14/12/1863: Tổng thống Lincoln ân xá cho em gái của vợ

Nguồn: President Lincoln pardons his sister-in-law, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, Tổng thống Abraham Lincoln tuyên bố ân xá cho Emilie Todd Helm, em gái cùng cha khác mẹ của vợ ông, Mary Lincoln, đồng thời là góa phụ của một vị tướng Hợp bang miền Nam. Lệnh ân xá cho Helm là một trong những lệnh ân xá đầu tiên theo Tuyên ngôn Ân xá và Tái thiết của Lincoln, được ông công bố chưa đầy một tuần trước đó. Bản tuyên ngôn là kế hoạch của tổng thống nhằm tái hòa nhập miền Nam. Một phần của kế hoạch cho phép các cựu quân nhân miền Nam được ân xá nếu họ chịu tuyên thệ trung thành với nước Mỹ. Lựa chọn này được để ngỏ cho tất cả mọi người, ngoại trừ các quan chức cao nhất của phe Hợp bang. Continue reading “14/12/1863: Tổng thống Lincoln ân xá cho em gái của vợ”

04/11/1842: Abraham Lincoln kết hôn với Mary Todd

Nguồn: Abraham Lincoln marries Mary Todd, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1842, luật sư đang gặp khó khăn Abraham Lincoln đã kết hôn với Mary Anne Todd, một phụ nữ gốc Kentucky, tại nhà người chị gái ở Springfield, Illinois.

Mary Todd, biệt danh là Molly, xuất thân từ một gia đình giàu có và đã theo học tại các trường nữ sinh danh tiếng, nơi bà trở thành học sinh xuất sắc về nghiên cứu văn hóa và nghệ thuật. Cha bà thường giao du với những nhân vật chính trị có ảnh hưởng và kết quả là bà cũng có hứng thú sâu sắc với chính trị. Continue reading “04/11/1842: Abraham Lincoln kết hôn với Mary Todd”

05/08/1861: Abraham Lincoln thông qua đạo luật thuế thu nhập liên bang đầu tiên

Nguồn: Abraham Lincoln imposes first federal income tax, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1861, Tổng thống Lincoln đã lần đầu tiên chấp thuận việc đánh thuế thu nhập cấp liên bang, bằng cách ký Đạo luật Doanh thu (Revenue Act). Vì thiếu tiền mặt để theo đuổi Nội chiến, Lincoln và Quốc hội Mỹ đã đồng ý áp mức thuế 3% đối với những người có thu nhập hàng năm trên 800 đô la. Continue reading “05/08/1861: Abraham Lincoln thông qua đạo luật thuế thu nhập liên bang đầu tiên”

20/05/1862: Tổng thống Lincoln ký Đạo luật Hộ Nông dân

Nguồn: President Lincoln signs the Homestead Act, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, Tổng thống Abraham Lincoln đã ký Đạo luật Hộ Nông dân (Homestead Act), nhằm giao đất đai thuộc sở hữu của chính phủ cho các hộ nông dân nhỏ (“homesteaders”). Đạo luật đã trao cho “bất kỳ người nào” là chủ hộ gia đình một mảnh đất rộng gần 65 hecta để làm nông trong 5 năm. Cá nhân nhận đất phải ít nhất 21 tuổi và được yêu cầu phải xây dựng một ngôi nhà trên khu đất. Continue reading “20/05/1862: Tổng thống Lincoln ký Đạo luật Hộ Nông dân”

12/02/1809: Ngày sinh Abraham Lincoln

Nguồn: Abraham Lincoln is born, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1809, Tổng thống tương lai của Mỹ Abraham Lincoln đã chào đời ở Hodgenville, Kentucky.

