Chính phủ của Batista sẽ bị lực lượng của Castro lật đổ vào ngày 01/01/1959. Continue reading “23/02/1958: Nhà vô địch Formula One bị bắt cóc tại Cuba”

02/10/1958: Guinea tuyên bố độc lập, Chiến tranh Lạnh lan sang Châu Phi

Nguồn: The Cold War comes to Africa, as Guinea gains its independence, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1958, thuộc địa Guinea cũ của Pháp tuyên bố độc lập, với Sekou Toure là nhà lãnh đạo đầu tiên của quốc gia mới. Guinea là thuộc địa Tây Phi duy nhất của Pháp lựa chọn độc lập hoàn toàn, thay vì trở thành thành viên trong Cộng đồng Pháp, và ngay sau đó Pháp đã rút toàn bộ viện trợ cho nước cộng hòa mới.

Mọi thứ sớm trở nên rõ ràng rằng Toure sẽ là một vấn đề đối với Hoa Kỳ. Ông là một nhà dân tộc chủ nghĩa và chống đế quốc mạnh mẽ, và phần lớn sự giận dữ và phẫn nộ của ông nhắm vào Hoa Kỳ vì quốc gia này đã liên minh với các cường quốc thực dân như Anh và Pháp và từ chối công khai lên án chính phủ thiểu số da trắng của Nam Phi. Continue reading “02/10/1958: Guinea tuyên bố độc lập, Chiến tranh Lạnh lan sang Châu Phi”

05/09/1958: “Dr. Zhivago” của Pasternak xuất bản ở Mỹ

Nguồn: Pasternak’s Dr. Zhivago appears in the United States, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1958, tiểu thuyết lãng mạn của tác giả Boris Pasternak, Dr. Zhivago, đã chính thức được xuất bản tại Mỹ. Dù bị cấm ở Liên Xô nhưng cuốn sách vẫn giành được giải thưởng Nobel Văn chương năm 1958.

Pasternak sinh ra ở Nga vào năm 1890, bước sang thời kỳ Cách mạng Nga, ông trở thành một nhà thơ tiên phong nổi tiếng. Tuy nhiên, tác phẩm của ông đã không được ủng hộ trong thập niên 1920 và 1930 khi chế độ cộng sản của Joseph Stalin áp đặt kiểm duyệt chặt chẽ đối với nghệ thuật và văn học Liên Xô. Trong thời gian này, Pasternak kiếm sống bằng nghề dịch giả. Năm 1956, ông hoàn thành cuốn sách sẽ giúp mình nổi tiếng toàn thế giới. Continue reading “05/09/1958: “Dr. Zhivago” của Pasternak xuất bản ở Mỹ”

03/07/1958: Eisenhower khởi xướng chương trình kiểm soát lũ liên bang

Nguồn: Eisenhower initiates federal flood-control program, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1958, Tổng thống Dwight D. Eisenhower đã ký Dự luật kiểm soát lũ sông và bến cảng (Rivers and Harbors Flood Control Bill), nhằm phân bổ ngân sách để cải thiện hệ thống kiểm soát lũ và lưu trữ nước trên toàn quốc. Eisenhower đã gửi lại bản thảo hai dự luật trước đó cho Quốc hội, nhưng ông đã hài lòng với các sửa đổi có trong Dự luật 3910 của Thượng viện. Continue reading “03/07/1958: Eisenhower khởi xướng chương trình kiểm soát lũ liên bang”

13/05/1958: Phó tổng thống Nixon bị tấn công ở Venezuela

Nguồn: Vice President Nixon is attacked, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1958, trong một chuyến thăm hữu nghị tới châu Mỹ Latinh, chiếc xe của Phó tổng thống Richard Nixon đã bị một đám đông giận dữ tấn công và suýt bị lật khi đi qua Caracas, Venezuela. Vụ việc là điểm nhấn ấn tượng của một chuyến đi bị bao trùm bởi sự tức giận của người dân Mỹ Latinh đối với một số chính sách Chiến tranh Lạnh của Hoa Kỳ.

Đến năm 1958, quan hệ giữa Hoa Kỳ và châu Mỹ Latinh đã xuống mức thấp nhất trong nhiều năm. Người dân Mỹ Latinh phàn nàn rằng việc Hoa Kỳ tập trung vào Chiến tranh Lạnh và chủ nghĩa chống cộng không giải quyết được nhu cầu kinh tế và chính trị cấp bách của nhiều quốc gia Mỹ Latinh. Continue reading “13/05/1958: Phó tổng thống Nixon bị tấn công ở Venezuela”

21/12/1958: De Gaulle đắc cử Tổng thống Pháp

Nguồn: De Gaulle elected, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào ngày này năm 1958, ba tháng sau khi hiến pháp mới của nước Pháp được phê chuẩn, Charles de Gaulle được bầu làm tổng thống đầu tiên của Đệ Ngũ Cộng Hòa bởi đa số áp đảo. Trước đó, vào tháng 6, vị anh hùng Thế chiến II của Pháp đã được kêu gọi đứng lên lãnh đạo đất nước sau khi ông đã nghỉ hưu khi một cuộc nổi dậy quân sự và dân sự ở Algeria đe dọa sự ổn định của nước Pháp.

