Nguồn: French withdraw navy from NATO, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1963, chính phủ Pháp đã gây sốc cho các đồng minh của mình khi thông báo rằng họ sẽ rút hải quân nước mình ra khỏi hạm đội Bắc Đại Tây Dương của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Hành động này của Pháp được người phương Tây cho là bằng chứng của việc Pháp sẽ theo đuổi một chính sách vũ khí hạt nhân độc lập.
Suốt nhiều tháng trước khi Pháp rút quân, Mỹ đã kêu gọi các đồng minh NATO của mình chấp nhận một kế hoạch mà theo đó hạm đội Bắc Đại Tây Dương của NATO sẽ được trang bị tên lửa hạt nhân Polaris. Thủy thủ đoàn của các tàu sẽ đến từ các quốc gia NATO khác nhau. Tuy nhiên, kế hoạch này lại mâu thuẫn với một kế hoạch của Pháp trong đó họ muốn giữ phần lớn kho vũ khí hạt nhân quốc gia trong lực lượng hải quân của mình.
Rõ ràng, Pháp muốn duy trì quyền kiểm soát tuyệt đối đối với các tàu của mình để có thể thực hiện chương trình này. Do đó, chính phủ của Tổng thống Pháp Charles de Gaulle đã ban hành một tuyên bố ngắn gọn rằng các tàu Pháp trong hạm đội Bắc Đại Tây Dương của NATO sẽ bị rút về.
Nhiều thành viên NATO bày tỏ sự ngạc nhiên trước hành động của Pháp. Trong khi đó, tại Mỹ, sự ngạc nhiên pha lẫn với thất vọng, nhưng không ai tỏ ra phẫn nộ. Thông báo của Pháp được đưa ra khi Tổng thống John F. Kennedy chuẩn bị sang châu Âu cho một loạt các cuộc đàm phán với các đồng minh của Mỹ.
Một số cố vấn của Kennedy đã mạnh mẽ lên án chủ nghĩa độc lập dân tộc của de Gaulle trong việc rút khỏi các cam kết với NATO, từ đó đe dọa an ninh của các đồng minh châu Âu của Pháp. Và, dù việc rút hải quân Pháp ra khỏi hạm đội Bắc Đại Tây Dương của NATO không ảnh hưởng mạnh đến hiệu quả quân sự của hạm đội, người Mỹ vẫn sợ rằng hành động của Pháp có thể đặt ra một tiền lệ đáng lo ngại. NATO vẫn được các quan chức Mỹ coi là tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại sự xâm lược của cộng sản ở châu Âu, và “cuộc đào tẩu” của Pháp đang gây ra khó khăn.
Kennedy, trong thời gian lưu trú ở châu Âu, đã cố gắng thuyết phục người Pháp suy nghĩ lại quyết định của họ, nhưng de Gaulle vẫn kiên quyết. May mắn thay, nỗi sợ của Mỹ vẫn chưa thành hiện thực, vì chưa có quốc gia nào khác theo chân người Pháp. Về phần mình, lực lượng hải quân Pháp không bao giờ tái gia nhập hạm đội NATO.