Lincoln, một trong những tổng thống được ngưỡng mộ nhất nước Mỹ, lớn lên trong một gia đình nghèo ở Kentucky và Indiana. Ông chỉ được đến trường học một năm, nhưng sau đó đã tự đọc sách với nỗ lực không ngừng để cải thiện hiểu biết của mình. Khi trưởng thành, ông sống ở Illinois và làm nhiều công việc khác nhau, từ nhân viên bưu cục, đến nhân viên khảo sát và nhân viên cửa hàng, trước khi tham gia chính trường. Ông phục vụ tại cơ quan lập pháp Illinois từ năm 1834 đến năm 1842, và tại Quốc hội từ năm 1847-1849, sau đó trở thành luật sư. Năm 1842, Lincoln kết hôn với Mary Todd; cặp đôi đã cùng nhau nuôi dạy bốn người con trai. Continue reading “12/02/1809: Ngày sinh Abraham Lincoln”

05/11/1862: Lincoln loại McClellan khỏi Binh đoàn Potomac

Nguồn: Lincoln removes General McClellan from Army of the Potomac, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1862, một mối quan hệ sứt mẻ đã chính thức đi đến hồi kết khi Tổng thống Abraham Lincoln loại Tướng George B. McClellan khỏi vị trí chỉ huy Binh đoàn Potomac (Army of the Potomac). McClellan đã khéo léo xây dựng quân đội trong giai đoạn đầu của cuộc nội chiến, nhưng lại là một chỉ huy chiến trường chậm chạp và hoang tưởng, người dường như không đủ can đảm để thực sự đối đầu với Quân đội Bắc Virginia của Tướng Hợp bang Robert E. Lee. Continue reading “05/11/1862: Lincoln loại McClellan khỏi Binh đoàn Potomac”

09/06/1893: 23 người chết trong vụ sập Nhà hát Ford, nơi Lincoln bị ám sát

Nguồn: 23 die in collapse of Ford’s Theatre, site of Lincoln assassination, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1893, tại Washington, D.C., nội thất của Nhà hát Ford đã sụp đổ, gây ra cái chết của 23 người. Tòa nhà – nơi Tổng thống Lincoln bị ám sát vào ngày 15/04/1865 – là nơi làm việc của hàng trăm nhân viên văn thư do Bộ phận Hồ sơ và Lương hưu của Bộ Chiến tranh tuyển dụng. Cuộc điều tra sau đó đã xác định nguyên nhân thảm kịch là do một cột dầm đã bị tác động trong quá trình đào tầng hầm cho một nhà máy đèn điện.

Các nhân viên cứu hộ nhanh chóng có mặt tại hiện trường, điên cuồng tìm kiếm nạn nhân và dọn dẹp các mảnh vỡ. Những người sống sót nhớ lại những tiếng la hét của đồng nghiệp. Một nhân chứng cho biết các cựu binh Nội chiến làm việc trong tòa nhà là những người “hoảng loạn và điên rồ nhất.” Trong lúc hoảng loạn, một số nhân viên đã nhảy từ tầng 2, dùng mái hiên để đỡ họ rơi xuống. Continue reading “09/06/1893: 23 người chết trong vụ sập Nhà hát Ford, nơi Lincoln bị ám sát”

21/04/1865: Chuyến tàu mang thi hài Lincoln rời Washington D.C.

Nguồn: Abraham Lincoln’s funeral train leaves D.C., History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1865, một chuyến tàu chở quan tài của vị tổng thống bị ám sát Abraham Lincoln đã rời Washington, D.C., lên đường đến Springfield, Illinois, nơi ông sẽ được chôn cất vào ngày 04/05.

Chuyến tàu chở thi hài của Lincoln đã đi qua 180 thành phố và 7 tiểu bang để trở về Illinois, quê hương của tổng thống. Các điểm dừng của chuyến tàu tang lễ đặc biệt này đã được công bố trên báo. Tại mỗi điểm dừng, quan tài của Lincoln được đưa xuống tàu, đặt trên một chiếc xe tang do ngựa kéo được trang trí cầu kỳ, và được một đoàn rước long trọng đem đến một tòa nhà công cộng để tưởng niệm. Continue reading “21/04/1865: Chuyến tàu mang thi hài Lincoln rời Washington D.C.”

31/10/1864: Nevada trở thành tiểu bang thứ 36 của Hoa Kỳ

Nguồn: The U.S. Congress admits Nevada as the 36th state, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1864, nhằm nhận được sự ủng hộ cần thiết của Lãnh thổ Nevada (vốn do đảng Cộng hòa thống trị) để Tổng thống Abraham Lincoln tái đắc cử, Quốc hội Mỹ đã nhanh chóng chấp nhận lãnh thổ này trở thành tiểu bang thứ 36 của Liên bang Hoa Kỳ.