Là một cựu chiến binh Thế chiến I, de Gaulle đã không thành công khi kiến ​​nghị nước Pháp hiện đại hóa lực lượng vũ trang của mình nhiều năm trước khi Thế chiến II bùng nổ. Sau khi Thủ tướng Pháp Henri Pétain ký một hiệp định đình chiến với Đức Quốc xã vào tháng 06 năm 1940, de Gaulle đã trốn sang London, nơi ông tổ chức các Lực lượng Nước Pháp Tự do và tập hợp các thuộc địa của Pháp dưới ngọn cờ Đồng minh. Các lực lượng của ông đã chiến đấu thành công ở Bắc Phi, và vào tháng 06 năm 1944, ông được chỉ định là người đứng đầu chính phủ Pháp lưu vong. Continue reading “21/12/1958: De Gaulle đắc cử Tổng thống Pháp”

03/08/1958: Tàu ngầm hạt nhân Nautilus đi xuyên Bắc Cực

Nguồn: Nautilus travels under North Pole, History.com

Biên dịch: Lê Thị Hồng Loan | Biên tập: Lê Hồng Hiệp

Vào này năm 1958, tàu ngầm hạt nhân Nautilus của Mỹ đã hoàn thành chuyến đi dưới biển đầu tiên đến Bắc Cực. Là chiếc tàu ngầm hạt nhân đầu tiên trên thế giới, tàu Nautilus hạ ngầm tại Point Barrow, Alaska, và di chuyển gần 1.000 dặm dưới chỏm băng Bắc Cực để đi đến tâm của Bắc Cực. Sau đó, nó tiếp tục di chuyển đến Iceland, mở ra một tuyến đường mới và ngắn hơn từ Thái Bình Dương đến Đại Tây Dương và Châu Âu.

Tàu USS Nautilus được xây dựng dưới sự chỉ huy của Tướng Hải quân Mỹ Hyman G. Rickover, một kỹ sư lỗi lạc sinh ra ở Nga, người tham gia chương trình nguyên tử của Mỹ vào năm 1946. Năm 1947, ông được giao phụ trách chương trình phát triển tàu thuyền dùng năng lượng hạt nhân của hải quân và bắt đầu xây dựng một tàu ngầm nguyên tử. Continue reading “03/08/1958: Tàu ngầm hạt nhân Nautilus đi xuyên Bắc Cực”

01/05/1958: Eisenhower tuyên bố thành lập Ngày Pháp luật

Nguồn: President Eisenhower proclaims Law Day, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1958, Tổng thống Eisenhower đã tuyên bố lập ra Ngày Pháp luật (Law Day) nhằm tôn vinh vai trò của luật pháp trong việc tạo lập nên nước Mỹ. Ba năm sau đó, Quốc Hội đã có hành động tương tự khi thông qua một nghị quyết chung trong đó chọn ngày 01/05 làm Ngày Pháp luật.

Ý tưởng về Ngày Pháp luật đã được Hội Luật sư Hoa Kỳ (American Bar Association, ABA) đề xuất lần đầu tiên vào năm 1957. Mong muốn chặn đứng việc kỷ niệm ngày Quốc tế Lao động 01/05 (May Day) cũng đã góp phần tạo nên Ngày Pháp luật. Đối với người Mỹ, ngày Quốc tế Lao động còn mang hàm ý cộng sản, bởi nó xem người lao động là tầng lớp điều hành đất nước ở Liên Xô và những nơi khác. Continue reading “01/05/1958: Eisenhower tuyên bố thành lập Ngày Pháp luật”

27/03/1958: Khrushchev nhậm chức Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô

Nguồn: “Khrushchev becomes Soviet premier,” History.com (truy cập ngày 27/03/2015.)

Biên dịch & Hiệu đính: Nguyễn Huy Hoàng

Ngày 27 tháng 3 năm 1958, Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Liên Xô Nikita Khrushchev lên giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (tức Thủ tướng) thay cho Nikolai Bulganin, trở thành lãnh đạo đầu tiên đồng thời nắm giữ hai chức vụ chủ chốt của Liên Xô sau Joseph Stalin.

Khrushchev, sinh ra trong một gia đình nông dân ở Ukraina năm 1894, làm công nhân mỏ cho đến khi gia nhập Đảng Cộng sản Liên Xô năm 1918. Năm 1929, ông tới Moskva và liên tục thăng tiến trong hàng ngũ Đảng, đến năm 1938 trở thành Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Ukraina. Ông trở thành phụ tá thân cận của Joseph Stalin, nhà lãnh đạo độc tài của Liên Xô từ năm 1924. Năm 1953, Stalin qua đời, và Khrushchev đã phải vật lộn với người kế nhiệm được chọn của Stalin là Georgy Malenkov để giành vị trí Bí thư thứ nhất của Đảng Cộng sản. Khrushchev đã thắng cuộc đua quyền lực đó, còn Malenkov được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, một vị trí mang tính hình thức hơn. Năm 1955, Nikolai Bulganin, ứng cử viên do chính tay Khrushchev chọn, lên thay Malenkov. Continue reading “27/03/1958: Khrushchev nhậm chức Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô”