Nguồn: The Economist | Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã đến gặp Toàn quyền nước này để yêu cầu giải tán quốc hội và chính thức bắt đầu chiến dịch tổng tuyển cử cả nước. Ông Trudeau rất được ủng hộ trong những năm đầu của nhiệm kỳ đầu tiên nhưng đã bị ảnh hưởng trong năm nay bởi các cáo buộc can thiệp vào một vụ án hối lộ; Đảng Tự do của ông đang ngang tài ngang sức với đảng Bảo thủ trong các cuộc thăm dò ý kiến.
Một tòa phúc thẩm Scotland tuyên bố việc Thủ tướng Anh Boris Johnson yêu cầu đình chỉ Quốc hội Anh trong năm tuần (nhằm hạn chế các nghị sĩ ngăn chặn kế hoạch Brexit của ông) là bất hợp pháp. Nhưng tòa án đã không yêu cầu Quốc hội triệu tập trở lại. Tòa tối cao sẽ xem xét bản kháng cáo của vụ án này và một vụ kiện song song khác tại các tòa án Anh bắt đầu từ tuần tới.
Tờ Times of London đưa tin hai phụ nữ người Anh gốc Australia gần đây đã bị bỏ tù ở Iran. Một người đang đi du lịch với bạn trai người Australia, người cũng bị bỏ tù; và người còn lại là một học giả. Họ sẽ ngồi tù cùng với Nazanin Zaghari-Ratcliffe, một phụ nữ có quốc tịch Anh và Iran, trong nhà tù Evin khét tiếng ở Tehran. Quan hệ Anh-Iran đã xấu đi gần đây và các vụ bắt bớ có thể nhằm mục đích gây áp lực ngoại giao lên Anh.
Prosus, một nhà đầu tư công nghệ Nam Phi, đã trở thành ngôi sao sáng trên sàn giao dịch chứng khoán Amsterdam. Trong ngày đầu tiên, giá trị vốn hóa của công ty tăng vọt lên 123 tỷ euro (135 tỷ đô la), trở thành công ty lớn thứ ba từng được niêm yết tại Amsterdam. Prosus là công ty con của Naspers, từng là một nhà xuất bản ủng hộ chế độ apertheid ở Nam Phi, và đã phất lên kể từ sau khi mua một lượng cổ phần lớn của Tencent hồi năm 2001.
Chính phủ Trung Quốc cho biết từ ngày 17 tháng 9, 16 loại hàng hóa của Mỹ sẽ được miễn thuế nhập khẩu. Trung Quốc hy vọng cử chỉ này sẽ giảm nhiệt mối quan hệ với chính quyền Trump trước thềm các cuộc đàm phán vào cuối tháng này nhằm giải quyết cuộc chiến thương mại của họ. Tuy nhiên, không có hàng hóa xuất khẩu số lượng lớn nào từ Mỹ sang Trung Quốc, như thịt lợn hay đậu nành, có tên trong danh sách miễn trừ.
Sàn Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông (HKEX) đã đề nghị một giao dịch trị giá 32 tỷ bảng (40 tỷ đô la) để mua lại Tập đoàn Giao dịch Chứng khoán London (LSE). HKEX trước đây đã mua Sàn Giao dịch Kim loại London với giá 1,4 tỷ bảng vào năm 2012. Họ hy vọng sẽ phá vỡ kế hoạch của LSE nhằm tiếp quản Refinitiv, một nhà cung cấp dữ liệu tài chính.
Alex Azar, Bộ trưởng Y tế của Mỹ, cho biết Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) dự định sẽ loại bỏ hầu hết các loại thuốc lá điện tử có mùi vị ra khỏi thị trường sau khi hơn 450 người được chẩn đoán mắc bệnh phổi có thể liên quan đến thuốc lá điện tử trong khi sáu người khác đã chết. FDA vẫn chưa xác định chính xác mối liên hệ giữa thuốc lá điện tử và sức khỏe; nhưng các quan chức y tế lo ngại về tác động của việc hít phải vitamin E acetate có trong một số sản phẩm thuốc lá điện tử.
TIÊU ĐIỂM
Lào và Campuchia tranh chấp biên giới
Hôm nay Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith sẽ đến thăm Hun Sen, người đồng cấp Campuchia, để thảo luận về các tranh chấp biên giới dai dẳng kể từ khi hai nước giành độc lập từ Pháp hồi những năm 1950. Lào và Campuchia có chung đường biên giới dài 555km (345 dặm). Gần đây, quân đội Lào đã xuất hiện ở các khu vực tranh chấp thuộc tỉnh Preah Viget của Campuchia. Một số người Lào ở cả hai bên biên giới khẳng định khu vực này thuộc về Lào. Trong khi đó một số người Khmer khẳng định phần phía nam của Lào ngày nay thuộc về Campuchia (như giai đoạn trước thế kỷ 15 trong thời kỳ Angkor).
Một giải pháp lãnh thổ là khó xảy ra. Cả hai nhà lãnh đạo đều phải đấu tranh với cuộc khủng hoảng về tính chính danh. Những người cộng sản Lào tổ chức bầu cử giả hiệu; còn Campuchia chỉ cho phép bỏ phiếu khi kết quả đã rõ ràng. Duy trì một vấn đề được thiết kế để thổi bùng tinh thần dân tộc là một lựa chọn quá hấp dẫn cho cả hai bên.
Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) cân nhắc giảm lãi suất
Sau tám năm lãnh đạo ECB, Mario Draghi sẽ mãn nhiệm vào cuối tháng 10. Cuộc họp chính sách tiền tệ áp chót của ông hôm nay sẽ thật sống động. Trong nhiều tháng, ông đã phát tín hiệu rằng ECB sẽ hành động để vực dậy nền kinh tế đang giảm sút và tình trạng lạm phát yếu. Điều đó đã khiến các nhà đầu tư kỳ vọng vào một gói các biện pháp nới lỏng. Một mức cắt giảm lãi suất tiền gửi ngân hàng, hiện ở mức -0,4%, đã được tính đến.
Một điều chỉnh về mặt kỹ thuật giúp ECB có thêm dư địa để cắt giảm lãi suất trong khi tránh được tác động của lãi suất âm lên lợi nhuận của các ngân hàng có khả năng được tính đến. Nhiều nhà kinh tế cũng cho rằng ngân hàng có thể khởi động chương trình mua lại tài sản của mình. Các điều chỉnh sẽ gặp nhiều thách thức. Trong những tuần gần đây, các nhân vật diều hâu ở Hà Lan và Đức cho biết họ chưa cần kích thích kinh tế toàn diện. Ông Draghi có thể cần phải sử dụng khả năng thuyết phục của mình lần cuối.
Lạm phát tăng mạnh tại Argentina
Chính phủ Tổng thống Mauricio Macri sẽ công bố số liệu lạm phát hàng tháng đầu tiên phản ánh tác động của việc đồng peso giảm giá 25% sau khi ông thất bại nặng nề trong vòng bỏ phiếu sơ bộ hồi tháng 8. Ông Macri vận động bầu cử với hứa hẹn sẽ giảm lạm phát – vốn ở mức 54% một năm tính đến tháng 7 – và lạm phát đã giảm. Nhưng số liệu tháng 8 được dự đoán sẽ vượt quá dự kiến trước đó vì sự sụt giá của đồng peso; điều sẽ làm giảm hy vọng tái đắc cử của ông Macri.
Các cuộc thăm dò mới nhất dự đoán Alberto Fernández, một nhà Peron chủ nghĩa kỳ cựu, và người đồng tranh cử với ông, cựu Tổng thống Cristina Fernández de Kirchner, sẽ dễ dàng giành chiến thắng vòng một vào ngày 27 tháng 10. Đội ngũ của ông Macri sẽ sớm đến Washington, DC, để thảo luận với IMF về việc Argentina có nhận được khoản giải ngân tiếp theo trong khoản vay trị giá 57 tỷ USD hay không. Vẫn chưa rõ liệu IMF có sẵn sàng bơm tiền cho chính quyền tương lai của Fernández hay không.
Triển lãm xe Frankfurt khai mạc
Khách tham quan triển lãm xe Frankfurt, mở cửa cho công chúng ngày hôm nay, sẽ được chứng kiến hai mẫu xe đại diện cho tương lai của ngành ô tô, cũng như một mẫu xe nổi tiếng được làm lại. Volkwagen (VW) sẽ trình diễn ID.3, mẫu xe đầu tiên trong một loạt các xe điện phổ thông mà họ hy vọng sẽ giúp họ giữ vững vị thế dẫn đầu khi ngành công nghiệp xe hơi chuyển sang dùng pin. Porsche, thương hiệu xe thể thao của VW, cũng sẽ công bố mẫu xe điện mới của họ có tên Taycan.
Giá bán cao sẽ xoa dịu những nghi ngờ về lợi nhuận như đã diễn ra với các mẫu xe điện khác tại triển lãm. Tương lai của quá khứ đã qua cũng sẽ được trưng bày, khi Land Rover công bố mẫu làm lại được chờ đợi từ lâu cho chiếc Defender, mẫu off-road lâu đời của họ. Chiếc xe mới vẫn chắc chắn nhưng có độ sang trọng vượt xa so với phiên bản cũ – với một mức giá cao hơn.
Chiến dịch tranh cử Canada bắt đầu
Chiến dịch chính thức cho cuộc tổng tuyển cử Canada, dự kiến diễn ra vào ngày 21 tháng 10, đã được khởi động hôm qua sau khi Justin Trudeau, thủ tướng thuộc Đảng Tự do, đến gặp Toàn quyền của nữ hoàng ở Canada để yêu cầu giải tán quốc hội. Đây sẽ là một cuộc đua sít sao. Đảng Tự do lên nắm quyền vào năm 2015 trong bối cảnh người dân kỳ vọng vào các thay đổi sau gần một thập niên dưới quyền các chính phủ Bảo thủ. Và họ đã thực hiện nhiều lời hứa của mình, bao gồm cắt giảm thuế, ban hành thuế carbon quốc gia và hợp pháp hóa cần sa.
Nhưng họ đã làm những người khác thất vọng, bao gồm những người hi vọng bãi bỏ cách thức bầu cử đầu phiếu đa số tương đối (first-past-the-post) của Canada. Đảng này đã gặp rắc rối kể từ tháng Hai bởi các cáo buộc, được xác nhận vào tháng 8 bởi ủy viên đạo đức, rằng ông Trudeau đã cố gắng tác động đến tiến trình của một vụ án hối lộ chống lại SNC-Lavalin, một công ty thiết kế kỹ thuật lớn. Andrew Scheer, lãnh đạo Đảng Bảo thủ, hy vọng sẽ ngăn ông Trudeau có thêm một nhiệm kỳ thứ hai bằng cách khai thác nỗi lo lắng đang lan rộng rằng những người dân Canada bình thường đang bị tụt lại phía sau mặc cho tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ. Và ông rất có khả năng sẽ thành công.