Ở thời điểm năm 1864, Nevada chỉ có 40.000 cư dân, thấp hơn đáng kể so với yêu cầu để trở thành tiểu bang – 60.000 cư dân. Nhưng việc phát hiện ra các mỏ bạc vô cùng lớn và phong phú vào năm 1859 tại Thành phố Virginia đã nhanh chóng đưa lãnh thổ này trở thành một trong những khu vực quan trọng và giàu có nhất ở miền Tây. Continue reading “31/10/1864: Nevada trở thành tiểu bang thứ 36 của Hoa Kỳ”

19/11/1863: Diễn văn Gettysburg của Tổng thống Lincoln

Nguồn: President Lincoln delivers Gettysburg Address, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày này năm 1863, tại nghĩa trang quân sự ở Gettysburg, Pennsylvania, giữa bối cảnh Nội chiến, Tổng thống Abraham Lincoln đã trình bày một trong những bài diễn văn đáng nhớ nhất lịch sử nước Mỹ. Chỉ với chưa đầy 275 từ, Lincoln đã khéo léo và hùng hồn nhắc nhở toàn thể công chúng đang mệt mỏi trước chiến tranh về lý do tại sao quân Liên minh miền Bắc phải chiến đấu và giành chiến thắng trong Nội chiến.

Trận Gettysburg, diễn ra bốn tháng trước đó, là trận chiến đẫm máu nhất thời kỳ Nội chiến. Trong vòng ba ngày, hơn 45.000 người đã thiệt mạng, bị thương, bị bắt giữ hoặc mất tích. Trận đánh cũng được đánh giá là có tính bước ngoặt: việc Tướng Robert E. Lee thất bại và rút lui khỏi Gettysburg đã đánh dấu lần cuối cùng phe Hợp bang tiến đánh lãnh thổ miền Bắc, cũng như khởi đầu cho sự suy tàn của quân đội miền Nam. Continue reading “19/11/1863: Diễn văn Gettysburg của Tổng thống Lincoln”

04/10/1861: Tổng thống Lincoln quan sát thử nghiệm khinh khí cầu

Nguồn: President Lincoln watches a balloon ascension, History.com

Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng

Vào ngày 04/10/1861, Tổng thống Abraham Lincoln đã quan sát một buổi thử nghiệm khinh khí cầu gần Washington, D.C. Cả quân đội Liên minh miền Bắc lẫn Hợp bang miền Nam đều đã tìm cách sử dụng khinh khí cầu để thu thập thông tin tình báo quân sự trong giai đoạn đầu của cuộc Nội chiến, nhưng chúng đã tỏ ra rất nguy hiểm và không thực tế trong hầu hết các tình huống.

Mặc dù khinh khí cầu không phải là một phát minh mới, nhưng nhiều người cho rằng chúng vẫn chưa thực sự được tận dụng trong quân sự. Trước cả vụ tấn công Pháo đài Sumter hồi tháng 04/1861, đánh dấu khởi đầu của Nội chiến, một số công ty đã tiếp cận Bộ Chiến tranh Mỹ và đề cập các hợp đồng liên quan đến khinh khí cầu. Continue reading “04/10/1861: Tổng thống Lincoln quan sát thử nghiệm khinh khí cầu”

21/08/1858: Lincoln tranh luận với Douglas về vấn đề nô lệ

Nguồn: Lincoln-Douglas debates begin, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1858, Thượng nghị sĩ Stephen Douglas của Illinois và Abraham Lincoln – một luật sư sinh ra ở Kentucky và từng là hạ nghị sĩ bang Illinois, đã bắt đầu một loạt các cuộc tranh luận công khai về vấn đề nô lệ. Hai chính trị gia này, trong đó Douglas là thành viên của Đảng Dân chủ miền Bắc còn Lincoln là thành viên của Đảng Cộng hòa, đang cạnh tranh với nhau để giành chiếc ghế tại Thượng viện Hoa Kỳ của Douglas.

