Nguồn: Truman announces development of H-bomb, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 1950, Tổng thống Harry S. Truman công bố quyết định hỗ trợ phát triển bom hydro, vũ khí được cho là mạnh hơn hàng trăm lần so với những quả bom nguyên tử từng được thả xuống Nhật Bản trong Thế chiến II.
Năm tháng trước đó, Mỹ đã mất đi lợi thế hạt nhân khi Liên Xô kích nổ thành công một quả bom nguyên tử tại địa điểm thử nghiệm của họ ở Kazakhstan. Vài tuần sau đó, tình báo Anh và Mỹ đã đi đến kết luận đáng kinh ngạc rằng Klaus Fuchs, người Đức, một nhà khoa học hàng đầu trong chương trình hạt nhân của Mỹ, là gián điệp của Liên Xô. Hai sự kiện này, cùng với thực tế rằng Liên Xô giờ đã biết mọi thứ mà người Mỹ biết về cách chế tạo bom hydro đã khiến Truman chấp nhận tài trợ cho chạy đua phát triển “siêu bom” đầu tiên trên thế giới.
Ngày 01/11/1952, Mỹ đã kích nổ thành công “Mike” – quả bom hydro đầu tiên trên thế giới, trên đảo san hô Elugelab thuộc quần đảo Marshall thuộc Thái Bình Dương. Quả bom nhiệt hạch 10,4 megaton, được chế tạo dựa trên nguyên tắc nổ bức xạ theo giai đoạn Teller-Ulam, ngay lập tức đã làm bốc hơi cả một hòn đảo và để lại một miệng hố rộng hơn một dặm. Lực nổ đáng kinh ngạc của Mike cũng được thể hiện qua kích thước cực lớn của đám mây hình nấm mà nó tạo ra. Chỉ trong vòng 90 giây, đám mây hình nấm đã đạt độ cao 57.000 feet và đi vào tầng bình lưu. Một phút sau, nó đạt 108.000 feet, cuối cùng ổn định ở mức trần 120.000 feet. Nửa giờ sau thử nghiệm, đám mây nấm lan rộng 60 dặm, với ‘đầu nấm’ ở độ cao 45.000 feet.
Ba năm sau, ngày 22/11/1955, Liên Xô đã kích nổ quả bom hydro đầu tiên của mình với cùng một nguyên tắc nổ bức xạ. Cả hai siêu cường hiện đang sở hữu “bom địa ngục” như tên gọi mà nhiều người Mỹ đặt cho nó, và thế giới phải sống dưới sự đe dọa của chiến tranh nhiệt hạch lần đầu tiên trong lịch sử.