Trong bảy cuộc tranh luận giữa Lincoln và Douglas – khoảng ba tiếng mỗi cuộc – Lincoln đã lập luận chống lại sự mở rộng của chế độ nô lệ, trong khi Douglas cho rằng mỗi vùng lãnh thổ nên có quyền quyết định sẽ theo chế độ nô lệ hay tự do. Lincoln đã thua trong cuộc đua vào Thượng viện, song chiến dịch của ông đã thu hút sự chú ý của cả nước đối với Đảng Cộng hòa non trẻ. Continue reading “21/08/1858: Lincoln tranh luận với Douglas về vấn đề nô lệ”

22/07/1862: Lincoln bàn về Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ với nội các

Nguồn: Lincoln tells his cabinet about Emancipation Proclamation, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1862, Tổng thống Abraham Lincoln đã thông báo với các cố vấn trưởng và nội các của ông rằng ông sẽ ban hành một tuyên ngôn giải phóng nô lệ, nhưng sẽ chờ tới khi phe Liên bang (miền Bắc) giành được một chiến thắng quân sự lớn rồi mới đưa ra thông báo.

Với nỗ lực thống nhất một quốc gia bị đắm chìm trong nội chiến đẫm máu, Abraham Lincoln đã đưa ra một quyết định cuối cùng, song được tính toán kỹ lưỡng, liên quan đến chế độ nô lệ ở Mỹ. Vào thời điểm Lincoln họp với nội các, tình hình không được thuận lợi đối với phe Liên bang. Quân Hợp bang miền Nam đã thắng thế quân Liên bang miền Bắc trong những trận chiến quan trọng, đồng thời Anh và Pháp dự kiến sẽ chính thức công nhận Hợp bang miền Nam là một quốc gia riêng biệt. Continue reading “22/07/1862: Lincoln bàn về Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ với nội các”

15/04/1865: Tổng thống Abraham Lincoln qua đời

Nguồn: President Lincoln dies, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1865, lúc 7 giờ 22 phút sáng, Tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ là Abraham Lincoln đã qua đời vì bị bắn vào đêm trước đó bởi John Wilkes Booth, một diễn viên và là người ủng hộ Hợp bang miền Nam. Tổng thống Lincoln qua đời chỉ sáu ngày sau khi Tướng Robert E. Lee của Hợp bang miền Nam và quân đội của ông ta đầu hàng tại Appomattox, chính thức chấm dứt Nội chiến Hoa Kỳ.

Booth đã ở lại miền Bắc trong suốt nội chiến dù là người ủng hộ phe miền Nam. Ban đầu, Booth đã lên kế hoạch bắt cóc và đưa Tổng thống Lincoln đến Richmond, thủ đô của Hợp bang miền Nam. Tuy nhiên, vào ngày 20/03/1865, ngày dự định thực hiện vụ bắt cóc, Lincoln đã không xuất hiện tại nơi mà Booth và sáu kẻ bắt cóc khác đã chờ sẵn. Continue reading “15/04/1865: Tổng thống Abraham Lincoln qua đời”

31/01/1865: Thông qua Tu chính án 13 về bãi bỏ chế độ nô lệ

Nguồn: House passes the 13th Amendment, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1865, Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua Tu chính án thứ 13 của Hiến pháp, bãi bỏ chế độ nô lệ. Tu chính án viết: “Chế độ nô lệ và hình thức lao động ép buộc sẽ không còn tồn tại ở Mỹ hay bất cứ nơi nào thuộc phạm vi thẩm quyền của Mỹ.”

Khi Nội chiến Hoa Kỳ bắt đầu, mục tiêu công khai của Tổng thống Abraham Lincoln là duy trì sự thống nhất của liên bang. Tuy nhiên, ngay giai đoạn đầu cuộc chiến, chính quyền liên bang (miền Bắc) đã giữ lại những nô lệ bỏ trốn thay vì trả họ trở về với chủ nhân (ở miền Nam). Do đó, chế độ nô lệ về cơ bản sẽ chấm dứt tại những nơi quân đội Liên bang giành chiến thắng. Continue reading “31/01/1865: Thông qua Tu chính án 13 về bãi bỏ chế độ nô lệ”

16/10/1854: Lincoln lên tiếng chống lại chế độ nô lệ

Nguồn: Lincoln speaks out against slavery, History.com

Biên dịch: Trần Mẫn Linh

Vào ngày này năm 1854, một luật sư ít tên tuổi và là ứng viên Quốc hội tương lai đến từ tiểu bang Illinois – Abraham Lincoln – đã có bài phát biểu về Đạo luật Kansas-Nebraska vừa được Quốc hội thông qua 5 tháng trước đó. Trong bài phát biểu của mình, vị tổng thống tương lai đã lên án đạo luật và trình bày quan điểm của mình về chế độ nô lệ, điều mà ông gọi là “vô đạo đức”.

Theo các điều khoản của Đạo luật Kansas-Nebraska, hai vùng lãnh thổ mới, Kansas và Nebraska, sẽ được phép gia nhập Liên bang và công dân mỗi lãnh thổ sẽ được trao quyền quyết định liệu chế độ nô lệ có được cho phép trong lãnh thổ của họ hay không. Continue reading “16/10/1854: Lincoln lên tiếng chống lại chế độ nô lệ”

04/10/1927: Khởi công tượng 4 tổng thống Mỹ trên Núi Rushmore

Nguồn: Work begins on Mount RushmoreHistory.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1927, công tác điêu khắc bắt đầu trên vách Núi Rushmore trong Rừng Quốc gia Black Hills, Nam Dakota. Mười hai năm sau, những bức phù điêu đá granit ấn tượng của bốn vị tổng thống đáng kính và được yêu mến nhất nước Mỹ – George Washington, Thomas Jefferson, Abraham Lincoln và Theodore Roosevelt – đã được hoàn thành.

Tượng đài này là đứa con tinh thần của một nhà sử học ở Nam Dakota tên là Doane Robinson, người đã tìm cách thu hút thêm khách du lịch đến tiểu bang của mình. Ông đã thuê một nhà điêu khắc tên là Gutzon Borglum để khắc những khuôn mặt này lên vách núi. Theo Cục Công viên Quốc gia, khuôn mặt đầu tiên được điêu khắc là của George Washington. Continue reading “04/10/1927: Khởi công tượng 4 tổng thống Mỹ trên Núi Rushmore”

02/09/1862: McClellan được khôi phục toàn quyền chỉ huy

Nguồn: McClellan is restored to full command, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1862, Tổng thống Abraham Lincoln đã phải miễn cưỡng khôi phục toàn quyền chỉ huy cho Tướng George B. McClellan của Liên minh miền Bắc sau thất bại thảm họa của Tướng John Pope trong Trận Bull Run thứ hai tại Virginia vào ngày 29 và 30 tháng 08. McClellan, chỉ huy của Quân đoàn Potomac, đã phải chứng kiến phần lớn đội quân của ông bị điều chuyển đến Quân đoàn Virginia của Pope sau thất bại của ông trong việc chiếm đóng Richmond, Virginia, trong Trận chiến Bảy ngày vào tháng 06 năm 1862. Continue reading “02/09/1862: McClellan được khôi phục toàn quyền chỉ huy”

21/06/1864: Tướng Grant mở rộng phòng tuyến Petersburg

Nguồn: Grant extends the Petersburg lineHistory.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1862, Tướng Ulysses S. Grant của Liên bang miền Bắc đã kéo dài các phòng tuyến của mình quanh Petersburg, Virginia, cùng với tổng tư lệnh của mình, Abraham Lincoln. Sau sáu tuần chiến đấu khó khăn giữa Quân đoàn Potomac của ông và Quân đoàn Bắc Virginia của Robert E. Lee trong một loạt các trận chiến quanh Richmond, Grant đã chọn một chiến lược khác. Bây giờ, ở tại phía nam của Richmond, bên ngoài Petersburg, ông không còn sẵn lòng tiến hành các trận chiến trên chiến trường mở khốc liệt vốn đã cướp đi rất nhiều sinh mạng. Continue reading “21/06/1864: Tướng Grant mở rộng phòng tuyến Petersburg”

19/06/1856: Hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa kết thúc

Nguồn: First Republican national convention ends, History.com

Biên dịch: Lê Hồng Loan

Vào ngày này năm 1856, tại Hội trường Quỹ Âm nhạc ở Philadelphia, hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa, được thành lập hai năm trước, đã kết thúc. John Charles Fremont của California, nhà thám hiểm nổi tiếng của bờ Tây, được đề cử vào vị trí ứng viên tổng thống, và William Dewis Dayton của New Jersey được chọn làm ứng cử viên cho vị trí phó tổng thống. Continue reading “19/06/1856: Hội nghị quốc gia đầu tiên của Đảng Cộng hòa kết thúc”